Essentie ligt niet bij fraude maar hoe je dagelijks in de werksituaties met elkaar omgaat. Krijgen en nemen de mensen in de organisatie hun professionele verantwoordelijkheid? Krijgen heeft met vertrouwen te maken en nemen houdt tevens in dat je verantwoording aflegt over de resultaten en hoe je die hebt bereikt. Reflectie is ook een onderdeel van professionele verantwoordelijkheid. Reflectie op jezelf door jezelf, en het vragen om reflectie aan anderen (klanten, opdrachtgevers, cliënten, collega's en leidinggevenden). Last but zeker not least: dilemma's in je werk met elkaar kunnen bespreken en deze kunnen bekijken met verschillende petten op (Hoe ziet de klant dat? Hoe ziet mijn collega dat? Hoe ziet mijn leidinggevende dat?). Fraude zien we veel terug in organisaties waarin het juist niet gebruikelijk is om te reflecteren op en leren van elkaar; waar werkdilemma's niet bespreekbaar zijn; waardoor een gesloten cultuur ontstaat waarin verschuiving van normen kan optreden zonder dat iemand dat in de gaten heeft.

Beste Wil, de kern van mijn column is dat vertrouwen en controle hand in hand gaan, elkaar zelfs versterken. Fraude is slechts een voorbeeld van een situatie die kan voorkomen als je vertrouwen toepast zonder enige vorm van controle. Als je conclusie is dat ik de essentie bij fraude leg, heb ik het kennelijk niet helder genoeg geschreven.

Dag Hans & Wil,

Een aanpalend probleem is tegenwoordig ook dat 'controle' in nogal wat beroepen erop neerkomt dat de professional hard wordt afgerekend op kwantitatieve perverse prikkels die helemaal niets zeggen over de echte kwaliteit van het werk. Op dat punt had Opstelten nog iets goeds gedaan: hij rekende politie-agenten niet langer af op puur het aantal uitgeschreven boetes. Nu nog de andere beroepsgroepen!

Mijn score op deze website gaat overigens flink omhoog, maar dat zegt natuurlijk nog niets over de kwaliteit van mijn bijdragen.

Groet, Guus

Voor een voorbeeld van een recente klacht over controle-perversie, surf naar:

https://twitter.com/RemkevStaveren/status/897347862396272641

P.S.,

Bovenstaand voorbeeld van een controle-perversie is afkomstig uit de Geestelijke GezondheidsZorg (GGZ). Aldaar krijgen we onder andere klanten die, na jaren van zichzelf psychisch te burnouten, eindelijk beginnen te beseffen dat het zo niet langer kan. Het is dan een hele prestatie van een hulpverlener in de GGZ als die zo iemand zo ver kan krijgen te gaan beseffen dat je ook geestelijk gezond kunt genieten van je positieve zelfwaardering als mens, door er gewoon te zijn als mens en kalmpjes aan te doen. Positieve zelfwaardering is de basis van psychische gezondheid. Je hoeft niet elke dag het Guinness-Book of Records te halen! Je hoeft nooit van zijn leven het Guinness-Book of Records te halen. Maar dus echt heel sneu als je als hulpverlener in de GGZ dan plotseling zelf van bovenaf die ziekelijke prestatiedwang krijgt opgelegd, met ijzeren hand. En die 'managers' die jou dat dan aandoen, probeer die dan maar eens bij jou in therapie te krijgen om ze daarvan te genezen. Geen grotere prestatie dan het overwinnen van de perverse prestatiedwang!

Reagen, voormalig president van de VS, gebuikte in de onderhandelingen met de toenmalige USSR over nucleaire ontwapening de leuze: trust but verify. In dit geval ten aanzien van de naleving van gesloten overeenkomsten. Dat laatste moet je er mijns inziens altijd wel bij denken. Beide partijen committeren zich. Anders wordt het óf vrijblijvendheid (trust), óf ongewenste controle (verify).