Beste Ronald, heldere en praktische uiteenzetting over belemmeringen in veranderprocessen. En ik ben het met je eens, storytelling is een mooie manier om het verleden en de toekomst aan elkaar te verbinden. En ook om waardering en betrokkenheid te uiten.

Echter, in je verhaal ligt wat mij betreft de nadruk nog te veel op het collectieve belang. What's in it for me? Met andere woorden: wat betekent de verandering voor het individu. Dat zou wat mij betreft het uitgangspunt moeten zijn. Daar hoort ook loslaten bij, een belangrijk aspect van veranderprocessen dat helaas nogal eens wordt overgeslagen. Het werkt versterkend als mensen hardop durven en mogen uitspreken dat ze twijfels hebben bij hun eigen commitment.

Daarnaast denk ik dat een belangrijke derde methode zich zou moeten richten op heroriëntatie van waarden en overtuigingen. Omgeving, structuur, processen en gedrag kunnen veranderen, echter als de onderliggende waarden onveranderd blijven zal men vroeg of laat terugvallen in oude gedragspatronen. Vraag je daarom bij veranderprocessen altijd af welke waarden en overtuigingen ermee samenhangen, voor het individu en voor de organisatie. Als het daar niet matcht, is succes uitgesloten.

Groet, Maaike Huisman
Hubé HRM Advies

Beste Maaike,
dank voor je mooie reactie en aanvulling op mijn artikel.
Ik deel jouw opvatting, dat mensen tijdens een veranderingsproces 1 belangrijke vraag hebben: wat betekent deze reorganisatie voor mij? Het is van belang dat de organisatie daar zo snel mogelijk antwoord op geeft, maar dat is niet altijd mogelijk als er nog veel onduidelijk en vaag is. De NS kan hierover meepraten geloof ik...

In dit artikel ga ik met name in op het belang van continuiteitsverhalen. Naast de voordelen die ik in mijn artikel al heb genoemd, is er nog een ander effect: mensen kunnen zich verbinden aan die verhalen en er hun eigen betekenis aan geven. Dat stimuleert om als actor op te treden en niet als slachtoffer te blijven zitten.

Ook ben ik het met je eens over het belang van onderliggende waarden en overtuigingen. Soms betekent dit, dat die moeten veranderen als de situatie dat vereist, maar soms is het ook zo, dat de organsatie de verbinding met de oorspronkelijke kernwaarden verloren is. In dat geval moet de organisatie mijns inziens eerder die kernwaarden weer terugvinden en opnieuw tot leven brengen, in plaats van het aannemen van nieuwe waarden en overtuigingen.

Vriendelijke groet,
Ronald van Domburg
Play to Change

Verandering is een manier om een resultaat te bewerkstelligen. Om de verandering te realiseren is vaak een mensgerichte aanpak nodig. In de resultaatgerichte organisatie is veel plaats voor managers, in de mensgerichte organisatie tref je vaak leiders.

Echter in beide organisaties heb je gatekeepers en enablers.
Verandering ligt niet in de comfortzone van gatekeepers. Deze mensen zijn echter bij uitstek geschikt om de dingen die je wilt behouden te bewaken.

Dit komt m.i. doordat er een enorm verschil van denkstijl is tussen gatekeeprs en enablers.
"Denkstijlen zijn vaak de ontbrekende schakel tussen “wat” we gaan doen en “hoe” we dat vervolgens ook echt voor elkaar krijgen." (http://www.samenwerken.co/denkstijlen/)

Mocht je toch veranderingen bewerkstelligen die gatekeepers raken: praat met ze voordat je in het openbaar over de veranderingen gaat praten. Win hun vertrouwen.
Als je eenmaal bezig bent, geef ze regelmatig positieve ondersteuning, en creeer een rol waarin ze kunnen exceleren (belbin).

