Oudere managers; slechte coaches?

Heb je ook een interne mentor waar je je aan ergert? Dan sta je niet alleen in Nederland. Veel jonge managers klagen over hun mentoren. Meestal zijn dit ervaren managers van boven de veertig. Omgekeerd hebben die ervaren managers ook wel wat problemen met jongere managers. JongeBazen interviewde eens een paar mensen. Anoniem, want de materie ligt gevoelig. Jong vindt dat oud de teugels meer mag laten vieren. De oudere manager is te voorzichtig met het ‘loslaten’ van de jongere werknemer.

‘Ik wil veel meer, maar dat mag niet.’ zegt Jan-Peter, een jonge managementtrainee. ‘Hij informeert me en controleert me van tijd tot tijd en dat is alles. Ik heb liever dat hij me laat gaan, van tijd tot tijd aandacht geeft en me confronteert als het nodig is.’

De oudere manager heeft kennelijk moeite met coachen. De meeste gaan als een al dan niet vriendelijke waakhond te werk. Anderen proberen een kloon te maken van hun trainee. Jan-Peter vindt het maar lastig.

‘We worden klein gehouden, maar waarom eigenlijk? Zijn de oudere managers soms bang dat we ze inhalen? Dat ze overbodig worden? Sommigen delen hun kennis niet. Bewust; dat zie je zo. Het gaat dus om macht’

Dat beeld herkent oudere manager Jos wel.

‘Ik begrijp wel dat ze het zo beleven’ glimlacht hij ‘Maar ze zoeken die machtstrijd vaak zelf. Het is ook onderdeel van hun leerproces. Wie jong is, denkt dat de wereld om hem draait. Hij denkt ook dat hij alles begrijpt en weet, en snapt maar niet waarom de oudere collega zo berustend en traag is.’

Overigens heeft ook Jos wel eens een ferme botsing gehad.

‘Dat ging over mijn autoriteit. Ik was betrokken bij de coaching van een high potential. Hij was een beetje een betweter, een muggenzifter ook. Hij liep iedereen te verbeteren, ook mij. Dat ergert. Ook leed hij niet bepaald aan een negatief zelfbeeld. Soms gedroeg hij zich ronduit arrogant.

Zo begon hij op een vraag van mij eens te sniffen. Dat ging te ver. Dat was een openlijke uiting van minachting, vond ik. Ik heb hem toen met de poten in de modder gezet. Ik accepteer dit gedrag niet van je, zei ik. Je zorgt maar dat je respect uitstraalt.´

Maurits, de trainee, heeft daar weinig van geleerd, zegt hij.

´Jos heeft niet meer gedaan dan MBO en zich opgewerkt in het bedrijf. Ik heb geprobeerd om iets van hem te leren, maar eerlijk gezegd, ik had niet veel aan hem. Hij wist minder van de inhoud dan ik, waardoor ik niet met vragen bij hem terecht kon. Daarbij maakte hij overal een machtsspel van. Hij dacht ook dat ik hem uitlachte. Dit was totaal niet het geval. Ik maakte een soort sniffend geluid omdat ik me mijn houding geen raad wist. Het ergste vond ik echter dat hij me niet lekker mijn gang liet gaan. Dat had het bedrijf veel kunnen opleveren.´

Geconfronteerd met de feedback van Maurits glimlacht Jos opnieuw.

´Dat is helemaal Maurits´ zegt Jos ´Het ligt aan de ander en niet aan hem. Laat hij nou eerst maar wat meer ervaring opdoen, dan klagen zijn mensen ook wat minder over hem. Want die hebben hem de bijnaam van de professor gegeven.´

Ondertussen blijft er wel iets van de klacht van Maurits overeind. Bij coaching moet de coach uit de spotlight stappen; hij zet de ander daar vervolgens in. Maar durven oudere managers dat wel? Zijn ze niet bang ingehaald te worden door de jongere managers? Met andere woorden: richt men zich niet teveel op macht in plaats van op de ontwikkeling van de trainee?

(Zie ook 'Heerlijk, de werkvloer op!', Bert Overbeek, boek te bestellen via pitcher.support@hetnet.nl)

Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen

Probeer het Pro-abonnement een maand gratis

En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.

