Met veel interesse heb ik de artikelen over de verbetering van het basisonderwijs van Carien Verhoeff gelezen en er ook met veel plezier op gereageerd. Onderwijs heeft al heel lang mijn belangstelling omdat ik als Adviseur Personeel en Organisatie werkzaam ben geweest in het VO en MBO. Inmiddels volg ik de discussies over aansluiting onderwijs- arbeidsmarkt zeer intensief en ben ik als lid betrokken bij verschillende platforms met dit onderwerp. In mijn huidige werk als HRM adviseur voor het MKB houd ik mij ook bezig met de arbeidsmarkt.
Het valt mij op dat het bij de discussie steeds gaat om de volgende aspecten:
- Jongeren kiezen niet genoeg voor de beroepen die we nodig hebben.
- Veel jongeren haken af bij eerste of zelfs tweede keuze.
- Na afronding van de opleiding kunnen ze nog te we...
Vaak wordt hierbij door het bedrijfsleven geklaagd over de instroom van slecht/onvolledig opgeleide jongeren in de maatschappij. Het onderwijs krijgt daarbij steeds weer de volle laag. Is dat terecht? Neen!
De maatschappij, wordt steeds complexer en meer divers. Een gevolg daarvan is dat de producten ook complexer worden. Hetzelfde geldt voor de productie en de daarvoor benodigde productietechnieken op bijvoorbeeld het gebied van machinebouw, informatica, logistiek, etc. Deze technieken en de kennis van toekomstige technieken kunnen niet meer in een viertal jaren gestopt worden. En de tendens is dat dit nog korter moet worden.
Wat nu moet gebeuren, is dat met name de afnemer van de studenten [vaak het bedrijfsleven], dichter tegen het onderwijs moet gaan zitten. De samenwerking dient te verbeteren. Er zal weer een 'meester/gezel-achtige' relatie moeten komen. De pas afgestudeerde zal weer meer een 'training-on-the-job' dienen te krijgen. Het onderwijs kan het niet meer alleen, dus VNO-NCW, MKB én de vakbonden, doe daar iets aan!
Ik ben het eens met wat er tot nu geschreven staat.
Wat mij opvalt is dat we er allemaal zelf aan mee werken. We vragen de jongeren " wat vind je leuk om te doen?" Dat suggereert dat het bij een studiekeuze om "leuk" gaat. Mijns inziens zouden we elkaar helpen wanneer we ons afvragen "Wat kan ik bijdragen aan de maatschappij? Wat kan ik bijdragen aan b.v. Techniek, Handel en Economie, ICT, Gezondheid of onderwijs? en wat past dan bij mij? Hoe ziet mijn bijdrage eruit?"
Ik merk dat jongeren door "het moet leuk zijn", "cool" op een dwaalspoor raken.
Ik pleit voor meer visie en gedrevenheid vanuit waarde. Dan is " leuk" een prettig bijproduct.
Of toch niet?
Waar deze scholieren/studenten voor opgeleid worden is de arbeidsmarkt. Werkgevers willen graag een zo naadloos mogelijke aansluiting van het onderwijs op de werkzaamheden die zij te bieden hebben. Dus is het van belang dat zij tijdens de opleidingen zichtbaar maken hoe de in het onderwijs aangeboden vakken in hun praktijk worden toegepast.
Ik heb de overtuiging dat die organisaties/branches die het leuke/interessante van hun werkzaamheden op een aansprekende manier zichtbaar maken bij (toekomstige) scholieren/studenten van onderwijsinstituten een grotere kans hebben dat zij hoog op het voorkeurslijstje komen van meer afstudeerders dan die organisaties/branches die dat niet doen.
Dat is met het oog op de opdoemende inkrimping van de arbeidsbevolking van levensbelang voor zowel profit als non-profitorganisaties. Zeker als de economie structureel de stijgende lijn te pakken gaat krijgen.
De rol van het onderwijs is hierbij om een evenwichtig beeld van de mogelijkheden op de arbeidsmarkt te verschaffen en niet bij bijv. een studie bouwkunde alleen het werk bij architecten en aannemers, maar ook bij overheden en woningbouwcorporaties.
En bij bedrijfseconomie niet alleen het werk bij accountantskantoren en banken, maar ook bij bedrijven met een minder financiële specialisatie.
Een actieve rol om de arbeidsmarkt dichterbij het onderwijs te brengen kan wel eens cruciaal zijn voor het onderwijs, bij de daling van het aantal scholieren/studenten in de komende decennia. Als je opleid voor leuke, interessante bedrijven/functies en je een zo optimaal mogelijke aansluiting met die arbeidsmarkt weet te genereren kon je wel eens spekkoper zijn mbt de aantallen scholieren/studenten.
Regina van der Beek