Redactie
Helaas, voor het eerst in de circa twee jaar een bijdrage waarvan ik denk "nee, dit is het niet".
M@n@gement is volgens mij een platform waarop kennis en ervaring over management en consultancy kan worden uitgewisseld.
Voor deskundigen op dit terrein zal het ongetwijfeld zeer boeiend zijn, echter op het scheivlak management kunnen we hier weinig mee.
De parallel met Robinso Crusoe is wel leuk, maar had na één alinea verlaten kunnen worden door de link te leggen naar de praktijk.
De vergelijking met de "sessie op de hei en de eenzame boekhouder thuis" gaat maar zeer ten dele op.
Mijn ervaring is dat veel boekhouders weliswaar de cijfers produceren en kennen, maar vaak niet toe komen of toe mogen komen aan de vertaling naar bedrijfsstrategie.
Sessies op de heide zijn een instrument, dit instrument wordt om diverse redenen ingezet.
Veel voorkomende sessies zijn: verbeteren van de interne communicatie, strategiesessies.
Bij de strategiesessies is het de bedoeling dat managers deelnemen die beschikken over o.a. door boekhouders aangeleverd cijfermateriaal.

M.vr.Gr.

R.van Es

Dit artikel snijdt een interessant thema aan in deze tijd van performance management, waarin alles en iedereen meetbaar gemaakt "moet" worden, ten behoeve van de verbetering van effectiviteit en efficiency. Allemaal boekhouding dus.
Door alles op deze manier te rationaliseren, negeren we een belangrijke dimensie van de mens: het gevoel/de emotie. Op dat spoor bracht dit artikel mij. Is dat hetzelfde punt als het punt dat de auteurs aan het einde van het artikel maken?
Ik zou vanuit mijn spoor dan ook als kopje boven het laatste gedeelte hebben gezet: "volg het brein (ratio) en heb het fijn!" of "negeer je gevoel, bereik je doel!"
Misschien is de nadruk op prestaties en het negeren van het gevoel en de emotie wel een van de belangrijke stressfactoren in de huidige maatschappij.
Wat ik nog graag van de auteurs zou willen horen, omdat ik het een erg interessant thema vind, zijn voorbeelden en argumenten om "hun punt" kracht bij te zetten. Want het artikel is een betoog om het één (de boekhouding) te relativeren; dat is echter niet automatisch het versterken van het ander (kritisch-melancholieke houding).

Hoe herkenbaar dit stuk.

Teveel wordt er in het management gedaan alsof er niets aan de hand is. Geen enkele manager durft toe te geven in overleggen onderling dat niet alles loopt zoals hij had gedacht, beloofd of gehoopt in zijn team. Op de hei zitten is veilig, lekker theoretiseren over hoe het allemaal zou moeten.

Kritische melancholie wordt niet geaccepteerd en ik denk terecht. Het gaat niet om het durven kijken in de duisternis. Het gaat om het inzien dat als je ten volle de werkelijkheid onder ogen ziet het onmogelijk is om nog door te gaan met streven naar de gestelde doelen wegens de belachelijkheid ervan.

Wat zou realiteitszin toevoegen aan de organisatie?

...

Als reactie op van Hartingsveldt:
De stelling is niet zozeer een negatie van iets door iets anders (boekhouden
negeert emotie) maar eerder dat boekhouden bestaat als onderdrukking van een
als lastig bestempelde emotie. Robinson Crusoe is overtuigd dat hij
overleeft door een morele boekhouding te voeren. Die activiteit bestrijdt
slechte gevoelens.
Rationalisering is dan in zekere zin een emotie (nl de angst voor de
emotie). Juist daarom willen we niet in termen van een
gevoel/emotie-dichotomie denken. Beide tegenpolen zijn beladen met
romantische naïviteit. We hebben een poging gedaan een menselik
vermogen, namelijk dat van de melancholie, weer onder de aandacht te brengen
door a) melancholie uit de narigheid te halen waardoor boekhouden kon
ontstaan en b)te laten zien dat zoiets als boekhouden eerder een poging is
om melancholie te verbannen dan een techniek tot verkrijging van inzicht in
de wereld der getallen.
Vanuit deze ideëen is een poging om de een te relativeren (boekhouden)
automatisch het naar voren halen van het andere (melancholie). Hoe dat
verder in zijn werk gaat staat uitgebreid gedocumenteerd in ons boek "De
hygiënemachine".

Met de Opmerkingen van Gommers zijn we het volmondig mee eens. Het antword op de - nogal subversieve - vraag laten we vooralsnog in het midden. Omdat ze eerder gaat om een morele stellingname. Of we blijven willens en wetens het spel spelen en onze ogen sluiten of we worden melancholisch.

Een eerste indruk.

Een belangwekkend artikel dat hout snijdt. Erg cynisch, doch cynisme is ook een middel om te uiten. De vraag is wel wanneer dit cynisme zich vertaalt in een daadwerkelijke en concrete ontwikkeling. Lef alleen is niet voldoende.

In nood maakt een kat rare sprongen. Zo ook Robinson Crusoë.
Om het lef te hebben om de werkelijke situatie onder ogen te zien is m.i. een gevoel van (een zekere) veiligheid een voorwaarde. Ik kan me voorstellen dat Robinson en ook anderen door een gebrek aan veiligheid vluchten in boekhouden.

Met veel genoegen heb ik uw artikel gelezen.

Ik ben zeer gelukkig in de woorden van ten Bos en Kaulingfreks filosofische ondersteuning gevonden te hebben voor mijn pleidooi tegen de lolligheid in de poezie, zoals te vinden in De Revisor, 2001/4. Wel mis ik het besef dat de maatschappelijke emotionaliteit zoals die zich buiten de klaarblijkelijke omstandigheden binnen de managerswereld afspeelt tegelijkertijd een verhullende, bedrieglijke emotionaliteit is, die mensen slechts capsuleert (zie bijv. Lacroix 'La culte de l'emotion',Flammario, 2001). De melancholie is de centrale verboden ervaring binnen de huidige cultuur; zij mag slechts in geritualiseerde vorm aan de hand van tragische gebeurtenissen aan het daglicht treden (bijv. 11/9) en wordt daarna maatschappelijk weggeplezierd.

perfect