Waarom heeft een bedrijf zoveel managers nodig?

Oorzaak en Gevolg; of Gevolg en Oorzaak. We kennen die opmerking wel in “ons”  management wereldje…….toch?  Geen gevolgen oplossen, maar juist de oorzaak aanpakken!  Ik moet ineens, zomaar, denken aan het eeuwenoude vraagstuk: wat was er het eerst:  de kip of het ei?  Calvinisten, als wij Hollanders zijn,  hebben  niet zoveel  moeite met het antwoord. Immers in de Bijbel staat in Genesis 1 : “Dat de wateren overvloediglijk voortbrengen een gewemel van levende zielen; en het gevogelte vliegen boven de aarde (…) en alle gevleugeld gevogelte naar zijn aard”.

“De vijfde dag”, zo las ik iets verderop. De kip was er dus eerder dan het ei. Bovendien hebben wetenschappers vastgesteld dat de eierschaal  van een bepaald eiwit is samengesteld dat alleen voor komt bij de eierstokken van  een zwangere kip. Waar wil je nou heen, zult u zich afvragen. Wat heeft dat nou te maken met oorzaak en gevolg of gevolg en oorzaak? Nou, gewoon, als de kip er niet geweest was, was het ei er ook nooit geweest. Kip, oorzaak; ei, gevolg.

Wat ik eigenlijk hier mee wil zeggen is dat er altijd een oorzaak  vooraf gaat aan een gevolg; er gaat nooit een gevolg vooraf aan een oorzaak. Eerst is er een oorzaak, dan pas volgt  het gevolg. Dat boeide me ineens. Verder viel mij op,  in mijn gedachten, dat als je iets over het gevolg van iets wilt vertellen, je eerst de oorzaak ervan zal moeten kennen.

Fayol, 1841 - 1925, organisatie deskundige; Taylor, 1856 - 1915, bedenker van werkplaatsorganisatie; Gilbreth 1868 - 1924, arbeidskundige bewegingsstudie, wie kent ze niet…. nee, dat is geen vraag , hoewel het er wel op lijkt, nee, het is eerder een vaststelling van mij naar u toe, heren managers, management adviseurs,  bestuurders, bedrijfskundigen, arbeidsanalisten en coaches ,  die namen zijn u niet vreemd, naar ik aanneem.

Deze mensen, en natuurlijk nog veel meer andere mensen, hebben toch een basis gelegd voor de huidige organisatievormen die er zijn. De  kreet “bazentaken” kwam volgens mij van één van de genoemde organisatie deskundigen. Bazentaken, dat wil zeggen hiërarchie. Bijna elke organisatie heeft daar mee te maken en is op basis van hiërarchie opgebouwd. De ene organisatie wellicht wat strakker dan de andere organisatie; de ene organisatie met wat meer hiërarchische lagen dan de andere organisatie. Elke hiërarchische laag wordt aangevoerd door een “manager”.

Is een manager eigenlijk nog wel weg te denken uit een organisatie? Zouden “we” zonder managers een bedrijf kunnen laten existeren? Zo op het eerste gezicht lijkt dit een overbodige vraag. Met de veronderstelde wetenschap dat domme vragen niet bestaan, zou u toch kunnen zeggen dat domme vragen, bovenstaande vraag in acht nemend, wél bestaan. Natuurlijk zijn er managers nodig.

Toch stel ik die vraag, heel serieus met in het achterhoofd de eerder gemaakte opmerking over oorzaak en gevolg. Waarom heeft een bedrijf zoveel managers nodig? Omdat de medewerkers, alle “niet managers”  of, zoals we dat plegen te zeggen: mensen op de werkvloer, gestuurd moeten worden….toch? Anders maken zij er een potje van; komt er van strategie en het behalen van de vooraf gestelde doelen, niets terecht. Dat kunnen managers alleen………die hebben overzicht en inzicht.

Toch ben ik daar niet zo zeker van. Is hier ook sprake van oorzaak en gevolg? Is de oorzaak niet een wat gemakkelijke en té oppervlakkige, misschien wel minder deskundig aanname beleid van uitvoerend personeel, “werkvloer - personeel” zo gezegd? Creëren wij, managers,  zo niet ons eigen werk? Want als targets niet worden gehaald, dan ligt het toch aan de uitvoerenden, in ieder geval niet in eerste instantie aan de manager. Nee, stel je voor! Wij managers hebben het al veel te druk met het verwerken van kritieken van onze directie en of aandeelhouders.  Wij moeten meer managen!

Is nu de oorzaak van het niet halen van targets nou het gevolg van het  onvoldoende managen, of ligt de oorzaak in het hebben van ondeskundig personeel op de werkvloer? Als dit laatste de oorzaak is, is er wat goed mis met onze personeelsaanname beleid; of………blijven wij, managers, zo aan de bak……..creatie van eigen bestaansrecht; lekker doorgaan met “ondeskundig” personeel aannemen?

Wat zegt u? Utopia? Dromenland? Welterusten? Welterusten!

Bas Schenk