Is wetenschap (ook in organisaties) een geloof geworden?

Bedrijven houden van meetbaarheid. En dat snappen we. Ze maken -soms zonder het te weten- gebruik van managementwetenschap. Het geloof in wetenschap heeft in onze samenleving een behoorlijke vlucht genomen. Maar is wetenschap eigenlijk wel zo betrouwbaar? In een aantal artikelen zal ik de komende tijd een paar kritische kanttekeningen plaatsen bij wetenschap.  

Zijn wetenschappers eigenlijk leuk? Geen goede vraag. Dat is net zoiets als vragen of mensen leuk zijn. De meesten deugen waarschijnlijk wel, maar er zijn ook terroristen, nare dictators en maffiosi, die alleen maar denken aan zichzelf verrijken of hun eigen mening opdringen met geweld.

Dit komt ook voor binnen het wetenschappelijk bedrijf. Veel wetenschappers hebben het graag over de misstanden van het christendom. Zo komen ze nog altijd graag terug op Galileï en Darwin die door de kerk verketterd werden terwijl ze dingen beweerden die dichter bij de waarheid lagen dan de beweringen van de kerk.  

Dat in de wereld van de wetenschap zelf verkettering schering en inslag is, daar hoor je eigenlijk geen wetenschapper over. Ik heb in verband hiermee twee boeken geraadpleegd en dan . ‘Een kleine geschiedenis van bijna alles’ van Bill Bryson en ‘Verboden wetenschap’ van Douglas Keynon.

Een paar misstanden vallen op.

Wetenschappers die iets beweren en bewijzen dat strijdig is met de gangbare opvatting:

-krijgen niet de eer van hun werk; die eisen anderen op.

- krijgen geen toegang meer tot onderzoeksapparatuur;

-worden genegeerd;

-kunnen hun werk niet publiceren omdat uitgeverijen relaties hebben met bepaalde wetenschappelijke autoriteiten;

-worden zwartgemaakt in wetenschappelijke kringen; en

-worden bedreigd.

Moeilijker wordt het nog wanneer iemand iets relevants ontdekt op een terrein dat niet zijn vakgebied is. Dit is niet uitzonderlijk. Leken worden ook nauwelijks serieus genomen. Wanneer wetenschappers spiritueel georiënteerd zijn, worden ze bij voorbaat eigenlijk al met argwaan bekeken. Dit is allemaal nogal merkwaardig, vooral wanneer je je realiseert waar het om gaat bij wetenschap: te determineren wat de feiten zijn.

Je ontkomt moeilijk aan de indruk dat er binnen de wetenschap sprake is van een menigte autoriteiten die zich gedragen zoals christelijke autoriteiten in de geschiedenis. Arrogant. Met meer liefde voor het eigen ‘geloof’ dan voor de feitelijkheden. Die autoriteiten zijn niemand minder dan hoogleraren. professoren en soms beroemde wetenschappers. Dit is des te hinderlijker omdat het gebeurt onder het mom van de wetenschap.

Van alle bovengenoemde misstanden zullen wij in volgende artikelen voorbeelden geven.