Op onze onderwijs instellingen wordt nog steeds gedoceert dat ons staatsbestel is gebaseerd op de zogenaamde Trias Politica. De scheiding van wetgevende macht, rechterlijke macht en uitvoerende macht.
In werkelijkheid is er een systeem onstaan waarbij een scherpe scheiding is onstaan tussen overheid en "het volk", ook wel eens (eens per vier jaar) het "electoraat, de kiezer" genaamd.
Binnen de overheid is er dan weer de politiek, die, gestuurd door actie- en lobbiegroepen, de ene na de andere beslissing neemt, waar de burger steeds minder aan heeft.
Tussen "het volk" en "de macht" zit een ambtenarenkorps, gemangeld tussen de wensen van "het volk" en de willekeur van de politiek.
Naar mijn mening heeft de politiek de laatste decenia heel veel macht naar zich toegetrokken en is zij vervolgens geheel vervreemd van de kiezer. De volksvertegenwoordiger. en dat is het enige juiste woord in een democratie, is een politicus geworden, die meer oog heeft voor het aantal zetels van zijn partij dan voor het programma van de partij, laat staan voor de wensen van de burger.
In dat spanningsveld moet de ambtenaar opereren, verguisd door "het volk" als hij loyaal de nukken van de politiek volgt, verkracht door de politiek, door als meest eenvoudige besparingselement te worden gebruikt.

Dat dit ook in Den Haag begint door te dringen is een feit. Maar het is maar de vraag dat als Pim Fortuyn niet geleefd had, dit besef ook daadwerkelijk was doorgedrongen.
De reactie die we zien is er een van nog meer macht naar de politiek toetrekken. Centralisatie in plaats van decentralisatie (zoals het bovengenoemde voorstel om de politie te centraliseren) zal daarbij de overheid nog verder van de burger zetten, dus een verbetering zal dat zeker niet zijn.
De enige oplossing is de politiek (en de overheid) dichter bij "het volk" brengen. Luisteren naar de mensen en niet naar doordrammerige actiegroepen.
Onderdeel daarbij zal het beter luisteren naar ambtenaren zijn, waardoor het beroep van ambtenaar weer meer naar het mooie engelse woord "civil servant", dienaar van het volk, zal komen. Slechts dan zal de onvrede die nu heerst in ons land verminderen en zal het beroep van ambtenaar weer aantrekkelijk worden. Want wie wil nu voor een laag salaris de speelbal, je zelfs de boksbal, van zowel de politici als de burger zijn?

Gelukkig blijft Borghouts de onafhankelijke denker en doener,die hij ook als SG van Justitie was.Als geen ander heeft de auteur altijd resultaatgerichte samenwerking tussen ketenpartners bevorderd.De effectiviteit en kwaliteit van veel overheids-inspanningen kan beter . Het besef voor wie doen we eigenlijk alles,is te weinig de orientatie bij veel werkzaamheden. Een vereenvoudiging van de bestuurlijke aansturing is wenselijk. Bovendien is zijn pleidooi voor een nationale politie uit oogpunt van beheersing en efficiency te billijken,echter de relatieve autonomie van de regiokorpsen heeft ook zo zijn voordelen. Het debat hierover moet eigenlijk nog beginnen.

Overheden zijn net religies, het zijn zeer oude structuren gebaseerd op dogma's. Dat zorgt er weer voor dat er een naar binnen gerichte blik en cultuur is en als er iets niet meer van deze tijd is, dan is dat het wel.
Het overgrote deel van de bevolking is ontevreden tot zeer ontevreden over de overheid en de overheid kan niks anders doen dan met zijn verouderde toolbox eerst de problemen te ontkennen, vervolgens een onderzoek te doen, dan het onderzoek naar de hand zetten en naar het eigen straatje uitleggen.
Daarbij wil de overheid wel veranderen, maar zal ze dat nooit kunnen. De ambtenaren zitten op een verschrikkelijke manier vast in hun dogma's en paradima's, politici en ambtenaren zijn alleen maar bezig met hun volgende carriere stap. Iedere gemeentelijke politicus wil naar de provincie, de provinciale politicus naar Den Haag, de Haagde Politicus naar het kabinet en de kabinetsleden naar een leuk commisariaat.
Ambtenaren en vakbondsleden willen naar de politiek om dan de bovengeschetste carriere te doorlopen.
Eigenbelang en interne orientatie houden veranderingen tegen, die belemmeren de carriere en de zucht naar macht.
Zo af en toe wil een overheidsdienaar een verhaal naar buiten laten komen over hoe het anders moet, maar ze komen nooit verder dan een tegenspraak van decentralisatie en centralisatie. Ook bovenstaand verhaal staat er bol van, maar ja, de denk wereld is niet anders.
Ook de bij de overheid gevestigde adviesbureaus zoals Berenschot komen geen stap verder, ze zitten namelijk vast in dezelfde paradigma's.
Een leuke anecdote in deze.
Ik werd door een ministerie gevraagd om een offerte uit te brengen over een cultuurveranderingstraject. Toen ik de offerte kwam toelichten was het antwoord van de SG: "Dit is niks, ik kan wel zien dat u onze cultuur niet heeft"

De enige verandering kan worden bereikt door mensen met een andere visie, een tapijt waar je opstaat kun je nu eenmaal niet veranderen.

