Ontsnap aan 'de verstrikking', stoppen is een optie

Columns

Verstrikking. Zo heet de onmacht om te stoppen met een project, werkwijze of beleid, terwijl allerlei seinen op rood staan. We zien verstrikking op dit moment bij de hoorzitting over de toeslagen. En helaas niet alleen daar. Dat kan anders. Maar dan moeten we wel beter worden in stoppen.

‘Het advies zou besproken worden op een heidag van het topmanagement, maar Palmen hoorde daarna eigelijk niets meer,’ vertelde Sandra Palmen, die al in 2017 onwettige uitvoeringspraktijken bij Toeslagen constateerde. Het was niet alleen Palmen die tevergeefs stopsignalen afgaf. Ook manager Hans Blokpoel had geregeld ‘buikpijn’. Advocaat van de ouders González Pérez stuitte op een ‘muur van ontkenning’. En natuurlijk zijn daar de duizenden, zo niet tienduizenden signalen van getroffen ouders. Een beschamend...

jaap van 't hek
Mooi stuk Marije,
Je wijst mooi op de trend -vooral bij overheden- om projecten door te zetten terwijl de seinen op rood staan. Ik vermoed dat moeizame besluitvorming daar debet aan is. Partijen die eindelijk regeermacht hebben gaan realiseren waar ze al zo lang van droomden of de besluitvorming draagt alles in zich van ingewikkelde compromissen. Hoe harder je voor een besluit vecht, hoe meer je eraan hecht, lijkt me.
En dan is er natuurlijk altijd de 'sunk cost Fallacy', de redenering dat er al zoveel in geïnvesteerd en dat stoppen betekent dat dat allemaal kapitaalvernietiging is: je kunt niet meer terug op de ingeslagen weg. Iedere eerste jaars student economie kan je uitleggen dat die redenering niet klopt, iedere eerstejaars student psychologie zal de neiging bevestigen.
Het wachten is op de deconfiture van de omgevingswet. Nu weten we al dat deze neoliberale droom niet langer past bij wat we weten van menselijke mogelijkheden en gedrag. Ik zie de enquête al komen.
Eppo Boneschanscher
Mooi artikel. Maar ik blijf me toch afvragen: wat maakt dat we alsmaar dóór willen gaan? Ik zoek het in de angst en onwil om de gevolgen van eigen handelen eerlijk onder ogen te zien. Bij managers het onvermogen om eigen besluiten kritisch aan de kaak te (laten) stellen - als ze al besluiten willen nemen. Maar er komt ooit een confrontatie, een afrekening, dus wees eerlijk en wacht niet langer met dat moeilijke besluit. Leg het geval voor aan je onbevooroordeelde collega, of iemand thuis: je hoort waarschijnlijk wat je al vreesde, maar je krijgt ook je eerste steun.
Ir. Jan G.M. van der Zanden
Lid sinds 2019
Ik vraag al zeker 6 jaar in mijn masterclasses van NCOI: Wat is het aller aller aller moeilijkste bij project- of programmamanagement?

Dat raadt niemand.

Het antwoord: Stoppen.

En waarom? Omdat er love baby's en ego's mee gemoeid zijn. Zo simpel is het.

Mooi column, dat nu een ander het ook eens zegt.
Wieger Janse
Beste Marije,

Een mooi thema. Stoppen. Zelf doe ik het ook niet graag. Toen ik van de fiets naar de auto ging, heb ik stoppen voor een roodlicht , op een lege kruising, echt moeten leren. Doe het nog niet graag.

Het is natuurlijk heel wat anders als we nu kijken naar de toeslagenaffaire. Daar vraagt iedereen zich af hoe het in hemelsnaam heeft kunnen gebeuren. Jij geeft aan dat er rode seinen zijn die blijkbaar voor menigeen zichtbaar zijn. Ik vraag me af of dat altijd zo duidelijk is. Achteraf kan je je voor je hoofd slaan dat je het niet hebt gezien, maar tijdens de rit rij je er zo voorbij.

Het doet me denken aan het manifest Schuldvrij wat Jesse Frederik samen met Sarah Sylbing, Ester Gould, Annemarie Gehrels en Pieter Hilhorst schreef, waarin ze aanbevelingen deden voor beter schuldenbeleid. Ze kregen steun van rechters, deurwaarders, schuldhulpverleners, schuldenaren en zelfs van de grootste schuldeisers van ons land.
Eén van de grote problemen was de stapeling van boetes door de incassomethodiek van de overheid (als grootste incassobureau van Nederland). Een verkeersboete van 400 loopt in 3 maanden al op naar 1200 euro. Dat deze methodiek voor sommige mensen leidt tot toren hoge schulden was voor vele kamerleden niet acceptabel. Maar wat bleek, de overheid verdiende miljoenen aan al die boetes en dan verdwijnen de goede voornemens. De incassomethodiek bleef gehandhaaft.

Rijden ze nu door een roodsein? Jij mag het vertellen.

Meer over Verandermanagement