Bestuurlijke mismatch tussen Europa en haar lidstaten

In ruim vijftig jaar groeide de aanvankelijke E.E.G uit tot een gemeenschap van 27 landen, compleet met vlag, volkslied en een indrukwekkende bureaucratie. De Europese Unie (EU) is mondiaal gezien het grootste handelsblok. Maar liefst circa 20% van alle import- en export ter wereld gaat door de EU. Europa heeft hierdoor een grote invloed op de distributie van goederen en kapitaal.

De investeringsbank Goldman Sachs deed enige jaren geleden uitvoerig onderzoek naar de toekomst van de huidige grootmachten. De belangrijkste conclusie was dat als zich geen ontwrichtende situaties voordoen, Brazilië, Rusland, India en China rond 2040 een grotere economische macht zullen vormen dan de oude G 6 (de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland, Italië en Japan). Goldman Sachs gaat bij zijn voorspelling uit van de voorwaarde dat de vier zogeheten BRIC- landen door zullen gaan met voortdurende economische hervormingen. Er is geen reden daaraan te twijfelen.

Zo`n voorspelling is slecht nieuws voor individuele ambities van de regeringsleiders van de economische sterke lidstaten van de EU. Het betekent dat landen als Frankrijk, Groot- Brittannië en Duitsland, in de toekomst individueel niet meer zoveel te vertellen hebben op het wereldtoneel. Dat zou anders kunnen zijn als de EU als economische grootmacht één sterk blok vormt. Dan is er sprake van een supermacht die met een BNP van circa 17,5 triljoen dollar helemaal bovenaan staat. Zo`n blok zou ook in de toekomst tot de belangrijkste spelers van de wereld kunnen blijven behoren.

De uitkomst van het onderzoek van Goldman Sachs is ook slecht nieuws voor de liberaal- democratische grootmachten die vinden dat uiteindelijk de gehele wereld in een democratie moet veranderen. China en Rusland zijn autocratisch geleide landen die overtuigd zijn van de waarde van een sterke centrale regering en neerkijken op het democratische systeem met de ingebakken zwakheden. De Amerikaanse neoconservatieve wetenschapper en politiek commentator Robert Kagan, voorspelt in zijn boek “ The return of history and the end of dreams” een soort evenwicht tussen democratische geleide systemen en autocratische regeringsvormen. China is in zijn ogen het grote voorbeeld van een maatschappij met min of meer liberale economie met een strakke centraal geleide politiek. Dit soort staten is volgens hem niet bezig met andere landen de maat te nemen, maar kiest voor een pragmatische benadering. Zij voelen zich echter door de meerderheid van de democratische geleide regeringen vaak in de hoek gedrukt, waardoor er van een betekenisvolle toenadering tussen beide kampen maar weinig terecht zal komen.