Slimmer dan Smart

Columns

Wat de siliconenspuit is voor de loodgieter, is de SMART-regel voor wie zich manager noemt. Onmisbaar gereedschap voor het vullen van de kieren en gaten in strategische notities en projectplannen. Het wordt er dan ook vanaf eerste cursus in gehamerd bij aspirant leidinggevenden. Wil je de kans op resultaten vergroten, dan moeten je doelstellingen voldoen aan vijf criteria. Elke dag weer oefenen overal in Nederland groepen cursisten op het SMART maken van hun doelen. Je zou verwachten dat de successen ze daarna komen aanwaaien als zeewind in Zandvoort. Dat blijkt in de praktijk echter vaak een illusie. Hoe maak je van een doel dan wel een resultaat?

Doelstellingen zijn lastig, dat weet iedere manager. Hoe scherp je ook opschrijft wat er gerealiseerd moet worden en hoe specifiek en realistis...

Pep Uriza
Beetje erg gemakkelijk gesteld. Ik adviseer om het boek "Het doel, de wegen de rugzak" eens te lezen. In dit geval iets over servicemanagement, maar leuk en leerzaam op meer gebieden.

Verder is je voorbeeld erg situationeel en daarmee altijd juist. de antwoorden op de vragen zijn daarbij ook open deuren, je moet wel een idioot zijn om deze anders te beantwoorden dan het deel na ....of. De reis op zich kan echter uitermate aangenaam zijn, zelfs een doel op zich. Alle andere aspecten zijn verwaarloosbaar, maar als je het adres niet weet van je hotel, kon het wel eens erg lastig zijn om te kunnen genieten van die ondergaande zon.

Het teveel doordrijven van SMART-aspecten en daaraan onwrikbaar vast te houden lijkt overigens inderdaad niet juist. Panta rhei -alles veranderd, ook doelstellingen. Is het niet de kracht van een goed management daar mee om te gaan?

Marcel van Unen
Beste Wim

je treft doel! in veel trainingen (voor P&O-ers en managers)die ik geef rond het thema plannen maken en doelen stellen, zuchten deelnemers erg hard als ik weer met de SMART-term aankom. Ze worden er mee 'doodgegooid'. "Nee, he, niet weer! Dat werkt toch niet." Ik roep er dan snel achteraaan (als een soort verontschuldiging) dat het gaat om een concreet en meetbaar doel. Begin met het einde voor ogen (Covey citerend). Maar wat jij zegt, snijdt hout! Het gaat ook om het gevoel, niet alleen maar om de rationele feiten, dat je weet dat je het gehaald hebt. Goed om te vragen: "hoe voelt het, nu je het gehaald hebt?" Of: "welk gevoel is belangrijk (wat wil je), als je de eindstreep gehaald hebt." Hartelijk dank voor de tip. Deze zal ik zeker inbrengen als ik de volgende keer voor een groep morrende managers of P&O-ers sta!

Marcel
Jet Biesboer
`Met het eind voor ogen beginnen`. Het klinkt inderdaad heel raak. Het is waar dat Covey met het eind begint. Ik mijn perspectief heeft Covey het echter over een eind waarbij je de essentie van het leven tracht te verwoorden, wat is nu echt belangrijk. Is dat dan ook het eind wat men voor ogen heeft met het SMART maken van jet werkdoelen?
Word je werk er makkelijker op als je alleen het eind doel voor ogen houdt? Hoeveel zekerheid heb je over dat einddoel waar je zo veel geld voor hebt betaald? Wat doet het met je als je einddoel tegenvalt?
Wat ik zie is dat SMART goed werkt als er met plezier aan gewerkt kan worden. De druk op SMART verhoogt dat plezier niet. Zou het geen uitdaging zijn om mensen in te laten zien dat SMART ook meer plezier in je werk kan opleveren?

yvonne
Wim,
Hier kan ik nou wat mee. Txs. Hier gaat het om het sturen door inspiratie. Wat mij betreft is ook het andere - SMART, dwz heldere afspraken - belangrijk, maar dan voortaan wel volgtijdelijk en in de juiste balans.
Rinus van Putten
Mijn ervaring is ook dat SMART-doelstellingen op zich niet altijd als motiverend worden ervaren. Maar meer als een planning, een routering. En ontbreekt er een goed gevoel bij dan kan het zelfs demotiverend zijn: "Het zoveelste opgelegde kunstje op papier, verzonnen om de bewegingen van de medewerker nog transparanter en beter afrekenbaar te maken".
En toch heb ik er goede ervaringen mee, in combinatie met het schetsen van het eindplaatje (en vooral het gevoel daarbij). In de zin van: Laat mensen verlangen naar het varen op de eindeloze, blauwe zee. Om vervolgens het bouwen van de daarvoor benodigde boot te vatten in een SMART-doelstelling.



simon
Wim,
De reactie van Yvonne sprak me aan: 'Eerst inspireren en dan smart doen'. Vervolgens denk je: 'In Smart zit toch ook 'aansprekend' (zwoele zomeravond-gevoel, krekels, uitzicht over de baai en lavendel)? Je hebt m.i. toch een belangrijk punt. De volgorde van Smart is misschien niet zo handig, of moet je toch eerst zo specifiek mogelijk proberen te zijn in wat je wil, en het daarna voor de anderen aansprekend maken? Dus SMART toepassen op meerdere niveaus en per niveau creatief met de volgorde spelen?

Ben van de Vegt
Beste Wim,

Wat je aangeeft klopt. Een minder bedreigende manier is de tijdslijn hanteren die veel in projectmanagement wordt toegepast:

Vroeger Nu Straks Later

Met andere woorden:

Waar kom ik vandaan, waar staan wij nu, wat moet ik straks geregeld hebben om later mogelijk te maken.

Door “terug te redeneren” wordt voor de deelnemers aan het proces een en ander als véél minder bedreigend ervaren.

Meer over Probleemoplossing en besluitvorming