Het geheim achter de transportplanning van Picnic

Online supermarkt Picnic groeit razendsnel. Het verdienmodel is voor een belangrijk deel gebaseerd op een uitgekiend distributieconcept. Daarin is een belangrijke rol weggelegd voor kunstmatige intelligentie en een slim algoritme dat is ontwikkeld door wiskundige Joris van Tatenhove van Picnic.Joris vetrelt erover op TTM: “In Utrecht is de efficiëntie met 16 procent gestegen, in Rotterdam en Den Haag met 17 procent. Omdat we alleen korte ritten maken, kunnen we algoritmes inzetten die voor langere ritten niet bruikbaar zijn.” Als andere specialisten in stedelijke distributie net zo zouden plannen als Picnic, zijn 25.000 minder bestelauto’s nodig.

Hoge stopdichtheid

Het succes van Picnics distributiemodel wordt bepaald door de stopdichtheid. Hoe meer stops per straat, hoe efficiënter de rit en hoe lager de logistieke kosten. En lage logistieke kosten zijn cruciaal om het verdienmodel – zonder doorberekening van bezorgkosten – in stand te houden.

De planning start met een voorspelling van de tijdsduur per stop. Daarvoor heeft Picnic een eigen platform op basis van kunstmatige intelligentie ontwikkeld. Dit platform maakt allereerst gebruik van historische data. Die data vertellen onder meer hoe lang de vorige leveringen op een bepaald adres hebben geduurd. Als dat steevast langer is dan vooraf gedacht, calculeert het platform meer tijd in. “Daarnaast houden we rekening met het weer, maar ook met de locatie. Woont iemand op de derde verdieping van een flat? Dan plannen we meer tijd in. Die informatie halen we uit de historische data, maar ook uit de opmerkingen die de runners via hun app kunnen doorgeven. Als een runner meldt dat hij te weinig tijd had vanwege een kapotte lift, houden we daarmee rekening.”

Wereldrecords

Voor de ritplanning zelf maakt Picnic gebruik van een planningstool met een uniek algoritme: VROOM. Dit algoritme heeft Van Tatenhove zelf ontwikkeld als afronding van zijn studie wiskunde aan de TU Delft. Na acht maanden onderzoek had hij een algoritme gevonden dat wereldrecords brak. “Het handelsreizigersprobleem is een bekend vraagstuk in de wetenschap. In de jaren zeventig is een dataset opgesteld om de prestaties van algoritmes op dit gebied te kunnen vergelijken. In de categorie korte ritten scoorde dit algoritme het beste”, vertelt Van Tatenhove, die eraan toevoegt dat zijn wereldrecord in de tussentijd alweer verbroken is.

Met gemiddeld 15 stops per autootje rijdt Picnic relatief korte ritten. “Het aantal stops is medebepalend voor het succes van een algoritme. Bij lange rit met 50 stops is het aantal mogelijkheden voor de indeling van de rit vele malen groter dan bij een korte rit met 15 stops. Een algoritme dat bij een korte rit prima voldoet, heeft voor een lange rit soms te veel rekentijd nodig. Omdat wij alleen korte ritten maken, kunnen we dus algoritmes inzetten die voor langere ritten niet toepasbaar zijn.”

25.000 minder bestelauto's

Als andere specialisten in stedelijke fijnmagige distributie net zo zouden plannen als Picnic, zijn 25.000 minder bestelauto’s nodig. Dat stelt Walther Ploos van Amstel, lector citylogistiek aan de Hogeschool van Amsterdam. Volgens hem kunnen bestelauto’s efficiënter worden ingezet: “Plan-onzekerheid is een grote margekiller voor de logistieke sector. Picnic kan het onzekere voorspellen, waardoor minder voertuigen nodig zijn, de klant betere service krijgt en de chauffeur minder stress heeft. Het algoritme van Picnic is ook inzetbaar in distributienetwerken van pakket- en maaltijdbezorgers. Dat geldt ook voor bouwlogistiek en de bevoorrading van horeca en kantoren.”

Als bestelauto’s 10 procent efficiënter rijden, is volgens Ploos van Amstel één op de tien bestelauto’s niet meer nodig. Gebaseerd op de 250.000 bestelauto’s die nu voor fijnmazige distributie in steden worden ingezet, scheelt dat 25.000 voertuigen.

Lees het hele verhaal op TTM.