Word een PRO 

Jaap Lensen
Nou nou wat een artikel zeg. De evidentie spat de pan uit. Zou iets meer diepgang wensen.
Laat overigens onverlet dat begeleiden een vak is en dat veel mensen in organisaties denken dat als je een beetje ervaring hebt je wel kunt begeleiden. En coaching is een vuilnisvatbegrip geworden helaas. Iedereen doet het en denkt het te kunnen. Geldt overigens ook voor leidinggevende worden. Een basale fout, die nog ontstellend veel gemaakt wordt, is de gedachte dat als iemand goed is in zn vak dat ie ook wel goed zal zijn als baas.
Chris Argyris beschreef in  zn onsterfelijke artikel (teaching smart people how to learn) hoe  het komt dat meestal intelligente mensen (als managers) zulke stomme dingen doen. Juist jonge leidinggevenden zijn zeer goed te coachen en het liefst ontwikkelingsgericht. Dat is niet soft of zo, maar reeel confonterend en lerend op basis van wat ze in huis hebben en hoe ze kunnen en willen groeien. En dan kunnen ze van eerlijke ouderen een hoop leren mits die zichzelf niet centraal stellen en iets van coachings(leer)vaardigheden in huis hebben.
Benno R. RENAUD
Er is natuurlijk nog altijd het grote verschil tussen veel meer willen en veel meer kunnen.
'Oudere' managers en hun hi-po's moet het gegeven zijn om dit onderscheid goed onder ogen te kunnen blijven zien...
'Oudere' managers zijn zelden 'hit and run' leiders, terwijl de 'jongelui' het wel iets te vaak hebben over steeds weer  nieuwe  'uitdagingen'. 
Bert Overbeek
Auteur
De door jou gewenste diepgang, Jaap, zit hem in het voorbeeld dat regelrecht uit de praktijk stamt. We kunnen wel leuk analyseren en boeken schrijven over hoe het moet, maar daarmee heb je nog geen oplossing voor deze situatie.
Terecht merk je op dat coaching ondertussen een containerbegrip is geworden.  Er zijn dan ook boeken vol over geschreven.  Het gaat ons op deze weblog echter om studenten en minder ervaren managers te laten zien waarmee ze geconfronteerd kunnen worden.
Zoals gebruikelijk formuleren we op JongeBazen dit soort zaken graag scherp, en met duidelijke contouren. Dat maakt het maar helder. Dit leeft. Misschien niet altijd even contrastrijk als hierboven, maar onderhuids zie je allerlei varianten op dit thema.
Vandaar het voorbeeld.
Meta Donk
Niet iedere manager is het gegeven goed te coachen, terwijl men ervan uit gaat dat dit wel zo is. Mijn ervaring is dat de 'match' tussen die twee moet kloppen én dan nog is het belangrijk om het traject met een aantal afspraken in te gaan. Zoals bijv. dat de manager zijn ervaring (impliciete kennis) openstelt en actief bevragen vd hipo bevordert..., dat men regelmatig stil staat bij het proces: Hoe doen we het, wat kunnen we nog beter doen? Wij begeleiden topmanagers en topstudenten of -medewerkers in meester-gezeltrajecten en het is een genot om dat te doen en de (wederzijdse! ook aan de kant van de manager) groei te zien....
Jan Bruggeman
Echt coachen lukt naar mijn mening alleen als er wederzijds respect bestaat. In de afgelopen periode heb ik veel jongere maar soms ook oudere werknemers gecoached als people manager. Mijn ervaring is dat je beschikbaar moet zijn en niet zaken moet voorschrijven. Laat degene die je coached komen met vragen, maar laat haar/hem deze ook zelf beatwoorden. Wees een klankbord.

Essentie voor mij bij coachen is mijn ervaring bij het oplossen van uitdagingen te laten gebruiken. Het positieve is dat je beiden leert.

