Winst en verlies, ziekteverzuim, prognoses, businessplan, verkiezingspeilingen – wie leeft er niet gebaseerd op cijfers? Je baan, functioneringgesprek of je verstrekte krediet hangen er vanaf. In de wereld van werving en selectie is het niet veel anders. Zo kon het dat ik laatst mijn examencijfers van de middelbare school onder een dikke laag stof vandaan haalde om bij mijn motivatiebrief te voegen. De correlatie tussen school- en academische resultaten en werkbeoordelingen zijn hoog, zo bezweren voorstanders. Dat zal best, maar mijn tienerjaren stonden in het teken van experimenteergedrag, hormonale wildgroei en opgelegde ontwikkeling die later voor driekwart irrelevant bleek te zijn. Veel (vaak strategische) consultancybedrijven zweren echter bij cijferlijsten, en ze staan daarin zeker niet alleen.
Je kunt je afvragen of elke eigenschap zomaar te meten valt. Shell is een voorbeeld van een bedrijf in de luxe positie dat ze het zich kunnen veroorloven om eisen te stellen aan behaalde resultaten tijdens de studietijd. Het mag een idee heten om mensen aan te stellen die enig kaas gegeten hebben van moreel besef.
Jaarlijks boort Shell voor meer dan een miljard dollar olie uit Nigeriaanse grond. Ter compensatie betoogt het bedrijf in onderwijs te investeren, te weten: 60.000 dollar op jaarbasis. Ondertussen is Ogoniland (een deel van de water- en olierijke Nigerdelta) nauwelijks meer levensvatbaar. Jarenlang hebben de lokalen hun visvijvers en landbouwgrond niet kunnen gebruiken als gevolg van olielekkages. Ze zijn nooit gecompenseerd. De Ogoni’s kennen mede daardoor hoge ondervoedingscijfers en een lage levensverwachting. Bij olieproductie komt ook gas vrij. Zonder pardon wordt dat in 95% van de gevallen verbrand. Dat gebeurt zo vaak dat er in de Nigerdelta geen straatverlichting (nodig) is. De Nigeriaanse olievelden zijn hiermee verantwoordelijk voor de verbranding van meer broeikasgassen dan alle andere olievelden wereldwijd bij elkaar.
Activisten wordt het leven zuurgemaakt in samenwerking met de corrupte regering van een arm land. Nigeriaanse militairen hebben naar schatting 2000 moorden op activisten begaan in de Nigerdelta. Shell heeft er geen geheim van gemaakt dat het de grootste financier van het leger is. Toegegeven, dan heb je briljante advocaten, lobbyisten en PR-medewerkers nodig die werken onder het motto ‘voor alle geld dat stom is zwammen wij recht wat krom is’. Vreemd dat een bedrijf belang hecht aan de kwantitatieve prestaties van hun werknemers en niets lijkt te geven om cijfers die van vitaal belang zijn voor de geloofwaardigheid van hun eigen organisatie. En die is niet in cijfers uit te drukken.
Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen?
Probeer het Pro-abonnement een maand gratis
En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.
Word een PRO
Je hebt gelijk, die bewering zal nooit omvallen.
Ik weet alleen niet of ik het vreemd moet vinden dat Shell niets geeft om cijfers die volgens jou van vitaal belang zijn voor de geloofwaardigheid van de organisatie. Voorlopig is het voor mij nog een 'te ver van m'n bed show' om hierom met een grote boog om Shell heen te lopen.. en ik denk dat ik daarin niet alleen ben.
Aan de andere kant moet ik denken aan de Brentspar-affaire, ergens halverwege de jaren 90. Die heeft het bedrijf veel schade berokkend, niet omdat ze geen gelijk hadden (bleek later) maar omdat de PR niet deugde.
Elk issue op de milieu- of mensenrechtenagenda is gebaseerd op een hype, en als er eentje de kop opsteekt t.a.v. Shell in Nigeria kan het hard gaan. In een wereld waarin veel aandacht is voor klimaat kan dat zomaar gebeuren, al zitten nu de klimaatwetenschappers in de hoek waar de klappen vallen.