Over Tijd

Nu de gehele economie een paar tandjes lager draait hebben vrijwel alle bedrijven collectief last van een overschot aan tijd. Overtijd, noem ik dat.

Dat klinkt als het tegenovergestelde van overwerk, en dat bedoel ik ook. Het aanwezige personeel heeft minder te doen, en werkgevers zoeken naar middelen om die overtollige uren nuttig te besteden. Lukt dat niet, dan proberen bedrijven het werk anders te organiseren, met het doel de kosten te reduceren. Bij deze afwegingen speelt vaak de gedachte mee dat de aanwezige overtijd in de toekomst goed van pas zou komen. Maar ja, in tegenstelling tot geld kun je met tijd niet schuiven.

Of wel?

We zien dat tijden veranderen, organisatie van arbeid wordt steeds meer maatwerk. Veel bedrijven onderzoeken momenteel hoe ze hun arbeidsuren efficiënter kunnen indelen, maar helemaal nieuw is dat niet. We zagen de laatste jaren al een geleidelijke beweging naar flexibilisering van arbeidstijden. Daarbij was het uitgangspunt vaak nog de werk/privé-balans van de werknemer.

Inmiddels spelen bedrijfseconomische motieven een grotere rol, en worden organisaties steeds meer afgestemd op zowel de vraag naar het eindproduct als op het aanbod van arbeidsuren. Medewerkers en bedrijf hielden bij de opname van vakantiedagen altijd al rekening met pieken en schoolvakanties. Die wederzijdse aanpassing valt vaak nog verder door te trekken, bijvoorbeeld met flexibele roosters of een jaarurennorm. Zo brengen we overwerk in balans met overtijd.

Voor de uiteindelijke structuur is natuurlijk wel gedegen voorbereiding en draagvlak in de organisatie nodig. Daarnaast heeft arbeidstijdenmanagement vaak nog juridische consequenties. Zo kan het bijvoorbeeld nodig zijn om nieuwe CAO-afspraken te maken. Een duurzame flexibilisering van de arbeidsorganisatie vraagt dan ook om tijdige voorbereiding.