Trainers, doe iets met al die breinkennis!

Onderstaand artikel publiceerden we op 6 november 2008. Het is vooral een leuk artikel omdat het brein toen nog geen hype was. Ik werd destijds door de meeste vakgenoten (niet door alle) genegeerd als het over de hersenen in het trainingsvak ging. Zoiets is niet leuk als je geen ander motief hebt dan elkaar als collega's door de wereld te helpen.  Daarom geniet ik nu enorm na van het feit dat ik destijds met een enkele collega een beetje voorlag op de rest. Mijn boek 'Bert's breinboek voor managers en trainers'  (gewoon te bestellen bij managementboek.nl) doet het heel aardig en dat ervaar ik als een prettig compliment. Ik zal het artikel van 5 1/2 jaar geleden nog eens publiceren. En oh ja, wat dit met jonge bazen te maken heeft? Alles! Jonge managers die nu al kennis nemen van breinmanagement hebben straks een voorsprong. 

Stel je voor dat je in 2035 leeft. Je solliciteert op een vacature. Je wordt uitgenodigd en ontvangt een brief waarin staat dat je er rekening mee moet houden dat er gedurende het sollicitatieproces breinmeetapparatuur op je hoofd wordt gezet. Er is dan technologie ontwikkeld, die je denkbeelden kan aftappen en op een scherm vertoont.
Op dit moment staat dergelijk onderzoek nog in de kinderschoenen, maar de ontwikkelingen gaan snel en men is al zo ver dat men de denkbeelden van een kat op een scherm kan krijgen. (Zie de film ‘Technocalyps')
Het gaat dus hard met het brein. En wat mij opvalt is dat de trainings- en coachingswereld hier achterblijft. Ik heb dat al vaker geschreven. De modellen waar veel trainers gebruik van maken zijn in het licht van al dat moderne onderzoek verouderd, maar worden wel verdedigd, soms met een vleugje dedain over mensen die ‘teveel op het hoofd vertrouwen en te weinig op hun hart en onderbuik'.
Een mooi voorbeeld . Heel veel coaches kiezen voor analyse, wanneer zij iemand begeleiden. Dat gaat ongeveer zo: jij vertoont nu dat en dat gedrag (bijvoorbeeld star gedrag); dat is jouw manier om ‘in control' te blijven; dat gedrag, die controlebehoefte, heb je jezelf aangeleerd in het verleden, bijvoorbeeld in het gezin waarin je opgroeide en waar niemand verantwoordelijkheid nam. Hierdoor ben jij het gaan doen en op een strenge manier, want dat was de enige manier om wat structuur te krijgen in het geheel. Wat je dan moet leren, is begrijpen dat je dat mechanisme mag afleren, omdat je nu niet meer in dat gezin leeft. Je moet je ervan bewust zijn dat het zo werkt en er een alternatief voor vinden.
In het nieuwe breinleren mag je die tijdrovende analyse van vroeger overslaan. Je hebt dingen aangeleerd, en dat heeft de structuur in je hersenen gevormd. Maar die structuur ligt niet vast. Nieuwe verbindingen ontstaan door nieuwe dingen aan te leren, oude ingesleten patronen verdwijnen door er geen gebruik meer van te maken. Door flexibiliteit aan te leren, en niet meer star te reageren (kwestie van discipline en een adequaat reagerende omgeving) verandert iemand langzamerhand zijn reactiestructuur. Dat vereist van coaches en trainers een andere aanpak.
Geen eindeloze psychoanalyse meer over naar gedrag van mama's en papa's, die komen vanzelf wel langs als je inzet op: (a) het inzichtelijk maken van de huidige gedragsstructuur en (b) verandering van die structuur door praktische oefening. Dingen uit het verleden komen dan vanzelf langs, maar als blokkade en niet als bepalende factor.
Als coaches en trainers open staan voor veranderingen in hun eigen werk, verdiepen ze zich in de werking van de hersenen bij het leren. Het zal hun werk er alleen maar boeiender op maken.

(De foto heb ik er gewoon bijgezet omdat je dan wat kunt dromen van de toekomst.)