Het blijft een merkwaardig en boeiend fenomeen.
Toch is het minder toevallig dan het lijkt, denk ik altijd. Aan Pasteur schrijft men de quote toe: 'Chance only favours the prepared mind'
ofwel wie niet met een probleem bezig is, zal ook niet zomaar een oplossing ervoor in de schoot geworpen krijgen.
Een beroemde golfer heeft eens gezegd: 'The more I practice, the luckier I get.'

1) Flemming was immers bezig met zoeken naar iets dat bacteriën zou doden toen zijn oog viel op net dat ene schaaltje waar de kweek niet groeide .. 'prepared mind'.
2) Of er bijwerkingen zijn bij een nieuw medicijn is juist het doel van die trials, dus die vind je niet bij toeval.

Ik blijf benieuwd naar echt ongezochte vondsten ...

Voor onderwijsliefhebbers is het boek "De kracht van het niet-weten" van Louis Steeman een mooi voorbeeld ter illustratie.

Beste Ton, het onderwerp Serendipiteit ligt na aan mijn hart, ik hoorde er voor het eerst over bij het lezen van een recensie van het boek 'Serendipity, accidental discoveries in science' van Royston M. Roberts in de Volkskrant in 1989. aanbevolen want een enorme lijst aan uitvindingen en ontdekkingen (Amerika door Columbus, niet gezocht wel gevonden?) Een ander geweldig boek over het onderwerp is 'The travels and Adventures of Serendipity' van Robert K. Merton en Elinor Barber uit 2004. In enkele van mijn boeken gebruik ik ook het onderwerp, o.m. in Sabbatsverlof en De digitale manager. Het blijkt wel dat het lastiger blijkt dan gedacht om deze gedachte(n)kronkel effectief in de praktijk te zetten. Al moet ik ook toegeven door dankzij de zogenaamde benodigde 'sagacity'/slimmigheid men wel degelijk nieuwe ontdekkingen kan doen. Het gaat allereerst om de wil en de kunde om op zoek te gaan, en dan om de slimheid om datgene te zien wat men niet zoekt. In ieder geval mooi dat dit onderwerp op de agenda blijft staan door jouw bijdrage. Gyuri Vergouw

Beste Gyuri,

Ik neem aan dat jij ook 'Toeval is logisch' van Pieter Winsemius in de boekenkast hebt staan.
Het is een boekje met verschillende opmerkelijke uitspraken van Johan Cruijff. Uitspraken die niet altijd de regels van de logica lijken te volgen, maar toch de nodige impact hebben gehad. In het taalgebruik van deze voetballegende, was natuurlijk geen plaats voor begrippen als 'serendipiteit' of 'prepared mind'. Maar Johan had al op jonge leeftijd door dat je het toeval een handje kon helpen, en veel minder toevallig is dan wij denken. Volgens de maestro was het vooral een kwestie van je vak goed verstaan. Zo simpel is het!

Maar Ton, dat is toch logisch!
Cruyff stond boven zijn vak, misschien is dat de essentie van serendipiteit. Om dingen te zien, om het nut in de afwijking op waarde te schatten, moet je boven de materie staan. Dat is wat met de sagacity wordt bedoeld denk ik. Veel toevallige ontdekkingen werden juist ontdekt doordat de betrokkenen zich echt wel bewust waren waarmee ze bezig waren of het inzicht hadden om de toevallige vondst te omarmen en het nut ervan in te zien. Hgrt Gyuri

Interessant artikel met goede voorbeelden.. Ook bij startups zie je serendipiteit terug in de zoektocht naar een herhaalbaar & schaalbaar businessmodel.

Beste Ton. boeiend onderwerp en leuk artikel over serendipiteit.
Het grappige is dat het er aan overgeven toch ook weer het beste lijkt te werken als er enige 'structuur aan het toeval' wordt aangebracht. Zoals in de voorbeelden 'het gooien van een dobbelsteen' of 'het ad random selecteren van een woord uit een woordenboek' of de notitieboekjes van Edison. Hoe toevallig is het toeval dan nog ..??
Ook de 'open mind' om terwijl je op zoek bent iets anders te 'vinden' is natuurlijk essentieel. In een tijd waarin vooral de kracht van 'focus' voor het bereiken van resultaat wordt benadrukt, en mooi pleidooi voor de waarde van 'afleiding'.
Per slot is iedere dag van ons leven weer een unieke nieuwe gebeurtenis en dus een 'experiment'. Zo beschouwd zijn we allemaal een 'living lab'.

Beste Theo,

Van Frank Zappa is de volgende quote die mooi aansluit op jouw reactie:

'A mind is like a parachute. It doesn't work if it is not open'