Links en rechts vliegen de seminars, cursussen en trainingen om ‘effectief leiding te leren geven’ ons om de oren. Leidinggevenden schijnen tegenwoordig danig de weg kwijt te zijn en krachtig te moeten worden bijgestuurd. Als u “leidinggeven” googled, dan kunt u rekenen op 802.000 (Nederlandstalige) hits. Dat duidt erop dat we hier te maken hebben met een pregnant thema.
Wat is leiding geven eigenlijk? Volgens mij komt dit dichtbij: “Het gedrag van medewerkers zodanig beïnvloeden dat de doelen die gesteld zijn behaald worden”. Laat ik het bij deze definitie maar even houden in deze bijdrage.
De treurigstemmende b-artiest Benny Neyman (1951-2008) zong: “Je hoeft me niet te zeggen hoe ik leven moet…”. Daar denk ik meteen de kern van een probleem te pakken te hebben. WE WILLEN HELEMAAL GEEN LEIDING!! Van niets en niemand niet. De generatie van na de jaren vijftig van de vorige eeuw is opgevoed tot zelfstandig denken en het hebben van een eigen mening. De eigen waarheid is de enige waarheid. De (religieuze) zuilen zijn afgebroken, dus de dominee en pastoor hebben niets meer te zeggen. Het onderwijs is gedemocratiseerd en daarmee heeft de onderwijzer/leraar niets meer in te brengen. In het verlengde hiervan moeten we in onze werksituatie niets meer hebben van de ouderwetse sturende leidinggevende. Als u nog zo’n ouderwetse leidinggevende bent, moet u erop rekenen dat uw medewerkers u niet (meer) zullen begrijpen.
Ik pleit ervoor dat we het concept “leidinggeven” afschaffen en vervangen door een concept dat dicht bij “coördineren” komt. Coördineren en faciliteren, daar komt het op aan. Medewerkers beschouwen zichzelf al vaak als “kleine zelfstandigen” binnen een organisatie. Daar is niets op tegen. Als we dit als feit nemen, moet daar op ingespeeld worden. De naar Coördinator getransformeerde leidinggevende moet er dan voor zorgen dat de door de kleine zelfstandigen uitgevoerde werkprocessen goed op elkaar aansluiten. De coördinator zorgt er ook voor dat de omstandigheden gecreëerd worden, waarin medewerkers (vantevoren) afgesproken doelen/resultaten kunnen bereiken. Tenslotte zal de coördinator een vooral faciliterende rol ten opzichte van “zijn” medewerkers krijgen.
Da’s al met al toch wel andere koek voor de huidige (sturende) leidinggevende! Hij zal zich in de nieuwe situatie totaal anders moeten gaan opstellen en zijn manier van communiceren danig aan moeten passen. Willen de heren/dames trainers van de seminars, cursussen en trainingen daar even rekening mee gaan houden?
Engbert Visscher
CyberSale, 50% korting op een Pro-abonnement
Verbeter je persoonlijke effectiviteit en managementvaardigheden. Begin het jaar goed en krijg toegang tot toepassingsgerichte kennis.
Upgrade uw gratis lidmaatschap, word een Pro
Beste Engbert, Ik kan mij vinden in je beschrijvingen over de huidige of toekomstig gewenste manager. Het hiarchisch en directief sturen is voorbij.
Wellicht was deze stijl noodzakelijk en ingegeven door de voortdurende drang naar control en beheersing. De overheid ( Vooral in de non-profit organisaties als gezondheidszorg en onderwijs)streeft hier door de opgelegde systemen vanuit wet en regelgeving, nog steeds naar. Enkele belangrijke vaardigheden zijn dus in het nieuwe managen gewenst en nodig. Faciliteren, coachen, motiveren en vooral communiceren. Er blijft echter structureel behoefte aan focus, richting, kaders en duidelijkheid over benodigde resultaten. De wijze waarop dit wordt vertaald en verduidelijkt, is mijn inziens cruciaal. (Dit delen we) Er blijft behoefte aan leiderschap. Managers die weten waar ze voor staan en voor gaan en koers kunnen en durven bepalen. Keuzes maken welke richting een organisatie opgaat om geformuleerde doelstellingen te bereiken en hoe dit met welke mensen en middelen te bereiken. En dit kunnen overdragen of hierbij voorbeeld kunnen dienen. Ook binnen organisaties waar vooral experts en of proffesionals werken is en blijft er behoefte aan een vorm van sturing.
Een coordinerende taak is wel wat mager.
Ik kan mij vinden in de beschrijvingen van M. Weggeman, W. Hepkema die in hun boeken een pleidooi houden over het stoppen met leidinggeven. De Essentie is niet zo zeer stoppen met leidinggeven maar meer authentiek sturen op waarden, gemaakte afspraken en behaalde resultaten. Respect voor elkaars wensen en mogelijkheden maar ook voor elkaars taken , verantwoordelijkheden en bevoegdheden.
Traditionele structuren zullen op termijn wel verdwijnen (Gary Hamel noemt hier ook voorbeelden van) behoefte aan sturen zal blijven.