Veranderprocessen: Regie en rolverdeling

Cover stories · Boeken

Het doek gaat open… de spelers komen op… het spel kan beginnen!

Organisaties bestaan uit mensen. Elke medewerker speelt zijn of haar eigen rol in een verandertraject. Het succes van veranderprocessen is dan ook veelal afhankelijk van menselijk gedrag. In hun boek hanteren Cozijnsen, van Dun en Kimman de metafoor van een theatervoorstelling om verandermanagers te adviseren hoe zij zich in concrete situaties moeten opstellen om tot een geslaagde verandering te komen. In verschillende aktes nemen ze de lezer mee in een geplande verandering. Niet succesvol veranderen, maar zinvol veranderen staat centraal in dit Het theater van verandering.

Zinvol handelen en veranderen

Volgens de auteurs wordt zeventig procent van mislukte veranderingen voor tachtig procent veroorzaakt door menselijk gedrag. ...

Hans Rutteman
In de beschrijving van het boek ervaar ik Hella Petit als een enthousiaste lezeres. Ik word makkelijk meegenomen. Anders wordt het bij het stukje over "waarom niet lezen"; de stroom krijgt bruusk een andere richting. Speelt hier de opgelegde vorm (inhoud-waarom wel/niet lezen en conclusie) haar parten? In de conclusie ligt voor mij een soort van arrogante natrap "de meer bedreven veranderaar vindt weinig nieuws".
In het bedrijf waar ik werk heb ik diverse reorganisaties zien starten met behulp van gerenommeerde bureaus. Ik heb de indruk dat dit boek zowel voor de verantwoordelijk leidinggevenden als de externe adviseurs veel nieuws bevat.
Wat is de uitwerking van een toneelstuk dat je echt pakt, je vooroordelen door elkaar schudt en je uitnodigt om jezelf in de ogen te zien?
Is het zo'n boek? Het lijkt van wel. Ik ga het lezen.
Jaap Nieuwenhuijzen
Beste Hella,
Ik ga dit boek zeker lezen, dank zij jouw recensie. Ondanks de kanttekeningen die je er bij plaatst. Ieder boek heeft nu eenmaal zijn plus- en min kanten.
De belangrijkste reden is dat je benadrukt dat het veel meer gaat om menselijk gedrag dan om de methodiek van veranderen. Althans de schrijvers benadrukken dit.
Dit spreekt mij aan en zo is ook mijn eigen werkwijze. Ik ben overigens wel bekend met het werk van Jung en Reich (een leerling van Jung) maar niet met Kroeger. Wat hier beschreven wordt klinkt interessant en dat ga ik zeker verder uitzoeken. Nog tips voor boeken aangaande Kroeger?

Ik werk o.a. veel met het Enneagram Procesmodel als verandermethodiek. Hierbij zie je eveneens dat niet zo zeer de verandering zelf centraal staat, maar de noodzaak van het moment. Vervolgens kun je daaruit ook afleiden welk soort beïnvloeding je dan nodig hebt.
Ik heb zojuist een artikel hierover ingestuurd en hoop dat dit geplaatst wordt op ManagementSite. Anders kun je op mijn eigen site van de School voor Ontwikkeling meer lezen over deze aanpak, mocht je geïnteresseerd zijn.

Wat het boek betreft. Zou er ook daadwerkelijk een voorstelling zoals zij beschrijven bestaan. Het lijkt mij zeker interessant om zo'n voorstelling te maken.

Bedankt voor deze recensie, ik ga mij laten inspireren door het boek.
Hella Petit
Beste Hans en Jaap.
Hartelijk dank voor jullie reacties.

@ Hans: het boek biedt zeker interessante inzichten voor leidinggevenden en adviseurs waar het gaat om de menselijke factor in veranderprocessen. Mijn kanttekeningen hebben dan ook betrekking op concrete vertaling naar de – vaak weerbarstige- praktijk. Werkt deze benadering? Wat is de ervaring van de auteurs?

@ Jaap: naast het genoemde boek (Type talk at work) kun je meer informatie vinden op www.typetalk.com. Verder is er, naar mijn weten, weinig informatie beschikbaar.
Net als jij ben ik benieuwd of een dergelijke voorstelling bestaat. Er ligt in ieder geval een interessante taak voor de regisseur!

Ik zou het leuk vinden als jullie, na lezen van het boek, je mening hier delen.
Amalia Deekman
Hartelijk dank voor uw recensie.
Ergens deed de titel van het boek mij namelijk aan iets denken, waardoor ik het gevoel had er niet zonder meer aan te moeten beginnen. Toen ik uw recensie las, werd het steeds duidelijker: Erving Goffman, De dramaturgie van het dagelijks leven. (Schijn en werkelijheid in sociale interacties). Het oorspronkelijk Engelstalige boek is uit 1959 (!). Goffman gebruikt dezelfde theatermetaforen om over complexe menselijke gedragingen te schrijven. Alleen, wetenschappelijk, minder toegankelijk en zeker niet 'kant en klaar voor gebruik'. Je moet er wel wat voor over hebben en er zelf nog van alles mee doen, als je het in de praktijk wilt toepassen. Maar als je terug naar de bron wilt en meer achtergrond zoekt, dan is Goffman een fijn boek om je tanden in te zetten.
Het is een kwestie van voorkeuren (en tijd!) denk ik. Zelf ga ik liever voor Goffman en maak mijn eigen toepassing in advies/trainings/coachingssituaties. Maar dat geldt natuurlijk niet voor alle publicaties en voor iedereen.