Qua Vadis? 'De Politiek Zoekt De Oplossingen In Kwartetten!'

’Binnenkort beleef ik mijn negende reorganisatie’, verzucht een vriend. ‘Op de langere termijn weet ik niet hoe mijn afdeling eruit komt te zien’, vertelt de leidinggevende. De organisatie van de een is in de loop der tijd gekrompen van 4.500 naar straks 900 medewerkers. De leidinggevende heeft te maken met politieke keuzes op het vlak van Jeugdzorg en AWBZ. Banen veranderen of staan onder druk. Werk, een belangrijk houvast, is niet meer zo vanzelfsprekend. Kijk naar het aantal flexcontracten. Voor jongeren is het soms lastig om ertussen te komen. Bij 40Up speelt voor velen hetzelfde, zie het aantal werkzoekenden boven de 50 jaar; waarbij het aantal zzp’ers (die Zelfstandigen Zonder Pensioen) dat getal nog positief vertekent. Mobiliteit, flexibiliteit, bezuinigingen, netwerken, employability en de term eigen verantwoordelijkheid, zijn dit niet de trefwoorden van deze tijd? Ze passen bij een tijdgeest, die lijkt te worden gekenmerkt door onzekerheid. Vreemd eigenlijk, gemiddeld genomen hebben we nooit zoveel zekerheid gekend als in deze tijd, en toch voelen heel veel mensen zich onzeker. Een journaliste van de Volkskrant schrijft een artikel waarin ze met argumenten het veelvuldig geklaag van ouderen over hun dalende pensioenen onderuit haalt. Het gigantische aantal reacties toont niet alleen de vergrijzing, maar ook de wens naar zekerheid. Bertrand Russell, een van de invloedrijkste filosofen van de 20e eeuw zei het al: ‘Wat de mensen echt willen is geen kennis maar zekerheid.’

De externe omgeving is diffuus. Zonder visie - volgens Rutte overbodig - zien we dat de politiek de oplossing zoekt in kwartetten - jouw partij dit, mijn partij dat. Als je dat kunt onderbouwen met pittige one-liners stijg je zomaar enkele zetels in de opiniepeilingen. In het bedrijfsleven dalen de omzetten van grote bedrijven, tegelijkertijd zorgt personeelsreductie voor stijgende winsten en tevreden aandeelhouders.

Wat betekent deze ontwikkeling voor professionals als leidinggevenden en HRM-ers? Wat hebben zij hun werknemers, gezien de geschetste ontwikkeling, te bieden? Van werknemers wordt gevraagd dat zij het vermogen ontwikkelen om zich blijvend te blijven ontwikkelen. Stilstaan bij de vraag in hoeverre je als individu in staat bent om de regie over je werkleven te voeren en het gesprek over die vraag, uiteindelijk gekoppeld aan passende individuele acties; daar ligt werk. Maak daar tijd voor, is mijn advies, want als daar geen tijd voor is, brengt dat extra onrust en onzekerheid (en pillen!)
Er waart een heimweecultus door ons land: de moestuin is terug, de populariteit van tv-programma’s als Heel Nederland bakt, het Groot Dictee der Nederlandse Taal, het Nederlands elftal als houvast. Zomaar wat voorbeelden die passen bij het verlangen naar een overzichtelijke wereld. Troost kunnen we ontlenen aan het feit dat dit ook ooit de goede oude tijd wordt. En natuurlijk aan die professionals die nog steeds oog hebben voor de menselijke maat.

De illustratie is van Djanko; zie meer van hem op: www.djanko.nl