Integrity is doing the right things when no one is watching

Columns

Het wil nog steeds niet echt lukken met de integriteit van managers en leidinggevenden in Nederland. Tot voor kort ging het nog vooral om gevallen van fraude en zelfverrijking bij voorheen onkreukbare instanties zoals banken en accountantskantoren. Meer recent blijken ook onze volksvertegenwoordigers minder betrouwbaar dan wij van hen verwachten. Ironisch gezien nu met name bij leden van de VVD; de partij die zich van huis uit beschouwt als de partij van de integriteit. De lijst met liberalen die het niet zo nauw nemen met de regels is aanzienlijk. Eerder kwamen Ton Hooijmaijers, de VVD-gedeputeerde in de provincie Noord-Holland, Nurten Albayrak, de directeur van het Centraal orgaan voor Opvang Asielzoekers en Jos van Reij, oud-wethouder van Roermond in opspraak. Nu is het de beurt aan het...

Ben Teunissen
Otto, in de jaren 80 had de IDF een beoordelingssysteem waar ondergeschikten hun commandant beoordeelde. Assesment gebeurde vervolgens door ervaren militaire A&O psychologen. Ook aan dit systeem zitten de nodige haken en ogen, maar er is wel een link met de mensen in Afrika destijds. Hoewel de algemene mening is dat je integriteit kunt aanleren en dat voorbeeld gedrag bevorderend werkt, is het naar mijn mening een onderwerp dat vanaf het eerste moment ook in het onderwijs aanbod moet komen. Jong geleerd....
Otto van Wiggen
Auteur
Ben, binnen de Landmacht zijn we op het niveau Raad van Advies, maw wie groeien er door in de organisatie, begonnen met het invoeren van een 360 graden feedback beoordelingssysteem. Het is een goed instrument, maar daar kan natuurlijk niet alles aan worden opgehangen. Los van het fenomeen beoordelen hebben we binnen Defensie een cultuur, maar ook een controlesysteem, weten op te bouwen dat actief toeziet op het handhaven van integriteit. Daarmee hebben we het niet opgelost maar Defensie is op dit gebied veel verder dan bijvoorbeeld de accountancy. Binnen die bedrijfstak is integriteit de belangrijkste kernwaarde maar daar wordt in de praktijk toch echt anders invulling aan gegeven. Het is net zoals je zegt, het begint met opleiding en vorming vanaf het begin.
Arjan van Driel
Otto, Een prachtige column al vind ik de gelegde link naar leiderschap in organisaties en de bedoelingen van integriteit in deze context weinig kader bevatten. Want wat is integriteit in organisaties precies? Wanneer handel je integer als het niet zo zwart-wit is als in het voorbeeld. Integriteit heeft volgens het Nederlands Compliance Instituut te maken met eerlijk en oprecht zijn. Je bent eerlijk als je juist handelt. Maar wanneer handel je juist? In dit kader betoogde de Tjechische econoom Sedlaced onlangs dat "de economie wel degelijk een eigen ethiek heeft, een hele sterke zelfs. Economie is tegenwoordig omgekeerd normatief. Dat wil zeggen dat wij niet ónze waarden (in de economie) inbrengen, maar dat de economie juist háár waarden aan ons oplegt." Integriteit als kernwaarde in organisaties dient altijd verduidelijkt te worden zodat men weet wat daaronder verstaan wordt binnen de visie en missie van de organisatie.

Ik ben het met je eens Ben met de toevoeging dat integriteit en het goede voorbeeld geven begint aan de keukentafel thuis.
Otto van Wiggen
Auteur
Arjan,

dank voor jouw reactie. Reacties geven verdieping, want wie heeft immers de wijsheid in pacht?

De insteek van mijn column was om duidelijk te maken dat leiders de bewakers zijn van de cultuur van hun organisatie. Integriteit is dan ook absoluut meer dan slechts eerlijk en betrouwbaar zijn. Al blijkt dat heel veel leidinggevenden in ons land daar op zich al problemen mee hebben.

De essentie van integriteit van leidinggevenden, verantwoordelijkheid nemen en verantwoording afleggen, komt misschien goed naar voren in een reactie van een betrokken RA die ik aantrof op www.accountant.nl. Ter illustratie, het beginsel 'integriteit' vormt de eerste van 5 fundamentele beginselen van de Gedragscode van Accountants. Omdat de geloofwaardigheid van de hele beroepsgroep Accountancy juist vanwege dit beginsel onder vuur ligt, schrijft zij "de cultuur van onze beroepsgroep is vooral gericht op geld verdienen. Maar volgens mij is er meer. De typologie van ons beroep is 'dienstverlening' en daarin is het woord 'dienstbaar' opgesloten. De vraag is hoe we dit woord weer inhoud kunnen geven. De intrinsieke motivatie en waarden van de topbestuurders zijn bepalend voor het voorbeeldgedrag in een organisatie".
Maw, de wijze waarop zij invulling geven aan de kernwaarden beschermen zij als leidingegevenden de cultuur van de organisatie.Daar ligt ook de relatie tussen intregriteit en leiderschap.

Binnen mijn organisatie, de Landmacht, hanteren wij de door ons opgestelde kernwaarden Moed, Toewijzing en Veerkracht als ons morele kompas. Bij ons gaat het teambelang altijd voor het individu. Net zoals de opdracht, ondanks de risico's, centraal staat. Van een leider in mijn organisatie verwachten wij dat hij zijn persoonlijk belang ondergeschikt maakt aan dat van de organisatie. Het is niet voor niets dat Simon Sinek in zijn boek "Leaders eat last", (vertaald "Een voor allen, allen voor Een") het Amerikaansne leger gebruikt als voorbeeld van een sterke cultuur en gedeelde waarden. Een cultuur waar alles draait om teamwork en vertrouwen. In de beleving van Sinek is 'Het inleveren van eigenbelang de prijs die je betaalt voor leiderschap'.

In dat opzicht moet ik er niet aan denken dat de waarden van de economie aan ons worden opgelegd zoals de door jou aangehaalde Tsjechische econoom propageert.

Meer over Leiderschap