'De organisatie' bestaat niet managers!

Een gewaagde uitspraak? Nee hoor, Nietzsche riep dit al in achttienhonderdzoveel en ik ben het harstochtelijk met hem eens. Teveel managers, adviseurs en andere kennisdragers roepen met het grootste gemak dat ze de organisatie zullen veranderen. Kijk nu eens naar het glas prik dat hiernaast is afgebeeld.

Het glas is de organisatie. De bubbels in het glas, die grillig alle kanten op bewegen voordat ze bovenin het glas aankomen, zijn de mensen die binnen een bedrijf werken. Je kunt het glas/de organisatie wel verplaatsen van A naar B, maar dat betekent nog niet dat de bubbels/mensen automatisch meebewegen.

De term 'organisatie' wordt binnen diverse contexten snel in de mond genomen. De mens zelf wordt daarbij ook wel als een organisatie an sich genoemd. Nu geldt dat misschien voor het chemische fabriekje dat wij ook zijn, maar zodra wij een stap buiten onze comfortzone raken, slaat de irrationaliteit vaak toe. We zijn dan getuige of onderwerp van disorganisatie. Dat geldt al helemaal voor situaties (een bedrijf) waarbij meer mensen betrokken zijn. Het is een illussie om te veronderstellen dat een 'organisatie' een entiteit is die uit zichzelf kan bewegen of door de leiding in zijn geheel in één keer bewogen kan worden. Met het begrip organisatie wordt op abstract niveau onder andere verwezen naar maatschappelijke, intermenselijke processen en structuren; het begrip is multi-interpretabel.

Verwerp de term organisatie wanneer je wilt veranderen en beïnvloeden. Spreek liever heel praktisch over een samenwerkingsverband. Dan is direct duidelijk dat je bezig bent met het beïnvloeden van rationele en irrationele processen binnen een kader waarin samenwerking noodzakelijk is. En dat is voorwaar geen sinecure!