Dommunicatie? Krommunicatie? Of...?

In 95% van de gevallen gaat de communicatie niet goed. Vandaar ook dat je iedereen hoort zeggen in organisaties dat de communicatie voor verbetering vatbaar is. Communiceren doe je met je buitenkant, dat wat anderen zien. Maar met de buitenkant druk je een binnenkant aan ervaringen, gevoelens en gedachten uit. Dat moet wel misgaan.

Als je ‘buitenkant’ hier opvat als de optelsom van gezichtsuitdrukking, gebaren, lichaamshouding en stemgebruik, en binnenkant als de optelsom van gedachten, gevoelens, meningen en emoties, dan begrijp je dat het een kunst is om met je buitenkant je binnenkant uit te drukken.

Dat lukt dan ook maar beperkt. Ook al omdat ieder mens zijn eigen filters heeft: zijn ervaringen in dit leven, zijn hersenstructuur en zijn genetische erfenis bepalen de manier waarop hij kijkt. Dat zijn zijn filters. Ik vertel hiermee niets nieuws.

Iemand die zich niet bewust is van de beperkingen van de menselijke communicatie, zal denken dat het duidelijk genoeg is wat hij zegt, als hij ‘zegt wat hij voelt of denkt’. De vraag is dan natuurlijk of het gevoel of de gedachte overkomt zoals hij wil. De ander zal hem vooral op zijn buitenkant beoordelen.

De boodschap wordt zuiverder als iemand zich bewust is van het feit dat hij wel eens iets anders kan uitstralen dan dat hij wil. Het is de meeste mensen wel bekend dat het leeuwendeel van de boodschap wordt bepaald door non-verbaal gedrag en niet door de inhoud.

Om goed te communiceren moet je beseffen dat je anders kan overkomen dan je bedoelt, en dat dat niet per sé een kwestie van schuld is. Hoe vaak hoor je niet dat mensen elkaar verwijten onduidelijk te communiceren. De discussie wordt dan ‘aan wie het ligt’. Het is jouw schuld dat ik je niet begrijp, is dan het uitgangspunt.

Iedereen heeft wel eens ervaren dat het verkeerd begrijpen van elkaar soms tot hele nare misverstanden kan leiden.  Je wordt er soms geweldig op afgerekend, zeker als manager.  Nou word ik altijd al een beetje wantrouwend als mensen anderen gaan afrekenen.

Eenzijdig de schuld bij anderen leggen als het in de communicatie misgaat klopt niet. Sowieso past het woord 'schuld' slecht bij communicatie. Verantwoordelijkheid nemen klinkt al beter. Verantwoordelijkheid en dan ook voor je woorden, niet alleen voor je daden.

Misverstanden zijn niemands schuld, maar ieders verantwoordelijkheid. Het is inherent aan communicatie dat je elkaar in principe niet zomaar begrijpt. Het hoort bij communicatie dat je elkaar niet begrijpt. Het ligt aan de communicatie zelf, aan het feit dat je met je buitenkant moet uitstralen wat aan de binnenkant leeft. Daar ontstaat altijd verwarring.

Vaak gaat achter een reactie een ervaring schuil. Om zelf goed te kunnen reageren moet je eerst weten wat de ander bedoelt. Dan komt er lucht. Ik vind het binnenkant-buitenkant model een fantastisch middel om dit voor elkaar te krijgen. En ik boek er bij aanspreken in organisaties goede resultaten mee.

De houding is uiteindelijk belangrijk. Wat wil de ander precies van je weten? En wat wil die overbrengen? Aandachtig communiceren, goed checken of je elkaar begrijpt, er tijd voor nemen, dat helpt enorm. En de veelgeprezen transparantie maakt voor de ander inzichtelijk waarom je doet wat je doet. Dat verheldert veel, en helpt bijvoorbeeld enorm om een verandering door te voeren.

Meer informatie? Stuur rustig een mail: bert_overbeek@hotmail.com