Voor tien operationele adviezen om de kopersstaking te lijf te gaan, verwijs ik u naar:

http://www.managementsite.nl/columns/1514/Algemene-nationale-kopersstaking-tien-adviezen-om-het-tij-te-keren-.aspx

De 2x2 - matrix in dit artikel en de toelichting er omheen, doen mij denken aan een interessant beeld zoals je dat met een gelukkige draai aan een caleidoscoop tevoorschijn kunt halen.
Het is goed mogelijk dat de economische werkelijkheid zich zal voltrekken conform het geschetste beeld.
Toch had ik meer diepgang verwacht. Vooral in de eerste paragraaf: “De oorzaak van de ellende”.

Oké, de VS hebben boven hun stand geleefd en de rest van de wereld is bereid geweest om daarvoor leningen en kapitaal te verstrekken.
Kort gezegd, er is gebeurd wat er is gebeurd. Iedereen met interesse kan het weten.

Maar de hamvraag is:

Waarom – in de kern van de zaak – zijn de dingen gegaan zoals ze zijn gegaan, en wat is daarvan de ‘ware’ betekenis? Want,…

Is het niet zo, dat als je daar de vinger achter hebt, de volgende vraag direct is: “wat moeten en kunnen we daarvan leren?”. En,…

Is het niet zo, dat belangrijke ‘lessons learned’ waarschijnlijk grote vernieuwingen in het wereldgebeuren zullen brengen, waarvan wij ons de impact nu nog nauwelijks kunnen voorstellen? En,…

Is het niet zo, dat we dat ook graag zouden ‘moeten willen’, omdat het helemaal niet zo fraai is, wat we er in culturen van bestuur, management en ondernemerschap in de afgelopen jaren van gemaakt hebben?
Lees het artikel: “Beter bestuur of verhuftering” van Willem Mastenbroek, elders op deze site, er nog maar eens op na. En,…

Is het niet zo, dat door deze morele druk vooral ook de inzichten over wat ‘goed bestuur’ is, waarschijnlijk drastisch zullen wijzigen? En,…

Is het niet zo, dat het nadenken hierover - hetgeen nodig is om in dit verband de eigen positie te kunnen bepalen (advies 6), van cruciaal belang is en – begint met de hamvraag:

Waarom – in de kern van de zaak – zijn de dingen gegaan zoals ze zijn gegaan, en wat is daarvan de ‘ware’ betekenis? Vooral ook, heel dicht bij huis, voor onszelf.

Dit is wat je kunt noemen een ‘trage vraag’. Echter, als we hem nu niet stellen, komt hij vroeg of laat terug. Dan onder indringender crisisomstandigheden.

Het spijt me.

Overall een goed artikel, hoewel ik een aantal zaken toch anders zie. De crisis is zoals aangegeven een wereldomvattend probleem, dat niet alleen met banken heeft te maken maar als gevolg van de bankencrisis met een gebrek aan consumptie. Als de consumptie zo laag blijft duurt het lang voor het herstel.

Waarom zal de consumptie langere tijd laag blijven? De VS waren tot de kredietcrisis de grootste consumenten, die ongeveer 30% consumeerden van de totale wereldconsumptie. Die 300 miljoen Amerikanen houden nu de hand op de knip, maar er zijn geen andere landen die de rol van de VS kunnen overnemen. Domweg omdat ze te weinig volume en koopkracht hebben en op voorhand ook al minder zijn gaan consumeren. Dat geldt voor Europa, Japan, China, India en diverse landen uit de 'emerging markets'.

Aanvankelijk dacht ik ook dat het wegvallen van de Amerikaanse consumptie niet zulke grote gevolgen zou hebben. Immers, bovengenoemde landen hebben toch voldoende bevolking en economische groei om de weggevallen Amerikaanse consumptie te vervangen? Niets blijkt minder waar. Als de Amerikanen besluiten niet meer productie of ICT gaat uitbesteden naar China resp. India dan storten die economieën in elkaar. Ergo, de afhankelijk van Amerikaanse consumptie is in die landen zeer groot.

In Europa zie ik vooralsnog geen vlot herstel, onze banken zijn weliswaar minder risicovol bezig geweest, maar ook hier is de vraag ingezakt. Een goed voorbeeld is Spanje, qua banken een redelijk veilig land, maar als we kijken naar de werkloosheid van 15% puur door de ingezakte vraag naar huizen, dan denk ik dat we nog een lange weg te gaan hebben. Een ander voorbeeld is Oost-Europa, hun economie is omgeslagen van hoge groeicijfers naar een negatief scenario, zuiver vanwege de malaise in de Westerse bankwereld.

Nederland is een druppel op een Europese plaat. Het gaat met ons goed als de rest goed draait. Hoe we het ook wenden of keren, we zullen echt moeten wachten tot de consumptie in de VS weer aantrekt en helaas duurt dat langer dan 12 tot 18 maanden.

Errol van Engelen
http://www.visualcv.com/interchange

Dank voor de reacties tot nu toe.

@ Errol
Je betoog dat we moeten wachten op Amerika is precies het probleem wat ik bedoel als ik zeg dat we ons niet door Amerika naar beneden moeten laten trekken. De VS importeert slechts 18% van zijn Bruto Nationaal Product. Het is een tamelijk gesloten economie. Bijvoorbeeld slechts 10% van zijn auto’s worden niet op eigen bodem gebouwd. De Amerikaanse economie is in dollars wel groot, maar we moeten de invloed op de Europese economie niet overdrijven. In eerdere recessies was de VS het trekpaard die de wereldeconomie weer vlot trok, dat zal nu niet het geval zijn “Resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst”. Als je naar de onderliggende gegevens kijkt zal het nu moeten komen van andere economieën.

@Lex
De hamvraag “Waarom?” is een terechte. Ik denk dat iedereen zijn morele kompas opnieuw kalibreert naar aanleiding van een dergelijke crisis. Is leven op de pof wel wat ik wil? Is rijden in een SUV niet een teken dat ik het te veel zoek in status en wordt ik daar nou gelukkig van? Moet ik als financieel adviseur dit gezin wel de maximaal haalbare hypotheek adviseren? Stuur ik mijn onderneming niet te veel op korte termijn financieel succes in plaats van op lange termijn waardecreatie voor alle stakeholders? Moet ik als president van de VS mijn vijanden vernietigen of juist met ze in gesprek? Moet ik voor mijn vakbondsleden vasthouden aan een onhoudbaar goudgerande CAO of moet ik ze meenemen in een bijdrage aan het overleven van de onderneming op lange termijn? Het is heel goed dat elk individu, elke politicus, elke ondernemingsbestuurder zich dit soort vragen stelt. En je stelt deze vragen nu eenmaal makkelijker als je tussen de brokken zit, dan wanneer alles op rolletjes lijkt te verlopen. Wat dat betreft is de crisis aanleiding voor veel vernieuwingen op allerlei terreinen.

Maikel Batelaan