Hoe de traditionele aanpak de kwaliteit van ons bedrijfsleven ondermijnt.
Gerenommeerde opleidingsinstituten en adviesbureaus spreken over de ‘complete manager’ als het hoogst haalbare in het managersvak. Deze alleskunners zijn naast manager ook ondernemer, coach en leider. Ze motiveren hun mensen, weten hen te binden, dragen de waarden en visie van de organisatie uit en plannen, organiseren en controleren. Maar, bestaan ze wel, deze supermensen? Of is het tijd om onze kijk op leiderschap en management eens grondig op te frissen? Tijd voor verandering, tijd voor leiderschap!
Leiderschap en management: verschillende disciplines
De beroemdste leiderschapsdenkers zoals Covey, Bennis en Kotter verkondigen al langer de boodschap dat leiderschap en management twee sterk verschillende disciplines...
De meeste managers, vooral in de lagere echelons, doen in mijn ogen nutteloze zaken, en houden het proces eerder op dan dat ze een wezenlijke bijdrage leveren. Misschien een boute uitspraak op een managementsite, maar dat is voor mijn risico.
Maar leiderschap is veel meer het geven van voorbeeld in woord en gedrag, dan het afdwingen van verandering. Wat dat betreft kan ik me veel beter herkennen in de ideeën van Jim Collins (Good to Great) over leiders die op de achtergrond houden. Of in de ideeën van Goos Geursen (Als de leuning beweegt) die vindt dat leiden voor faciliteren is en bijsturen van wat er binnen je organisatie gebeurt.
Helaas is zo'n gedachtengang volledig tegenstrijdig aan wat opleiders en adviesbureaus doen. Opleiders en adviesbureaus hebben juist de behoefte om alles gestructureerd en georganiseerd te doen. Wat dat betreft is het belangrijk zoals Sjoerd Talsma zegt om mensen met leiderschap potentieel de kans te geven zich te ontwikkelen. Maar wat misschien nog veel belangrijker is, is dat iedereen zijn eigen leiderschap ontwikkeld. Wordt het niet eens tijd, dat mensen zichzelf gaan leiden, ipv zich te laten leiden door anderen?
De leiders moeten als eerste binding hebben met het bedrijf, ze moeten er iets voor voelen. Indien dat gevoel ontbreekt zullen ze niet in staat zijn "mensen in beweging" te brengen.
Ik zit momenteel in Amerika en kijk daar naar de enorm grote bedrijven aldaar; in het bijzonder binnen de Amerikaanse krijgsmacht. Vergeleken met die organisaties zijn we in Nederland allemaal dwergen. De generaals aldaar leiden een organisatie van 1,5 miljoen mensen. Ik kan zeggen ook hier zijn het aantal leiders dat mensen in beweging kan zetten zeer schaars. Er bestaan geen superleiders. Ook hier geldt de menselijke maat. Kortom onze bedrijven krijgen de leiders die ze verdienen. Indien niemand op resulaten wordt aangesproken krijgen we "volgers" en geen "leiders". Wie durft?