Pesten op de werkvloer?

Columns

Ruim een half miljoen werknemers wordt jaarlijks gepest. En ondanks de toenemende aandacht blijkt het terugdringen van pestgedrag taai. De belangrijkste reden is dat er nauwelijks wordt geïntervenieerd op de onderliggende cultuur die het pesten mogelijk maakt. Dit komt naar voren uit internationaal vergelijkend onderzoek van MacCurtain en Mannix-McNamara (2017). Maar wat is de relatie tussen pesten en de onderliggende cultuur? Dat is de centrale vraag van deze column.

Omvang pestgedrag

Als ik managers spreek over pestgedrag dan valt op dat ze vaak denken dat het binnen hun organisatie wel meevalt. De aantallen geven een ander beeld. De Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden die jaarlijks wordt uitgevoerd, laat zien dat er een stabiel percentage is van medewerkers dat wordt gepest. In 2017...

Jack Fila
In films en tv-series wordt pestgedrag ook (vaak) neergezet als compensatiegedrag van de pester. “Eigenlijk is er iets met hem/haar en daarom pest hij/zij.” @Rita van Dijk: hoe sta jij hier tegenover? Is deze redenering niet een vergoedelijken (als dat een woord is) van de pester?
Rita van van Dijk
Auteur
Beste Jack Fila, compensatiegedrag duidt op een individuele afweging van een pester in een organisatie. Dat kan een rol spelen maar is zeker geen afdoende verklaring voor pestgedrag. Want het pesten gebeurt in een groep en velen zijn op de hoogte. Opmerkelijk is juist dat anderen niet ingrijpen en dat ook degene die wordt gepest zich onmachtig voelt. Bij pesten speelt dus altijd een machtsverschil. Tussen pester, gepeste maar ook in de relatie tot de omstanders. Pestgedrag heeft wel een functie. De pester wil er iets mee bereiken. Meer macht vergaren, een concurrent uitschakelen etc.
Rita van van Dijk
Auteur
Beste Jack, compensatiegedrag kan op individueel niveau meespelen maar biedt geen verklaring voor terugkerend pestgedrag. Kenmerkend is namelijk dat pestgedrag wordt getolereerd door anderen. Toeschouwers grijpen niet in en de gepeste ziet geen mogelijkheid om zich teweer te stellen. Pestgedrag heeft daarom altijd te maken met machtsverschillen in de groep. En degene die pest wil ook iets bereiken met het pestgedrag, meer macht, leukere opdrachten, een vaste baan etc.

Meer over Hufters op de werkvloer