 
Margriet
Zeur toch niet zo! Vrij vaak hoor ik dit soort uitspraken:
"De oudere manager heeft kennelijk moeite met coachen. De meeste gaan als een al dan niet vriendelijke waakhond te werk. Anderen proberen een kloon te maken van hun trainee."
Gunst, het lijkt wel de politiek! Hoe algemener de uitspraak hoe meer waar hij lijkt. Stel je voor dat 'de oudere' werknemers/coaches op deze manier over de jongeren zouden spreken: de site zou te klein zijn.
Maar ik vind het prima, men vindt maar. Lekker algemeen. Heerlijk generaliseren. Dat werkt!
Succes verder.
wilbrand kuijt
Dag Bert, ff een off day? Of gewoon aan het provoceren. Ik wist niet dat een coach een inspirerend persoon moet zijn. Naar mijn mening dient hij voorwaarde scheppend te zijn waarbinnen de gecoachte zelf zijn lessen kan nemen. Je stuk mag best wat diepgaander zijn, zoals je meestal meesterlijk doet.

hartelijke groet,


Bert Overbeek
Auteur
Nee hoor, geen off day, geen provocatie. Gewoon een praktijksituatie, waarin twee mensen niet tot elkaar komen. Er gaan hier dingen niet goed. Ik had de situatie panklaar kunnen oplossen in een artikel, maar ik was benieuwd naar de reacties. Kijk naar die van Margriet, die alleen de meningen en generalisaties eruit haalt, en aan de hele case voorbijgaat. Anderen vinden hem niet diepgaand genoeg, maar bieden maar een half antwoord. Want kern van dit verhaal is: oudere managers (en lang niet alle) hebben soms redenen om hun trainees klein te houden (zeker in crisistijd) en jongere managers ervaren de coaches regelmatig als een lastige factor bij hun ambities. Natuurlijk zouden coaches voorwaarden scheppend moeten zijn, en natuurlijk is coaching van zowel coach als trainee wenselijk. Maar wat doen we met situaties zoals in deze case? De heren (hadden ook dames kunnen zijn) 'houden' de feedback van de ander 'buiten'. En dan volstaat het niet om te definiëren wat coaching is, en waar het over zou moeten gaan. Dan moeten we dieper. Dan moeten we kijken hoe het gesteld is met trots, ambitie, statusgevoel, angst, en dergelijke. Aan een artikelenreeks hierover werk ik. Het gaat over narcisme in organisaties. Oh ja, en dan nog iets. Uit de reacties hierboven blijkt dat er verschillende visies op coaching mogelijk zijn. Inspirerend is er een. Voorwaarde scheppend is er een. En er zijn er vast nog veel meer. Als de match er maar is...? Volgens mij kan ook bij een mismatch (die vooral bij interne coaching ontstaat) enorm veel leerzaams en informatiefs voor coach en trainee ontstaan. Maar ja, dan moet er wel een open leerhouding zijn. En tenslotte is er door verschillende mensen die hierboven reageren reclame gemaakt. En dat geheel kostenloos. Dus in volgende reacties graag reacties op de case zelf, in plaats van op veronderstelde offdays en een gebrek aan diepgang of nuance van de schrijver. Hoe krijgen we deze twee mannen op een leerzame manier met elkaar verderop?
Marjolijn
Beste Bert, Ondanks mijn twijfels over interne coaching (volgens de boeken dus niet doen!) heb ik mij toch door mijn manager (jonger dan ik) laten overhalen. Zij ging me coachen. Ik kan je uit ervaring vertellen dat je helemaal gelijk hebt. Ik was voor haar een lastige factor bij haar ambities. Geen ruimte voor feedback, geen brainstormen, geen informatie delen etc. Ik heb van alles geprobeerd de coaching tot een succes te maken, maar dat is me niet gelukt. Uiteindelijk hebben we samen besloten er een punt achter te zetten,  je zou denken klaar is kees. Maar helaas, toen begon het gedonder pas echt goed (bewust pesten, tegenwerking etc.). Werkrelatie helemaal kapot.  Ik heb een externe coach bezocht (ouder iemand) en het was voor mij een openbaring.  Mijn conclusie is: jonge of oude coaches maakt niet uit. Er moet vanaf het begin een klik zijn, ga op je eerste gevoel af en neem zeker geen interne coach als je baan je lief is. Kies je toch voor een interne coach, neem dan zeker niet je eigen manager, maar iemand met veel (werk en coach) ervaring, die zich niet meer hoeft te bewijzen.