Ik ben sociaal gerontoloog maar daar vraagt niemand naar.

We vergrijzen maar wat de maatschappelijke gevolgen van deze vergrijzing zijn begint zich nu pas af te tekenen. Het is als met alle onheil, als enkele mensen het zien is er nog wat aan te doen, is het onheil te keren. Maar zodra iedereen het onheil ziet is er niets meer aan te doen.

We verkeren nu in de paradoxale fase. Aan de ene kant wordt onderkend dat er dienstverlening en producten moeten worden ontwikkeld die speciaal zijn afgestemd op de vraag en de behoefte van ouderen. Tegelijkertijd wil geen dienstverlener of fabrikant worden geassocieerd met oud.

Vraag maar aan DAF en zijn Variomatic. Nu pas vijtig jaar na dato heet de Variomatic CVT en hoort het tot de standaarduitrusting van goede Japanse auto’s. Het zelfde lot was de Abrahamfiets beschoren. Een fietsfabrikant heeft een hele tijd geleden een oudervriendelijke fiets ontwikkeld die hij de Abrahamfiets noemde. Ondanks het feit dat de fiets in zijn ontwerp en uitvoering volledig was afgestemd op gebruiksgemak en de fysieke beperkingen van de oudere fietser, werd de fiets nauwelijks verkocht.

Nu is het wel zo dat de ouderen zich duidelijk aan het verjongen zijn. Ik vind het nog steeds onbegrijpelijk dat de ouderenbonden zich richten op de 55-plusser. Maar er zijn ook lichtpunten. Het structurele tekort aan beroepsbevolking in ons land leidt tot de noodzaak om de pensioenleeftijd van 65 jaar af te schaffen en over te gaan tot een systeem van flexibele pensionering. Het alternatief om uit het buitenland personeel te werven is politiek niet meer haalbaar.

De pensioenleeftijd van 65 jaar is ingevoerd door de Duitse keizer Bismarck en dat is al een hele tijd geleden. In zijn tijd was de kans dat een man 65 jaar werd heel klein, dus er waren weinig pensioenaanspraken. Mijn beide grootvaders hebben de leeftijd van 65 jaar nooit bereikt maar wel pensioenpremie betaald. Nu is de kans dat iemand die in leven is op 65-jarige leeftijd tachtig jaar wordt enorm groot. Ik verwacht dat veel mensen die op hun zestigste jaar willen stoppen met betaald werk over niet al te lange tijd zullen worden gevraagd te blijven werken omdat er geen vervanging is. Lijkt mij een wenkend perspectief voor de oudere werknemer. Kennelijk worden de bordjes definitief verhangen.

Je bent pas oud als je boven de tachtig jaar bent. Tot die leeftijd kan je nog steeds een actief maatschappelijk leven leiden , waar ook betaald werk een structureel onderdeel van uit gaat maken. Ik ben zelf 58 jaar maar hoop nog heel lang als oudere jongere door het leven te gaan.