De afdelingen communicatie op de schop

Cover stories

Al gedurende enkele jaren gaan overal afdelingen Communicatie1) op de schop. Er wordt bezuinigd, afgeslankt, gereorganiseerd. Bij ministeries, ondernemingen, universiteiten en gemeenten vliegen communicatiewerkers er met tientallen tegelijk uit. De ingrepen krijgen klinkende etiketten mee: ‘efficiency-slag’, ‘meer doen met minder’ tot ‘focus’ en ‘heroverweging van taken’. Maar wat houdt die efficiency dan in? Wat moet dan meer en zonder wie kan dat ‘minder’ toe? Focus waarop? En welke taken moet een vermagerde afdeling Communicatie dan nog verrichten? Op het eerste gezicht komt zo’n reorganisatie over als een ongrijpbare bedreiging. Maar goed aangepakt blijkt de herinrichting veeleer een kans op een perspectiefvol vervolg.

Bezuinigen op communicatie?

“Kun je zomaar bezuinigen op communicat...

Dik Brouwmeester
Zo langzamerhand zijn er geloof ik tien keer zoveel communicatiemensen dan actieve journalisten in Nederland. Je kunt je afvragen of dan niet met een kanon op een mug schiet, maar vooral ook of al die boodschappen die er worden verzonden vanuit al die afdelingen communicatie nog wel enig doel treffen.

Ik beweer uiteraard niet dat communicatie (zenden vooral) nutteloos is. Zie de voorbeelden in het laatste gedeelte van het verhaal. Dit zijn ook heldere en specifieke boodschappen. Moeilijker wordt het (of zeg maar onmogelijk) als je een boodschap cq imago wilt uitdragen die/dat niet strookt met de werkelijkheid zoals mensen binnen of buiten de organisatie ervaren.
nathalie van hooijdonk
Lid sinds 2019
Wat een scherp artikel en wat deel ik jouw visie. Dank hiervoor!!! Vanuit mijn rol op transitievraagstukken is mijn missie keer op keer eigenaarschap tonen, kpi's te realiseren, kredietwaardig te zijn en communicatie op strat niveau van toegevoegde te laten zijn. Maar oh wat zijn er nog veel vakbroeders die t allemaal maar slikken zoals de afdeling wordt gezien en wordt ingezet door management en directie en hoofdschuddend de schuld geven aan de ceo. Tja verander de wereld start bij je m2....
Renata Verloop
Ha Karel, wat een fijn artikel ! We hebben natuurlijk al veel geboomd over dit onderwerp in het kader van De nieuwe communicatieprofessional #dncp. Wat ik vooral heel fijn vind is dat je zo duidelijk stelt de communicatieprofessional moet bijdragen aan de factor prestatie. Past mooi bij mijn stokpaardje op dit moment binnen de online overheidscommunicatie: dat Communicatie heel dicht tegen de (digitale) dienstverlening aan moet gaan zitten.

Waar ik een nuance wil aanbrengen is de beïnvloedende communicatie. Ik deel jouw pleidooi dat de inspanningen van Communicatie veel minder vrijblijvend moeten zijn. Ik vind het alleen jammer dat je dit beperkt tot "communicatie waarmee een organisatie mensen wil beïnvloeden die voor het succes van die organisatie van belang zijn." Het zou zo mooi zijn als de organisatie (en dat geldt zeker voor de overheid) veel meer onderdeel wordt van het netwerk en zichzelf ook laat beïnvloeden en vooral inspireren. Dan ontstaan wellicht nog mooiere verbindingen dan je met een vooropgezet plan zou kunnen realiseren.
Peter van den Besselaar
Lid sinds 2019
Mooi artikel, Karel. Verbeteren van de communicatiekracht, dat is steeds meer de functie van de communicatieprofessional. Het is een illusie dat je vanuit de organisatie de communicatie kunt beheersen; verbinden kan wel. En ook regisseren van de dialoog.
De maatschappij vraagt om communicatieve organisaties. Er is nog genoeg werk aan de winkel om dat te realiseren!
H.R. Van der Molen
Lid sinds 2019
Hi Karel,
Mooi artikel en ook ik sluit mij aan dat het accountable maken van communicatie een must is. Echter ik zie ook, vooral in grote organisaties, dat de communicatie afdelingen vooral bezig zijn met het managen van projecten en het zenden van informatie naar de doelgroep (intern of extern).
Juist door de verdergaande digitalisering zie je dat marketing/verkoop en communicatie steeds dichter bij elkaar komt en dat het veel eenvoudiger is geworden dialoog te voeren. Neem sociale media maar als voorbeeld. Daarin ervaar ik dat communicatieprofessionals nog veel te leren hebben, of over een soort angst beschikken die niet past bij deze tijdsgeest. De maatschappij verwacht sneller dan ooit een antwoord, het begin van een dialoog. Daar zie ik veel werk aan de winkel...
En vanuit dat oogpunt begrijp ik de kritiek van bestuurders ook wel, die verwachten ook een reactie..
Merel Smedes
Bedankt voor dit nuttige artikel en ook ik deel je visie, vooral over het meetbaar maken van resultaten. Het is niet alleen goed om bevestiging te krijgen dat waar je mee bezig bent werkt. Het geeft inderdaad ook kennis voor het bijsturen van de strategie.
Hubert Sistermans
Lid sinds 2019
Chappeau!
En dan meteen de volgende stap voor de commercieele operatie , het integreren van marketing en sales.

Meer over Interne communicatie en samenwerking