De neuzen in één richting? In Nederland? Hahaha!

Je hoort het vaak: Alle neuzen dezelfde kant op. Het doet denken aan een uitspraak van een Japans managementdenker: een team moet een doel hebben en het hele team moet één vector zijn naar het doel. Met andere woorden: je werkt samen met maar één uitgangspunt: samen zo snel mogelijk je doelen bereiken.  In Japan gaat dat gemakkelijk, omdat het daar cultuur is. Maar hoe zit dat in Nederland?

In Nederland doen we het graag anders. We waren in de tijd van de Germanen al democratischer.  Er was wel een leider, maar we wilden inspraak en absoluut ook meer dan dat: medebeslissingsbevoegdheid. Wel beseften we dat er niet teveel kapiteins op een schip moeten zijn en dat er een eindverantwoordelijke moet zijn. Maar in Nederland kan zo iemand altijd rekenen op veel kritiek.

We hebben in Nederland een anti-regentencultuur en een calvinistisch soort sympathie voor de underdog. De gedachte dat mensen vooral door hun omstandigheden worden bepaald, is daarbij populair. ‘Hij kan er ook niets aan doen na zo’n vervelende jeugd’.  Dat zeggen we nou nooit wanneer er een topman gefraudeerd heeft. Dan vinden we dat hij hard moet worden aangepakt.

In de praktijk betekent dat dat Nederlandse leiders om richting wordt gevraagd in een vroeg stadium. Wanneer hij dit doet, kan hij rekenen op veel tegenwind. Want de richting wordt niet opgenomen, zoals in Japan, als een vector, maar als een bot waarop gekluifd moet worden. Liefst door iedereen. Dit is werkelijk een vertragend aspect in onze cultuur.

Leiders worden vaak met dit gegeven geconfronteerd. Er zijn er zelfs die leiders willen afschaffen. Deze ‘business anarchy’ zou het draagvlak en de motivatie van medewerkers verhogen. Ik vind dit ongekend. Motivatie is een individuele verantwoordelijkheid. Mensen die een salaris krijgen, zouden niet steeds gemotiveerd moeten worden. In plaats van te pruttelen in het Praathuis van de Democratie, kunnen ze beter zoeken naar wegen die de energie in het team vergroten. Om als een vector naar het doel te kunnen wijzen. Met elkaar.