Venezuela: informatie wegmoffelen loont!

Gelukkig hebben we de foto’s nog. Nog ver voordat dit het levensmotto van paparazzi zou worden, werd dit idee uitgedacht in een kantoor van het Politburo. Diverse kameraden, Leon Trotski was de bekendste, waren in ongenade gevallen en moest uitgewist worden. Zowel in het heden als de toekomst, maar ook in het verleden. De voorloper van Photoshop was geboren.

Dergelijke geschiedvervalsing loont op korte termijn, zo lijkt het. In de afgelopen weken ontmaskerden de Oekraïense machthebbers zichzelf als gewelddadige machtswellustelingen omdat ze camera's niet wisten te weren. De socialisten in Venezuela hadden het slimmer bekeken. Daar viel niet een enkele kameraad door de mand als ‘onpatriottisch’, maar zag het regime zich geconfronteerd met massale protesten.

Voormalig Venezolaans president Hugo Chavez was aanvankelijk geen dictator, hij groeide ertoe uit: in zijn veertienjarig presidentschap tolereerde hij gaandeweg steeds minder kritiek. Schold hij aanvankelijk alleen nog ambtgenoten of buitenlandse entiteiten uit voor ‘yankee’ of ‘duivel’, geleidelijk aan werd hij repressiever en sloot hij tv-zenders. Onder Maduro werd het na Chavez’ dood van kwaad tot erger. De schaarste aan krantenpapier wordt vermoedelijk bewust in stand gehouden omdat het deze kranten in hun voortbestaan bedreigt. De vanuit Colombia opererende TV-zender NTN24 is offline en uit de lucht gehaald en de persaccreditatie van CNN is ingetrokken. Ze steunen een complot tegen de regering, aldus de president.

Nee, de gelijkenissen tussen Maduro en Stalin houden niet op bij hun snor. De paranoia, het zoeken naar een vijand in ‘ons midden’ en hun ijzeren greep op informatiestromen zijn moeiteloos vergelijkbaar. Laatstgenoemde is van een beetje photoshoppen uitgegroeid tot een totale media blackout. De geschiedenis herhaalt zich en… Het loont tot zover.

Dit weekeinde bezocht ik een manifestatie van verontruste Venezolanen in het centrum van Willemstad. Sommige Venezolaanse families hebben al meer dan honderd jaar banden met de nabijgelegen ABC-eilanden en houden er wijselijk ook de Nederlandse nationaliteit op na. Al sinds de zegetocht van Simon Bolívar is Venezuela bij tijd en wijle een onrustig land en dan kun je beter een toevluchtsoord hebben. Gelukkig voor deze mensen erkent de bolivariaanse republiek hun dubbele nationaliteit en kunnen ze vrij uitreizen.

Deze Venzolanen vertelden verhalen gebaseerd op het relaas van vrienden en familie aldaar. Nou zijn deze getuigenissen moeilijk te verifiëren (er zijn op internet ook gefalsificeerde foto’s opgedoken), maar de volgende stellingen durf ik aan:
• Regeringstroepen gebruiken geweld tegen ongewapende demonstranten, twitteraars, bloggers en andere ‘dissidenten’. Ook worden regeringscritici onrechtmatig vastgehouden;
• De regering betaalt paramilitaire groeperingen (‘colectivos’) om geweld toe te passen;
• Het werkelijke aantal doden en gewonden is vele malen hoger dan het officiële dodental. Dat gold al voor de officiële moordcijfers over 2013, laat staan in deze situatie;
• De reden dat grootschalige internationale verontwaardiging is uitgebleven, is te danken aan het vleugellam maken van de media in Venezuela.

‘Deze barbarij moet stoppen’, zei Rutte deze week over de verschrikkingen in Kiev. Een inkoper? Misschien, maar ik ben altijd blij als onze premier überhaupt een moreel statement durft te uiten. Weliswaar gaat het overeen land buiten de EU, maar hij trekt zijn mond open. Echter, over een buurland van ons Koninkrijk (alledrie de ABC-eilanden staan onder grote invloed van Venezuela, Bonaire is nota bene Nederlands grondgebied) houdt hij zijn mond.

Ik zie in Maduro zeker geen groot strateeg, bovendien mist hij het charisma van Chavez om het land nog enigszins bij elkaar te houden. Toch blijkt dat hij het spel tot nu toe slim gespeeld heeft. In Oekraïne is Julia Timosjenko inmiddels vrijgelaten na buitenlandse druk en is president Janoekovitsj inmiddels afgezet. Even buiten Caracas zit oppositieleider Leopoldo Lopez nog steeds gevangen in een militaire gevangenis - als burger! Kameraad Nicolas zit zelf nog stevig in het revolutionaire zadel. Dan is een cynisch applausje voor de zelfverklaarde 'zoon van Chavez' op zijn plaats.