De paradox van loslaten en beheersen

Columns

"Over een ding zijn de managers die in het kader van het ‘Groot Nationaal Leiderschap Onderzoek’ zijn geïnterviewd het eens: onze omgeving verandert sneller dan we ons realiseren, we kunnen bijhouden en op aanpassen. Het valt mij op dat snel en proactief inspelen op de nieuwe omstandigheden voor veel managers moeilijk is of (naar eigen zeggen) onvoldoende lukt. Dan praat ik nog maar niet over de kansen die ze zeggen te missen, omdat ze onvoldoende weten hoe deze om te zetten in successen", aldus Cees Min.

De geïnterviewden zien de ‘noodzaak’ om hun organisatie en stijl aan te passen aan nieuwe ontwikkelingen (zoals HNW) wel degelijk. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, geven ze juist aan graag te willen. Het is alleen allemaal zo ingewikkeld geworden. Iedere organisatie heeft zo h...

Leon Dohmen
Dag Cees,

Er worden de meest merkwaardige metaforen gebruikt om zaken te verduidelijken of te versimpelen. Mensen en organisaties vergelijken met water vind ik een trieste vergelijking. Water heeft geen mening, geen voorkeur, geen emotie. Water is simpelweg dode materie. Je noemt het een open systeem, maar het is ook een 'dood' systeem...

Vriendelijke groet,
Leon Dohmen
Branko Lastdrager
Dag Cees,

Fijn om terug te zien dat managers ook bewust worden van wat ik maar even een 'reality call' of 'sanity check' noem.

Op de werkvloeren wordt al jaren de noodzaak gevoeld om de discrepantie tussen de ervaren werkelijkheid van menselijke interacties enerzijds. Een vloeiende wereld van beweging waarin alles continu weer iets of zelfs drastisch verandert. En de wereld van een 'bedachte blauwdruk' van structuren, processen, regels, gedragsnormen etc. anderzijds. Het systeem of organisatiespel wat keer op keer gespeeld, ingesleten en ingetraind wordt en zo op termijn verwordt tot een geheel van rituelen, patronen en dynamieken.

Bij veel bedrijven zie je de symptomen van die discrepantie terug in een keur aan negatieve emoties en gevoelens. Mensen die zich schuldig voelen omdat ze regels overtreden werkend in een onmogelijk keurslijf aan regels. Verwachtingen en (kwaliteits)afspraken niet nakomen werkend onder onmoglijke tijdsdruk en targets. Gevoelens en emoties die zich nu juist gaan manifesteren binnen menselijke interacties. Dat leidt tot improductiviteit en aantasting van het functioneren en welzijn van de hele groep.

Dus, niet alleen een mooi en scherp stuk volgens mij ook een stevig handvat voor leidinggevenden die dat krachtenveld ervaren. Ik kijk uit naar de opvolging van het stuk!

Groeten Branko
Maarten de Winter
Dag Cees,

Prima beschreven uitdagingen. De slotvraag hoe je dat doet, is wel de crux.

De watermetafoor lijkt mij goed gekozen. Leon heeft kritiek op deze watermetafoor. Deze zou dood zijn. Dat hangt er maar vanaf wat je wilt zien. Als je een druppel water op een schuine glasplaat legt, zal deze niet in een rechte lijn naar beneden gaan, maar meanderen: kronkelende patronen maken, zoals een rivier in een landschap. In tegenstelling tot een knikker, die wel degelijk recht naar beneden gaat. Ik denk bij water niet aan iets doods, maar aan iets dat leven geeft. Ik ben steeds weer verbaasd over de potentie van de natuur. Het is juist ook deze ruimte en potentie die we zoeken in organisaties.

In 2011 publiceerde ik een handvat voor managers om los te laten, maar toch verbinding te behouden. Zie hiervoor www.sjoelbaksyndroom.nl. Er ligt een spannende tijd van toepassing van dit gedachtegoed voor mij, waarover ik later zal publiceren. Ik blijf dit even volgen.

Maarten de Winter
Leon Dohmen
Dag Cees,

Water zal nooit een route kiezen op basis van ratio en/of emotie. Mensen wel...

Vriendelijke groet,
Leon
Yael van Assendelft
Beste Kees, al is het zo'n 2 maanden verder, maar je artikel inspireerde mijn tot een blog: Moeite met verlies van controle: kans én bedreiging!
Dus dankjewel!

Je vraag 'Hoe doe je dat, loslaten?' was voor mij aanleiding hier vanuit eigen ervaring op in te gaan. Zie hiervoor http://www.slideshare.net/YaelvanAssendelft/moeite-met-het-verlies-van-controle-kans-kans-en-bedreiging.

Het bracht mij terug naar een antwoord op de paradox van :
- Hoe kun je vertrouwen op het onbekende? Op dat wat je niet in de hand hebt, noch kent?
- Hoe kun je zekerheid vinden in de onvoorspelbaarheid?
- Hoe vind je houvast in losheid? Hoe krijg je vastigheid in vloeibaarheid?
Waarbij het voor mij in de kern gaat om 'of' te vervangen door 'en' : zekerheid vinden door onzekerheid te erkennen als een vaststaande factor en controle hebben door daarop te vertrouwen.

Wellicht dat je volgende stuk weer inspiratie vormt voor een reactie/blog van mijn kant :)

Hartelijks, Yael

Meer over Leidinggeven