Ambtelijk leiderschap in een nieuwe bestuurscultuur

Cover stories

Het afgelopen jaar reageerde het Binnenhof op de toeslagenramp en het daaraan gekoppelde systeemfalen met het begrip ‘nieuwe bestuurscultuur’. Alle betrokken beroepsgroepen hadden hun werk gedaan. Niemand had succesvol tegenspraak kunnen bieden, terwijl er voortdurend aanwijzingen kwamen dat het gruwelijk misging. Coalitiekramp, bestuurlijk en politiek onvermogen zorgden voor ‘ongekend onrecht’.

Kabinet en Kamer gingen op zoek naar een antwoord op het falende systeem. Een nieuwe bestuurscultuur moest oplossing brengen. Een oplossing die gaandeweg een containerbegrip blijkt te zijn geworden voor thema’s die al vaker het onderwerp van debat waren. Dualisme en monisme, coalitiedwang, fractiediscipline, informatieplicht, achterkamertjesgedoe en de Rutte-doctrine.

Kompas voor publiek leiderscha...

Ir. Jan G.M. van der Zanden
Lid sinds 2019
Het artikel veronachtzaamt het feit dat slechts een beperkt aantal mensen beschikt over strategisch inzicht en intrinsiek verantwoordelijkheidsgevoel.

Daarom is het een illusie dat je zonder hiërarchie kunt. Altijd en overal weer wordt dit steeds bevestigd. Misschien helaas voor de auteur. Maar laten we wel realistisch blijven......
Dirk-Jan de Bruijn
Mooi betoog @Jacques! Wellicht dat het helpt om in deze discussie het aspect van waardecreatie een iets prominente(re) plaats te geven. Want we doen dit toch allemaal at the end of the day als overheid om publieke waarde te creëren. Opdat óók toekomstige generaties kunnen genieten van dit 'gave land'. En je hoeft geen profeet te zijn om te voorspellen dat dit alleen maar kan door een gezonde wisselwerking tussen topdown/bottomup, tussen denken/doen, tussen publiek/privaat, etc. Met een centrale plek voor het maatschappelijke vraagstuk, de opgave. What else?
Mark T. de Vries
De discussie die Jacques Mulder hier aanstipt over de rol van hiërarchie is prima. Tegelijk denk ik ook dat publiek leiderschap afhankelijk van de context meer of minder hierarchisch ingevuld kan worden. Dan vooral binnen de overheid het liefst minder hiërarchisch omdat we meer interne betrokkenheid en innovatieve kracht nodig hebben.
Wat ik mis in het Kompas is de aandacht voor visie. Het verhaal zit degelijk in elkaar maar ik vond het heel erg 'handboek'. Kreeg niet direct het gevoel dat hier een winnend concept was bedacht.

Meer over Leiderschap