Van materiële welvaart naar spirituele welvaart

Columns

Veel mensen beseffen inmiddels dat ons welvaartsverhaal niet doorgezet kan worden. Er zijn niet genoeg grondstoffen om alle mensen ons welvaartsniveau te bieden. Nederland gebruikt vier keer de eigen voetafdruk, Amerika nog veel meer. We putten de aarde uit en daarmee onszelf. Als mensen gelijk zijn (art. 1 universele verklaring van de rechten van de mens), dan moeten wij een stap in materiegebruik terugdoen, om ook de andere een gelijkwaardig bestaan te geven.

Er zijn ingrijpende veranderingen nodig. Natuurlijk zal de wal vanzelf het schip keren, maar misschien kunnen we zelf ook nog eerst een paar stappen zetten? De alternatieven zijn bekend. Piano spelen verbruikt niets, in vergelijking met massaal Antarctica toerisme. Wandelen en fietsen zijn gezond voor lichaam en geest. Hoeveel ritje...

Marijke van Vugt
Beste Roeland,

Uit mijn hart gegrepen, jouw oproep tot spirituele welvaart, oftewel het alom bekende begrip welzijn. Mijn ervaring is ook dat de activiteiten die weinig materie vragen niet alleen beter zijn voor het milieu maar ook voor mijn gevoel van welzijn.
Een minimale welvaart: een dak boven je hoofd, warme kleding en voldoende te eten, heeft ieder nodig om zich wel te kunnen voelen. Alle welvaart die een bepaald optimaal niveau overstijgt voegt niets meer toe aan ons gevoel van welzijn.

Ik doe mee. Vriendelijke groet.
Edwin Kip
Eindelijk...
Er is iemand die het durft te verwoorden, laten we toch eindelijk eens tevreden zijn en bijvoorbeeld toegeven aan het feit dat echtgeno(o)t(te) en kinderen het bijzonder op prijs stellen als je ook eens thuis bent en "gewoon" een spelletje met ze doet in plaats van steeds maar meer en meer te willen.
Ook kennen we allemaal de term consuminderen... met name in deze tijd van overdadige feesten. Wij hebben onlangs het geld wat we zouden uitgeven aan kerstcadeau's overgemaakt aan een organisatie die er kerstpakketten voor koopt en uitgeeft in oost-europa. Niet omdat we zo geweldig goed zijn maar omdat we tevreden willen zijn met alles wat we al hebben.
Tenslotte: moet je eens kijken hoe blij de ouderen in het verzorgingshuis zijn als ik binnenloop om "speciaal voor hen" mijn radio-programma te gaan maken bij de ouderenomroep. Droevig om te zien hoeveel moeite de omroep moet doen om nieuwe leden te vinden...

Wat kiest u?
Jelmer van der Meulen
Beste Roeland,

Met je analyse ben ik het roerend eens. Het grappige is dat vanuit de psychologie ook heel vaak is aangetoond dat meer geld & materieel bezit juist niet leidt tot meer geluk. Sterker nog, rijke mensen die geld verliezen vinden dat erger dan armere mensen (bij hetzelfde bedrag!). We zitten dus gevangen in een spiraal waarin we alleen maar meer willen, kwijt raken ons ongelukkig maakt, maar nauwelijks gelukkiger worden. Vreemd.

Wat ik alleen niet begrijp is waarom je het met hetzelfde systeem wilt oplossen dat deze situatie creeert. In je titel schrijf je het al: ... spirituele welvaart. Hoe kun je die nu creeren door weer af te rekenen in geld? Waarom weer meer krijgen? Je krijgt toch betaald, al is het maar door de uitdrukking van de mensen waarvoor je iets doet. Alleen dat is niet betaald in geld maar in dankbaarheid.

Wanneer we iets zouden oprichten als de bank van wederdienst of een ander betalingssysteem dat buiten het materiele omgaat, dan heb je mijn onvoorwaardelijke steun. Tot die tijd bedien ik me met het streven om meer te geven en hetzelfde te krijgen. Betekenismaximalisatie in plaats van winstmaximalisatie als drijfveer. En die zit in de gever, en niet de ontvanger.

