Heerlijk met zijn drieën op vakantie naar Italië. Even stilstaan om voort te gaan. Energie opdoen, uitrusten. Of heeft vakantie een andere functie? We hebben drie dagen gereisd en dat is ons heel goed bevallen. Daar hadden we prachtig weer en waren de hele dag bij elkaar. Soms deden we ieder ons eigen ding en soms ondernamen we samen iets. We hadden veel contact met elkaar. Ook het dagritme veranderde gigantisch. Eigenlijk vonden we ons eigen ritme. Dat wat we van de weekenden kennen. We waren alle drie echt in ons element. Heerlijk vakantie! En ja, aan alles komt een einde, dus begint het werk weer met het dagritme van werk, de files van werk, het gebrek aan parkeerplaatsen van werk. Een andere structuur, die bij een gemeenschap hoort en niet bij mezelf. Ik merk het ook mijn vijfjarige zoon. Hij ontbijt nooit voordat hij naar school gaat. Hij heeft daar geen behoefte aan. Op vakantie ontbeten we rond half elf en dan at hij gewoon mee. Vakantie is voor mij vooral ritmeverandering en meer contact met mijn gezin. Vakantie om weer tot elkaar te komen.

En nu zit ik weer in mijn hotel, een overnachting tussen twee werkdagen ver weg van huis. Het is echt een hotel van werkende mensen die de files vermijden door te overnachten in de buurt van de werkplek. Je herkent de eenlingen, de lezende, zwijgende mensen die alleen aan een tafel zitten. Aan een tafel zit een stel. Een man en een vrouw van ongeveer zestig jaar. Ze zeggen niets tegen elkaar. Ze hebben vakantie. Ik weet niet of dit hotel hun verblijfplaats is of dat ze op doorreis zijn. Zij kijkt recht vooruit en hij in het rond. Haar hele lichaam straalt rust uit. Hij is onrustig. Hij draait het vaasje bloemetjes, dat op tafel staat, een paar keer. Na weer wat rondkijken met zijn ogen, pakt hij de inmiddels geserveerde boterbakjes om te kijken of ze aan het broodbakje passen. Dan pakt hij de oliefles en begint heftig te schudden en kijkt wat er met de olie gebeurt. Hij bekijkt de onderkant van de bakjes en bestudeert vervolgens de messen. Daarna kijkt weer wat rond en tikt met zijn vingers op de tafel. Zij blijft rustig voor zich uit kijken. Het lijken mij twee mensen die dag in dag uit bij elkaar zijn en juist de stilte opzoeken tijdens de vakantie. Vakantie om weer tot jezelf te komen.

Is vakantie alleen bedoeld om het leven te onderbreken? Andere tijden, andere plaatsen, andere gewoontes? Waar hebben we dat voor nodig? Is het leven zo zwaar? Zo voorspelbaar? Kunnen we alleen op vakantie weer contact krijgen met onze eigen behoeftes? Komen we meer in contact met onszelf en met elkaar als we niet werken of van verblijfplaats veranderen? Ik moet ineens denken aan Stef Bos die in een liedje zingt over een prettig verblijf bij twee meisjes die vragen of hij blijft, maar hij kan niet, want hij moet verder omdat hij een reiziger is. Ik moet ook denken aan pelgrimstochten, waarin voldoende verhalen aangeven dat het om de reis gaat en niet om de bestemming. Hebben we vakantie nodig omdat we gedurende onze ‘andere’ tijd te weinig reizen door het leven? De verleiding om een dagelijks patroon te hebben, met alle zekerheden van dien zorgt er voor dat we niet reizen, maar verblijven. Dat is wel zo makkelijk, maar het breekt blijkbaar ook op.

Vandaag maakt iemand een praatje met me en vertelt over haar vakantie. Een weekje hier, een weekje daar, maar geen lange periode van afwezigheid. Ineens begint ze over haar baan die ze al negen jaar doet en een gevoel krijgt dat ze erin vastroest. Ze verblijft er al zolang dat het haar ineens begint op te breken. “Het wordt allemaal routine”, zegt ze. Echter ze weet ook niet wat ze wilt, wat ze kan en hoe ze dat aan moet pakken. Vastgeroest, te lang op dezelfde plaats gebleven. Die bewustwording komt bij haar nu naar boven, omdat ze niet langdurig op vakantie is geweest. Door gebrek hieraan wordt ze zich hier ineens gewaar van en komt de behoefte aan reizen in het leven naar boven. Ze heeft nu een afspraak voor coaching gemaakt in mijn Authentikos praktijk. In mijn hotel zegt de kok dat hij geen vakantie heeft dit jaar, omdat hij in september uit dienst gaat. “Wat ga je dan doen?”, vraag ik. Dat weet hij nog niet. Hij ziet wel. Hij heeft het vertrouwen dat er wel wat gaat gebeuren. Hij reist.

We gaan op vakantie omdat we door het leven heen niet reizen, maar op een plaats van zekerheden, ritme, duidelijkheden verblijven. Echter de mens heeft een innerlijke behoefte aan reizen, omdat je dan verder komt en leeft. Daar waar stilstaan voor levensreizigers soms nodig is, is reizen voor de verblijvende mens soms nodig. En met vakantie houden we het vol om niet dagelijks te hoeven reizen zoals Stef Bos en de pelgrims. Reizigers horen nergens bij en gaan hun eigen gang. Daar houden gemeenschappen en hun leiders niet van. Daarom is vakantie voor ons werkenden nodig en een doekje voor het bloeden, waar we dan ook heel blij mee zijn.

Ton de Baaij van De Baaij Authentikos is mensprocesbegeleider