Het effect van botte feedback op ons brein!

Sommige mensen zijn recht voor zijn raap. Ze zeggen de ander precies waar het op staat. Voor hen is het daarmee af, zand erover, we kunnen weer verder. Maar voor anderen begint het dan pas. Ze voelen zich geschoffeerd, onbeleefd behandeld of onaangenaam toegesproken.  Zelf houd ik wel van mensen die recht voor zijn raap zijn, maar ik begrijp wel dat er mensen zijn die er moeite mee hebben. Eerlijk is soms bot, en heeft niet alleen maar voordelen. Wat het voordeel is van mensen die recht voor zijn raap zijn, is dat ze in ieder geval feedback geven. Gezien het aantal aanvragen dat ik krijg voor feedback- en aanspreekcursussen, vind ik dat echt een voordeel. Want het is niet overal even goed gesteld met het geven van feedback.

Maar directe mensen zijn zich nogal eens minder bewust van het effect dat ze sorteren. In relaties en communicatie bereik je weinig als je een verkeerd effect hebt op je omgeving. Verkeerd is dan: een onbedoeld effect. Wie iets overbrengt, wil ook graag dat de ander het hoort en er –indien mogelijk-  iets mee doet. Als dat je beoogde effect is, is directheid niet altijd het juiste vervoermiddel. Een boodschap hoeft niet aan kracht te verliezen als je het minder streng of heftig doet.

Integendeel zou ik willen zeggen. In onze hersenen zitten de amygdala. Die scannen de omgeving op veiligheid en zijn onder andere verantwoordelijk voor onze gedragingen: vechten, vluchten of bevriezen. Als ze echt aan het werk zijn krijgt ons bewustzijn (dat in de prefrontale cortex zetelt) weinig kans. We ervaren stress en krijgen het ons systeem niet uit.

Door de stress reageren we irrationeler. Ook hebben we last van tunnelvisies.  Dit kan gebeuren bij al te directe feedback. Dat we in een modus komen van vechten, vluchten of bevriezen, waardoor het effect volledig verloren gaat. Dan kan je het net zo goed niet geven, maar ook dat is niet zonder gevolgen.

Bij samenwerking is een goed effect van groot belang. De prettigste mensen om mee samen te werken zijn mensen met met zelfkennis. Die kennen hun kwaliteiten en beperkingen, en omdat ze hun beperkingen kennen, worden ze al bijna vanzelf minder fel. De ander heeft immers net als jij recht op wat beperkingen, en je zou ook niet willen dat iemand jou knetterhard afrekent op iets dat je minder goed kan.

Feedback geven en ontvangen is daarom een kunst. Een kunst die te leren is. Het is goed voor mensen dat ze zelfreflectie hebben, en dat ze bij het geven van feedback rekening houden met de gevoelens van  de ander. Niet om een kleffe, softe stijl na te streven, maar juist om die te doorbreken. Want hoe stoer mensen ook doen, het niet geven van feedback getuigt zelden van moed.

En die eerlijke ‘botterikken’ onder ons zijn uitgenodigd om zich te realiseren dat de ander best van ze wil leren, maar ‘in de weerstand schieten’ wanneer ze te bot zijn.  Als je tenminste meer wilt dan alleen maar de dienst uitmaken.

Bert Overbeek is een ervaren trainer,coach, mediator en interim manager. Hij is gespecialiseerd in leren en het brein, en werkt momenteel aan een boek hierover. In 2013 zal hij workshops geven over de materie. Informatie via pitcher.support@hetnet.nl Overbeek twittert op goeroetweets.  (pitchersupport.com)