Allereerst een super artikel. Kan me zeer goed vinden in de stellingen en de achterliggende gedachten van Ronald. Maar is het niet een beetje utopisch om te roepen dat de belangen van de organisatie in het verlengde dienen te liggen met die van zijn werknemers. We leven tegenwoordig in een markt waarin de "oude" generatie te star is om te veranderen door de "zo heb ik het altijd gedaan" - mentaliteit en de "jongere" generatie is alleen maar grotendeels er op uit een korte en succesvolle carrière te realiseren om vervolgens door te schuiven naar de volgende onderneming.
Ik denk dat het voor iedere ondernemingen heel moeilijk wordt om meedenkende, innoverende mensen aan te trekken die een gelijke visie delen met de werkgever. Zeker in een markt waarin Nederland zich nu bevindt, is het moeilijk om de juiste mensen aan te trekken voor de juiste functie binnen de onderneming om zich daarmee onderscheidend te kunnen profileren. Veel mensen denken nu het crisis is, laten we ons maar stil houden en mee zwemmen met de grote grijze massa. Vooral je hoofd niet boven het maaiveld uit laten steken en zo min mogelijk in de schijnwerper staan, dat resulteert alleen maar in extra werk.
Jammer mijn inziens, wat dat zijn nu net de mensen waarop je als werkgever niet zit te wachten. En als er zich dan uiteindelijk een ontslag ronde aandringt, is het net die oudere generatie die de hand boven het hoofd gehouden wordt door niet alleen de werkgever - "hij kent de klappen van de zweep"-motto en ons trage rechtstelsel die roept -LIFO (last in first out met betrekking tot de dienstjaren) die ervoor zorgt dat deze generatie binnen blijft. Waar blijf je dan als ondernemende werkgever met je gedeelde visie. Maar ja, ten slot van rekening zijn werkgevers ook maar profeten die gewoon brood eten

Mensgericht veranderen is m.i. ook de enige juiste manier. Echter is de basis daarvoor het uitgangspunt dat er kwaliteit in medewerkers aanwezig is, en niet, zoals zo vaak gezegd wordt, het uitgangspunt "medewerkers-kunnen-heel-veel-niet. Uitgaan van de kwaliteiten van mensen, en een beroep doen op deze kwaliteiten door expliciet medewerkers te betrekken bij vorming van het gedachtegoed over het "hoe" gaan we het aanpakken, werkt uitstekend. Pas dan ook appreciative inquiry toe, wat gaat al goed, en hoe kunnen we daar nog meer van krijgen?

Ik heb zien gebeuren dat medewerkers bergen konden verzetten, letterlijk. Bijvoorbeeld een interne verhuizing van 200 medewerkers. We waren een halve dag alle stappen aan het doornemen, afstemming aan het zoeken met ict en facilitaire zaken, met alleen obstakels die werden opgeworpen, totdat de conclusie werd getrokken dat er een periode van 2 weken nodig was voordat iedereen verhuisd zou zijn, met alle gevolgen voor de productie van dien. Totdat iemand zei, waarom doen we het niet zelf? Iedereen op hetzelfde moment zijn pc optillen, verhuizen naar de plek waar ze naar toe moeten, en klaar. En zo simpel was het. De medewerkers hebben zelf alles geregeld wat vooraf geregeld kon worden, op het moment X stond iedereen tegelijk op en liep naar zijn nieuwe werkplek met zijn pc, inclusief het management. De verhuizing was in twee uur gepiept (200 mensen!!). Als dat geen kracht is.... Over appreciative Inquiry gesproken..

Mijn advies: ga uit van de kracht van je mensen, niet van alles wat ze in jouw ogen niet kunnen.

@Arvid Wouters: allereerst dank voor het compliment. Het is leuk te lezen dat mijn artikel een aantal reacties en vragen oproept. Er zijn twee dingen in jouw reactie waar ik graag op inga:
- ik denk dat je uit moet kijken met generalisaties over de 'oude' en de 'jonge' generatie. Ik heb in mijn werkleven een grote diversiteit aan mensen ontmoet en probeer mezelf in ieder geval te weerhouden van te snelle oordelen. Juist het benadrukken van de continuiteitsverhalen kan enorm helpen om ouderen over de brug te krijgen als het gaat om meewerken en meevormgeven van een nieuwe toekomst.
- mijn waarneming is dat mensen in deze tijd veel meer onderzoeken in hoeverre de organisatie een visie en waarden heeft, waar zij zich mee willen verbinden. Het is een individuele afweging en die organisaties die een helder, aansprekend en authentiek verhaal hebben zullen de beste mensen aan zich kunnen binden. En dan nog blijft het een voortdurende afweing tussen persoonlijke belangen en bijdragen aan een gemeenschappelijk doel
@Marijke: wat een heerlijk verhaal over die verhuizing. Dank je wel. Dat verhaal zal ik zeker nog een aantal keren hervertellen. In al zijn eenvoud geeft het precies weer waar de kracht in zit. Ik hou me aanbevolen voor meer van dat soort verhalen.