Een andere kijk op leiderschap. Wie durft?

Hoe de traditionele aanpak de kwaliteit van ons bedrijfsleven ondermijnt.

Gerenommeerde opleidingsinstituten en adviesbureaus spreken over de ‘complete manager’ als het hoogst haalbare in het managersvak. Deze alleskunners zijn naast manager ook ondernemer, coach en leider. Ze motiveren hun mensen, weten hen te binden, dragen de waarden en visie van de organisatie uit en plannen, organiseren en controleren. Maar, bestaan ze wel, deze supermensen? Of is het tijd om onze kijk op leiderschap en management eens grondig op te frissen? Tijd voor verandering, tijd voor leiderschap!

Leiderschap en management: verschillende disciplines
De beroemdste leiderschapsdenkers zoals Covey, Bennis en Kotter verkondigen al langer de boodschap dat leiderschap en management twee sterk verschillende disciplines...

Douwe van Oosten
In mijn ogen wordt er veel te veel aandacht besteed aan het management van een onderneming. Er zou meer aandacht besteed moeten worden aan het bestaansrecht van een organisatie. Met andere woorden: Aan goed ondernemerschap.

De meeste managers, vooral in de lagere echelons, doen in mijn ogen nutteloze zaken, en houden het proces eerder op dan dat ze een wezenlijke bijdrage leveren. Misschien een boute uitspraak op een managementsite, maar dat is voor mijn risico.

N Dragt
Lid sinds 2019
Zeker weten dat leiderschap iets anders is, dan management. Daarom zie je ook nog steeds niet het gebruik van het woord directeur of leider in combinatie met andere woorden, zoals je dat wel ziet bij manager (accountmanager als bekendste).

Maar leiderschap is veel meer het geven van voorbeeld in woord en gedrag, dan het afdwingen van verandering. Wat dat betreft kan ik me veel beter herkennen in de ideeën van Jim Collins (Good to Great) over leiders die op de achtergrond houden. Of in de ideeën van Goos Geursen (Als de leuning beweegt) die vindt dat leiden voor faciliteren is en bijsturen van wat er binnen je organisatie gebeurt.

Helaas is zo'n gedachtengang volledig tegenstrijdig aan wat opleiders en adviesbureaus doen. Opleiders en adviesbureaus hebben juist de behoefte om alles gestructureerd en georganiseerd te doen. Wat dat betreft is het belangrijk zoals Sjoerd Talsma zegt om mensen met leiderschap potentieel de kans te geven zich te ontwikkelen. Maar wat misschien nog veel belangrijker is, is dat iedereen zijn eigen leiderschap ontwikkeld. Wordt het niet eens tijd, dat mensen zichzelf gaan leiden, ipv zich te laten leiden door anderen?
Jaap Reijling
Manager/leider het maakt me niet uit. Dat is een "definitie-kwestie". Het gaat om mensen die leiden en mensen die volgen. In alle gevallen gaat het erom dat de mensen die leiden worden afgerekend op resultaten. En daar zit hem mijns inziens de kneep, wanneer we het over "durf" hebben. Wie rekenen nu de leiders af? Natuurlijk kunnen we "leiders in spe" in de schoolbanken(en via adviesbureaus) iets leren over bepaalde technieken, maar echte leiders worden naar mijn overtuiging in het bedrijf geboren, niet daarbuiten.
De leiders moeten als eerste binding hebben met het bedrijf, ze moeten er iets voor voelen. Indien dat gevoel ontbreekt zullen ze niet in staat zijn "mensen in beweging" te brengen.
Ik zit momenteel in Amerika en kijk daar naar de enorm grote bedrijven aldaar; in het bijzonder binnen de Amerikaanse krijgsmacht. Vergeleken met die organisaties zijn we in Nederland allemaal dwergen. De generaals aldaar leiden een organisatie van 1,5 miljoen mensen. Ik kan zeggen ook hier zijn het aantal leiders dat mensen in beweging kan zetten zeer schaars. Er bestaan geen superleiders. Ook hier geldt de menselijke maat. Kortom onze bedrijven krijgen de leiders die ze verdienen. Indien niemand op resulaten wordt aangesproken krijgen we "volgers" en geen "leiders". Wie durft?
Sjoerd Talsma
Ik ben het eens met de reactie van Jaap Reijling, maar wil er nog wat aan toevoegen: op welke resultaten spreken we leiders aan? Op 5% efficiency verbetering binnen 1 jaar? Netjes binnen het budget blijven? Of de kosten halveren en de winst verdubbelen in een periode van een jaar of 3? Om binnen de Amerikaanse krijgsmacht te blijven hierbij een link naar een artikel over een Amerikaanse marineschip dat zijn collega's op alle fronten overtreft: http://www.grassrootsleadership.com/page.cfm?name=Fast%20Company . Wat gebeurt er als de leiding iedereen inspireert na te denken over de vraag of wat zij doen, beter kan.
Sonja van Beveren
Ik ben het helemaal eens met Sjoerd Talsma en nu is de vraag hoe gaan we dit leiderschap en ondernemerschap actief vormgeven. Want in mijn optiek wordt er veel te veel gepraat in bedrijven en wil iedereen zijn of haar zegje doen, ook al voegt het niets toe. De managers zijn gevormd en gedrild in resultaten halen. Voor het andere, nadenken over de toekomst en een inspirerende visie ontwikkelen zitten ze simpelweg teveel in een vast collectief denkpatroon. Kunnen ze het dan niet, dat leiden, dat is nog maar de vraag? Ik ben van mening dat er genoeg managers zijn die het kunnen, maar dit zelf nog niet weten. Gewoon omdat ze de ervaring niet hebben en zich teveel laten belemmeren door hun eigen gedachten en overtuigingen. De eerste stap die genomen moet worden is leiding geven aan jezelf. Je eigen beperkende gedachten en kaders herkennen en erkennen en vervolgens deze overboord durven zetten en dingen anders te gaan doen. De advies- en opleidingsbureaus kunnen hierin een belangrijke rol spelen wanneer ook zij het lef hebben om te spiegelen op dit gedrag. Ook wanneer het betekent dat de relatie hierdoor onder druk komt te staan.

Meer over Leidinggeven