Pas afgestudeerd? Sein op rood op de arbeidsmarkt!

Amsterdam, een willekeurige werkdag. Tram 5 rijdt langs de Zuidas. Zuchtend en voorzichtig schuifelend stapt het 3e regiment van het krijtstreeplegioen uit. Als mijn kat is overleden kijk ik vrolijker. Wat raar dat ik hen toch benijd. Deze mensen hebben het vege lijf weten te redden in een economische tornado die de Atlantische Oceaan is overgestoken en nog niet is uitgewoed. Het dwingt me tot zelfonderzoek. Hoe kan het dat elke 10 minuten duizenden kilo’s lamlendigheid per wagonlading voor de deur worden gesodemieterd en dat een brok gedrevenheid (in alle onbescheidenheid) nog geen startersfunctie heeft?
De crisis, zullen er velen zeggen. Dat zal zo zijn, het conjuncturele tij is ook een droomexcuus voor een reorganisatie om ruimte te maken voor fris talent. Als al die wachtenden voor je in de rij zijn opgekrast tenminste wel. Werkgevers zitten in de luxe positie dat ze selectief kunnen zijn. In plaats van goede kandidaten kunnen ze wachten op droomkandidaten. Geef ze eens ongelijk.
Een handicap als starter is dat je een relatief beperkt netwerk hebt. 70% van alle vacatures wordt via-via ingevuld. Merocratisch is het niet, maar het scheelt een sloot aan advertentiekosten. Door gebrek aan ervaring kan het ook zijn dat je niet goed weet wat je (niet) wilt. In de afvalrace zul je dus meer weerstand ondervinden.
Postdoctorale Depressie of niet, je zult van jezelf uit moeten gaan. Dus doe je er een schepje bovenop en ben je niet selectief. Waarom zou je ook. Een startersfunctie die een oase lijkt is meestal een fata morgana waarbij een vervelend zandkorreltje hardnekkig in je luchtpijp blijft zitten. En niet ideaal min een beetje is nog steeds niet ideaal: het is een doorsnee mening van starters over hun eerste functie, maar dan 3 jaar later. Je neemt het op de koop toe en besluit breder te zoeken. Doordat je de zoekcriteria op vacaturesites verlaagd hebt reageer je vaker op vacatures waar je in tweede instantie geschikt voor zou kunnen zijn. Meestal treedt dan de regel in werking dat bedrijven kunnen wachten op de ultieme employee. Volgens het bewijs van jouw bestaan op de arbeidsmarkt (ook wel CV genoemd) ben je dat niet. De roep dat je nog veel meer eigenschappen bezit wordt verder gesmoord door elke recruiter die tussen-de-regels-door-leesblind is omdat hij net toevallig die ochtend in dezelfde tram zat als jij.
Opgeven zit niet in mijn aard, en carrierebeurzen zijn een welkome hulplijn. Dat dacht ik tenminste. Het verschil met een begrafenis is vaak dat de koffie en cake ontbreekt, wat een tredmolen van treurigheid! Het parkeerterrein is groter dan de zaal zelf: welkom op de crisiseditie. Lekker in de rij met andere legbatterijkippen die nog even hun wervende ei moeten leggen. Soms voel ik me net een mobiele praatpaal die met twee tassen vol flyers en goodies weer naar buiten gekotst wordt.
Onbedoeld hebben veel van de aanwezigen iets komisch. Dichtgekit met PR-boodschappen hoe jong, vlot en informeel ze wel niet zijn – het zal je maar verteld worden door een vadsige veertiger met een snor en een net iets te hippe Specsaver op zijn neus die uit de toon valt. De uitsmijter was een jongedame van mijn leeftijd die ongeveer 10 jaar ouder leek. Ze somde een waslijst op van dingen die ik moest doen voor een redelijk prestigieuze functie met enige internationale allure. Er ontbrak nog een ding. ‘Kun je me ook vertellen wat er zo leuk is aan je baan? Ik zie het plezier namelijk niet aan je af!’ Op het antwoord wacht ik nog steeds, wel heb ik een donkerbruin vermoeden in welke tram ze had gezeten die ochtend.