Overigens biedt www.spiritueelondernemersnetwerk.nl leuke inzichten op dit vlak. Benieuwd naar je reactie
Dieuwke Begemann
Helemaal met je eens Roeland.
Het moet een andere kant op in Nederland en vooral in de wereld.
Vrijwilligerswerk, zorg, liefde en aandacht worden ondergewaardeerd, inderdaad.

Ik geloof niet dat die waardering ontstaat door het werk te gaan betalen -
ik denk dat het om het bewustzijn gaat dat zorg, liefde en onbaatzuchtige aandacht belangrijke kwaliteiten zijn, die we allemaal bezitten en verder kunnen ontwikkelen.

De Baak heeft het programma WIJ ontwikkeld,
waarin het doen van vrijwilligerswerk een hele belangrijke pilaar in het leerproces is.

Ben benieuwd wat je ervan vindt!

Groeten van Dieuwke Begemann
programmamanager WIJ
cees de groot
waarde Roeland,

als je tijd hebt en ook zin, kun je je aansluiten bij een groep mensen die een nieuwe tijding voorbereid.

ikzelf doe dit sinds begin dit jaar ook als honorair advisor van de World Unity & Peace Education department van de grootste school op de wereld te Lucknow, India. Deze dagen houden wij ons bezig met het thema "Awakening Planetary Consciousness" op het Global Democracy Symposium te India. CMS is de City Montessori School en heeft meer dan 30000 leerlingen (6-18) en meer dan 3000 leraren (1 op 10).

toevalligerwijs ken ik ook dieuwke uit het circuit van chaosforum waar wij de evolutiebril Spiral Dynamics (leerden) hanteren.

namaste, S'ace
Arend Zeevat
Mooi artikel Roeland, met een oproep die door steeds meer mensen wordt ondersteund. Daarom wil ik je ook graag laten weten dat er een groeiende groep mensen is die geestelijke waarden ook willen vertalen in een vernieuwend politiek initiatief. Zij zijn zich aan het verenigen tot een politieke partij. Deze is er op gericht om alle goedwillende individuen, groepen, organisaties en bewegingen bij elkaar te brengen om eendrachtig vorm te gaan geven aan een vernieuwende duurzame samenleving. Ik neem hiervoor per mail nog contact met je op. Zelf zit ik in de werkgroep economie van deze club.

Verder wil ik je wijzen op het boek van de Belgische hoogleraar economie Bernard Litaer, die het boek 'Het geld van de toekomst' heeft geschreven. Daarin doet hij verslag van zijn onderzoek naar de werking en het scheppen van geld én trekt lijnen door naar de toekomst. Ook geeft hij in dit boek een weerggave van zijn onderzoek naar het bestaan van alternatieve economische systemen, zoals het Lokaal Economisch Transactie Systeem (LETS).

Betreffende een vernieuwende manier van denken ga ik er vanuit dat uiteindelijk arbeid en inkomen van elkaar losgkoppeld moeten gaan worden. Want de voorwaardelijkheid die daar mee verbonden is blijft het idee, dat we allemaal hard moeten werken om ons recht op leven te verdienen, in stand houden. Ook spreekt die voorwaardelijkheid mensen voortdurend aan in hun egodrang tot overleven. Als wij er vanuit gaan dat we allemaal recht hebben op een menswaardig leven, dan heeft dat verder niets met geld te maken. De economie is slechts een voorwaarde scheppende faciliteit om het leven voor de mens op aarde mogeljk te maken. De essentie van de economie is het uitwisselen van levensondersteunende diensten en goederen. Niet meer en niet minder. Zie mijn artikel 'Als de dollar valt, valen wij dan mee' op:
www.argusoog.punt.nl

Jos Steynebrugh
Mooi stuk. Zou zomaar geschreven kunnen zijn door je achternaamgenoot Albert. Maar . . . verschillende mensen zitten in verschillende treden van het trappetje van Maslov. En per individu óók nog in verschillende treden tegelijk. Dat hangt vooral af van “wat we al hebben” en van “wat we nog niet hebben”. Per individu gaat het op en neer met wisselende persoonlijke omstandigheden en voor het geheel met de conjunctuur. Hypotheekrente omhoog? Dan maar even wachten met die grootbeeld plasma TV of wereldreis. Een soort cakewalk met bewegende én uitschuifbare treden dus.

