Doen alle EU (Europese Unie)-landen mee aan de EMU?

Nee, slechts zeventien van de huidige 27 landen doen mee. Denemarken en het Verenigd Koninkrijk hebben tijdens de onderhandelingen van het Verdrag van Maastricht, waar de komst van de EMU werd vastgelegd, een uitzonderingspositie weten te bedingen: een zogenaamde opt-out. Dit houdt in dat Denemarken en het Verenigd Koninkrijk (inmiddels per 2021 uit de EU, red.) niet verplicht zijn de euro in te voeren. Het staat deze landen vrij om deze uitzonderingspositie op te geven als de regering dat wil (met goedkeuring van het parlement en eventueel nas een referendum).
Zweden, dat in 1995 toetrad, kon bij de onderhandelingen in 1993 over het Verdrag van Maastricht geen uitzonderingspositie meer bedingen. Dat gold natuurlijk ook voor de latere nieuwe lidstaten. Opt-outs waren bij hun toetreding niet aan de orde, en de euro was dus onderdeel van hun toetredingspakket. De bevolking was hiervan op de hoogte; een stem voor toetreding tot de EU in de referenda voorafgaande aan de uitbreiding van 2004, was tegelijkertijd ook een stem voor de euro.