En ondertussen speelt de politiek weer het toneelstuk van de jaren '70, andere spelers, dezelfde teksten......

Nee, zo verandert er echt niks.

Ad de Beer
f-ektief business coaching

Ex-SG Harry Borghouts laat zien dat hij nog steeds dezelfde opvattingen heeft over de plaats van de politie, de omvang en differentiatie van het openbaar bestuur (kleine kerndepartementen), de positie van de ambtenaar in de politiek en de verhouding beleid versus uitvoering. Ook geeft hij een interessant doorkijkje naar mogelijke ontwikkelingen op het gebied van regionaal bestuur.
Interessant interview !

Jammer dat er niet wordt ingegaan op de de medezeggenschap in het verhaal. Er is veel over te doen waar de grens licht. In de veranderingen bij de overheid wordt krampachtig vast gehouden aan het politiek primaat. Hierdoor ontstaat een wantrouwen naar bestuurders en management bij de overheid

Ambtenaren mogen best bescherming van het bestuur genieten. Maar dienen zich zich dan als operators van de onze wetgeving , zelf ook aan de regels te houden.
Ik heb afgelopen jaren geconstateerd , dat een groeiend aantal ambtenaren vanachter het bureau bij zijn of haar werkgever om als zelfstandig ondernemer opereert.
Dergelijke vromen van belangenverstrengelingen doen het vertrouwen van de burger in de vroegere boegbeelden van onze maatschappij steeds verder dalen.
Er zijn intussen meerdere gevallen van deze vorm van corruptie in het nieuws geweest .
Hoe lang laten wij als bedrijfsleven een dergelijke vormen van de wetgeving manipulerende concurrentie nog toe ?

dolf seinhorst.
ondernemer.

Ik reageer graag op een facet uit de tekst: één nationaal politiekorps

Natuurlijk heeft nationale politie een voordeel vanuit beheers en informatie oogpunt. Daarbij denkend aan kwamtum korting bij grote inkoop van goederen, voertuigen en gebouwen. Ook de afstemming in digitale communicatie wordt hoog tijd. Het is niet meer van deze tijd dat gegevens van verschillende regio's niet met elkaar vergeleken kunnen worden door ander definitiegebruik of systemen die elkaar niet verstaan.
Echter gekeken naar de taak van de politie heeft nationale politie slechts een rol in regio-overstijgende veiligheidsproblematiek.

Natuurlijk blijft de cyclus van centraliseren en decentraliseren bestaan. ( Robert S.Kaplan & Anthony A.Atkinson), maar keuzes dienen dan wel gemaakt te worden vanuit een brede analyse.
Hybridisering van voorheen overheidstaken heeft toch niet alleen verbeteringen gebracht. Waarin de bevolking haar oordeel naar de politie op vormt, is echter op de dagelijkse last die zij te dragen heeft. Inbraak in auto's, woningen en bedrijven. Zinloos geweld en toenemende agressiviteit. Misverstanden tussen culturen die uit de hand lopen. Verkeersproblematiek en de steeds jonger wordende criminelen en natuurlijk de lokale veelplegers. dat vertaald zich in electorale steun voor wie die boodschap begrijpt. Laten we in die veiligheidsproblematiek alstublieft niet hoofdzakelijk vanaf nationaal niveau aansturen. Het huidige prestatie contract met de politie bewijst dat nationaal gedachtegoed zich vertaald in de slaverij van de politie tot inputgenarator van het openbaar ministerie. Welke ruimte is er nog over voor preventie of brede politiezorg als de politie alleen achter de verplichte productie aan rent van makkelijke bekeuringen. De verhouding van doel en middel raakt daarbij in verwarring. De productie die in hoofdzaak nog gaat om de kwantiteit van de processen verbaal en niet te vergeten de financiele stroom naar de overheid. Laat deze financiele stroom vooral helpen de economie op te bouwen in plaats van afroming van de private financien.
Alleen de politie afrekenen op veiligheid is ook zo'n issue. Zijn er niet vele actoren verantwoordelijk. Een voorbeeld is de bezuiniging op jeugdzorg. Wordt daarmee het voorkomen van crimineel gedrag niet verminderd. Is die extra criminaliteit dan af te rekenen met de politie.
Nationale politie; Ik weet dat het point of no return al heel dichtbij is of mogelijk al gepasseerd is. Ik ben ervan overtuigd dat het de problemen voor de overheid ( informatie, meetbaarheid, kostenreductie) misschien kan verkleinen, maar de maatschappij op zich wordt er niet veiliger van.
Een ander idee is om op een bepaald bestuurlijk niveau bijvoorbeeld regionaal, een bestuurder vanuit de breedte verantwoordelijk te maken. Ook budgettair. Daarmee kan zo'n bestuurder zoals nu een korpsbeheerder met zijn budget sturen.
Niet alleen de politie, maar de brede zorg inzetten voor proactieve en reactieve leefbaarheid en veiligheid.
En als het dan onder een minister gaat vallen, laten we dan in de keuze nadenken over het te bereiken doel; productie voor justitie (MvJ) of veiligheid als onderdeel van leefbaarheid (BZK). Ik weet het niet.