Voetjes op de (werk)vloer
Mijn definitie van een bedrijf: “een niet-willekeurige verzameling van mensen met een gezamenlijk commerciële doelstelling”. Daarbij staat het een ieder vrij om zijn/haar uitgangspunten/goede doelen na te streven en uit te dragen mits . . . ze bijdragen aan de doelstelling van de organisatie of deze minstens niet belemmeren. De kunst is om dit soort denkbeelden te vertalen naar concrete zaken waar het bedrijf, en dus de mensen, iets aan hebben. De ham-vraag is natuurlijk of het mogelijk is om met dit soort uitgangspunten (waarden) aan de gang te gaan in een commerciëel bedrijf. Mijn antwoord is “JA, wel degelijk”. Sterker nog: als het fout gaan in een bedrijf is het 99 van de 100 keer al mis in de definitie van “Waarden” in de het verplichte nummertje “Waarden-Missie-Visie”.

Het “Bonifatius-effect”
Alleen diamantjes gooien vanuit je wolk werkt niet, het is ook gevaarlijk. Bonifatius kon er van meepraten. Als je je eigen SPRANK-model hanteert en naar de droom van de ander kijkt zie je iets héél anders: breedbeeld TV’s, Xboxen, vacanties, auto’s voor de “have’s”. Gewoon te eten hebben of sparen voor een nieuwe broek, beugel of studieboek van de kinderen voor de “have-not’s”. Spiritualiteit zit voor mij vooral in het handelen.

Concreet: waarom werden, zijn er en zullen er steeds medische apparaten worden gemaakt bij Siemens? Om de omzet? Om de winst? Nee, omdat het in de genen van het bedrijf zit. Omdat de oprichter uit een milieu van Rozenkruisers kwam. Dáárom. En dat is nu, 160 jaar later, nog stééds zo.

DOEN
Sommigen rijden met gevaar voor eigen leven een vrachtwagen met hulpgoederen naar de Balkan. Bedrijven steunen dit soort initiatieven soms met het ter beschikking stellen van middelen en/of geld. Verhoogt het de productie? Nee. De winstcijfers? Nee. De aandeelhouderstevredenheid? Nee. De medewerkertevredenheid? De klantentevredenheid? Mogelijk. Waarom DOEN we het dan? Nou, gewoon, omdat het KAN. Maar ook omdat het zo hoort. En omdat het goed voelt. En omdat we ons anders schuldig zouden voelen(en terecht). En vooral omdat het zo MOET. Noblesse oblige.

DOE-Suggesties:
• nog eens met de fijne kam door “Waarden”
• geef je Kerstpakket weg, moedig anderen aan dat ook te doen
• laat mensen kiezen: Kerstpakket of geld naar een zelf te bepalen doel
• kijk of het bedrijf de tegenwaarde wil verdubbelen
• reserveer 1% van je winst continu voor sponsoring van een goed doel
• breng je productie naar een getroffen gebied (werkgelegenheid)
• jumuleer met een noodruftig bedrijf ergens in een 3e wereld land
• wees creatief met het bedenken van dit soort initiatieven

Merry Christmas

Jos Steynebrugh
Change Enhancement, Zoetermeer
omorfoula
hoi
goede ideeen.
ik heb een vraag: ik ben schoonmaker en muzikant, en ontvang inderdaad veel dankbaarheid en waardering enzo, en weinig geld.
ik vind het een goed idee als ik wat meer zou verdienen.
beste roeland, als u een (idealistisch) feestje geeft en een groepje muzikanten uitnodigt, betaalt u ze dan wit via een verloningsbureau en krijgen ze dan netto 200€ pp?

Meer over De Menselijke maat