.jpg_100x100_crop.webp)
In 1930 voorspelde Keynes dat we tegen het einde van het millennium een werkweek zouden hebben van 15 uur. Dat deze voorspelling niet is uitgekomen wijt antropoloog David Graeber aan de leest waarop de heersende, politieke elite in de jaren 60 ons maatschappelijk systeem zou hebben geschoeid.
Die elite zou zich hebben laten leiden door de angst – zoals bekend geen goede raadgever - dat grote groepen niets te doen zouden hebben. Men probeerde volgens Graeber een dam op te werpen tegen flower power en hippies. Om een werkweek van 40 uur voor de meerderheid mogelijk te maken bedacht de leidende elite functies en werk welke de schijn van nuttigheid hadden. Dit alles resulteerde er in – zo redeneert Graeber - dat de meerderheid van de functies weinig tot geen maatschappelijk nut heeft. Graeber ...
Consumptiegericht werken is in mijn ogen het werken met de mentaliteit om je centjes te verdienen. Die kunnen leuk zijn om een auto te kopen, je huis in te richten, leuke dames te lokken, etc.. Het draait dan om het vergaren van persoonlijke attributen.
Productiegerichte arbeid is werken met de intentie om met een voldaan gevoel iets van waarde achter te laten. Je vervult de (on)tastbare behoeftes die in deze wereld aanwezig zijn. Doorgroeimogelijkheden staan in dit geval sterker in de spotlights, je wilt het liefst nog meer waarde achterlaten (en verdient toevallig iets meer omdat het werk mega-veel zwaarder kan/zal worden).
Waardoor kun je dan het nut van dezelfde job betwijfelen en ook inzien? Ik grijp hiervoor even terug op de vraag 'waarom blijft u nepwerk uitvoeren'? en kom met mijn antwoord 'ik zie dat anders'. We kijken naar andere zaken. Het is nuttig om geld te verdienen (consumptie), of we hebben toch nét een andere klantbehoefte op het vizier staan (productie). Misschien is de klantbehoefte niet direct van hoge maatschappelijke relevantie, maar jouw werk heeft wel merkbare impact.
Dhr. Dr. Graeber mist enkele belangrijke punten in zijn gedachtegang de belangrijkste is tevens ook de reden dat ik dit stuk wat tijd heb gegunt.
Als we kijken naar hoe bijvoorbeeld de massa die in de grote bedrijven werken hun functie inrichten. Dan kun je tegenwoordig gerust (bewezen) zeggen dat we van de 8-urige werkdag gemiddeld zo'n 5 uur nuttig bezig zijn. Dit heeft allerlei oorzaken maar de belangrijkste oorzaak voor dit verhaal is het feit dat heel veel bedrijven hun functies niet goed uitwerken. Er is tegenwoordig vaak geneens haast bij omscholing van nieuwe medewerkers omdat we bijvoorbeeld een taak voor 1 persoon verdelen of 3 personen. Er mist meestal een soort overkoepelend orgaan wat gewoon zegt :''Klaar! Vanaf nu nog maar 2 partners!''
wat zou een meer voor de handliggende verklaring voor het feit dat onze werkweek 40 uur blijft duren?
De overheid maakt hier afspraken over met de andere overheden. Het heeft te maken met hetzelfde verhaal als waarom Nederland de EUR heeft en waarom we allemaal de helft van ons spaargeld hebben ingeleverd destijds. De koopkracht van de Nederlanders is internationaal na de Tweede Wereld-Oorlog zo gestegen dat de ''rijkere'' landen het niet leuk vinden. Hetzelfde gebeurt ook constant naar Amerika. Bij elke wereldse afspraak word er altijd het meeste geld van Amerika gevraagd. Maar eigenlijk is dit niet eerlijk want alle andere overheden vragen meestal veel meer aan belastingen etc.
Het is dus een spel waarbij landen kunnen gaan klagen bij de game-master. En al die arme mensen maar gewoon doorwerken.
Het stamt uit andere tijden. Met de komst van steden, fabrieken en grote bedrijven zijn we gewend geraakt aan een werkweek. Zaterdag en zondag vrij. Omdat de meeste mensen al uberhaupt blij waren met werk was 8-12 uur per dag geen probleem. Er moest immers geld gemaakt worden.