Vrachtwagenheffing: wacht nu niet tot 2023 met innoveren!

Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat maakte plannen bekend voor een vrachtwagenheffing in 2023 als onderdeel van het klimaatakkoord. De uitkomst is dat de heffing het wegtransport over de hoofdwegen duurder zal maken: 8 à 15 procent. Dat verwacht Walther Ploos van Amstel, lector stadslogistiek aan de Hogeschool van Amsterdam

De heffing gaat gelden voor nagenoeg alle snelwegen en een aantal andere wegen bijvoorbeeld in het Rotterdamse havengebied. Dit zijn trajecten waarop mogelijk sluipvrachtverkeer kan ontstaan als de heffing alleen op snelwegen zou gelden.

Dat de heffing, bovenop de sterke stijging van de transporttarieven in de afgelopen jaren, een stimulerend effect heeft op efficiënter transport en distributie, is duidelijk. Tussen 2013 en 2023 zijn de tarieven in het wegtransport 25 tot 40 procent gestegen. Supply chains met producten met een lange waardedichtheid zijn extra gevoelig voor die transportkosten; agrofood, afval (circulair), bouwmaterialen en chemie. Bouwen wordt 1 tot 2% duurder. Gaat duurder transport de circulaire stromen frustreren? De exportpositie van de tuinbouw verslechtert, als we niks doen. Laten dat nu net voor Nederland belangrijke economische sectoren zijn. Die sectoren hebben nu nog iets meer dan 3 jaar om zich voor te bereiden op hogere kosten van wegtransporteurs.

Verladers en transporteurs zullen samen slim moet inspelen op de hogere transportkosten door kilometerheffing. De bedoeling van de heffing is natuurlijk om die door verladers te laten betalen. Het effect is dat verladers en vervoerders ertoe worden gedwongen beter na te denken en meer samen te werken om de beladingsgraad van trucks te verbeteren.
Minister Cora Van Nieuwenhuizen heeft het over ‘verduurzaming en innovatie van de Nederlandse vervoerssector’. Dat kan op meerdere manieren, ook met de binnenvaart. Sectoren zullen nu snel, en veel harder, aan de slag moeten met schone transporttechnologie, nieuwe logistieke concepten om aan de vraag van klanten te voldoen, andere productie- en distributielocaties, meer dynamisch plannen, het delen van transport- en verkeersdata en plannerstalent.

Bundelen

Logistiek dienstverlener Versteijnen uit Tilburg legt hun plannen uit aan AfterSalesTruck. Versteijnen opende vestigingen in Veendam en Alkmaar om zo met compleet geladen LZV tussen vestigingen te kunnen pendelen. In de regio wordt de volgende dag geleverd met kleinere vrachtwagens. Eerder reageerde collega-transporteur Nedcargo op Twitter dat de kosten stijgen met 75 cent per vervoerde pallet. Bouwgroothandel van Keulen laat gipsplaten en bakstenen voortaan over het water naar Amsterdam brengen. Het zou zo maar kunnen zijn dat marktplaatsen als Quicargo en Uber Freight de ketenregierol overnemen van transporteurs.

Waarom gaat het eigenlijk om?

Transport en Logistiek Nederland (TLN) liet in een eerste reactie weten de teksten kritisch te gaan beoordelen op de beloften van het kabinet dat de heffing kostenefficiënt en gebruiksvriendelijk is en dat alle opbrengsten teruggaan naar degenen die de heffing betalen. Over wie dat is, de verlader of de transporteur of de klant, zal nog wel het nodig worden gesproken.
Maar, laten we niet vergeten waar het onder aan de streep echt om gaat... we moeten in wegtransport 2050 een factor 6 minder CO2 uitstoten. Schoner alleen is niet voldoende, het moet ook veel slimmer. De kilometerheffing en de in 40 gemeenten aangekondigde zero emissie zones zijn een stevig eerste duwtje in de rug. Als we elkaar over 3 jaar spreken, en jouw transportkosten zijn 25 tot 40 procent hoger dan in 2013, zeg dan niet dat je het niet hebt geweten. Wat is de eerste stap die je morgen gaat zetten? Misschien maar eens beginnen met het goed in kaart brengen van de transportstromen in het bedrijf.

Overigens nodigt het ministerie het bedrijfsleven uit om te reageren op de plannen!

Walther Ploos van Amstel.