Deze week begon ik aan een vierdaags teamtraject, waarin de onderlinge chemie centraal staat. Steeds vaker heb ik dat soort trajecten, en ik denk dat dat komt doordat ik een reëel beeld heb van de effecten van dat soort trajecten. De teneur is nogal eens dat workshops, trainingen of tweedaagse bijeenkomsten een beperkt effect hebben. Maar ik hoor uit de evalutaties steeds het tegenovergestelde.
Chemie is onder andere: gemakkelijk bij elkaar binnenlopen en een soepele onderlinge verhouding hebben. De gevolgen zijn niet altijd meetbaar, maar daarom niet minder aanwezig. Nieuwe, winstgevende ideeën worden geboren in de kraamkamer van een goede chemie tussen mensen. Zo herinner ik me vier managers van een bloemenveiling die een proces dat jarenlang niet goed liep, ineens de goede kant uit kregen. Doordat ze een goede chemie ontwikkelden.
Bij een grote brouwerij zaten stafafdelingen jarenlang dubbele dingen te doen. Ik mocht ze meenemen in een traject, en het werd zichtbaar en opgelost. Bij een verzekeraar spraken twee afdelingen niet met elkaar, omdat ze dachten dat er een probleem was. Nadat we een keer bij elkaar hadden gezeten, ontdekten ze dat er eigenlijk niets aan de hand was.
Op al deze afdelingen (en in de loop der jaren op tientallen meer) had de verbetering van chemie goede gevolgen voor de cijfers. Maar het is niet altijd gemakkelijk om het zichtbaar te maken. Vandaar dat het van belang is dat de trajecten waarover ik spreek de gevoeligheden en aandachtspunten open maken. Daarin ben je afhankelijk van de coach of trainer.
Niet iedere workshopbegeleider weet hoe hij de groepsdynamiek zodanig moet behandelen, dat hij daadwerkelijk de wegen opent naar een betere chemie in teams. Het is ook vaak het gevolg van ervaringen. Zelf heb ik er 15 jaar over gedaan om dit te verfijnen. Ik bedoel dit niet opschepperig of betweterig, maar wil juist laten zien dat de wijsheid iets is dat kan groeien. En sterker nog, ik heb heel veel te danken aan anderen.
Een voorbeeld is de ontwikkeling van feedback in een team. Ik gaf al een paar jaar feedbacktrainingen voordat mij duidelijk werd waarom het zo moeilijk was om de transfer van de feedbackoefeningen naar de praktijk te maken. Nu zie ik de bijeenkomsten als de uitgelezen momenten voor feedback, mits goed begeleid, en wanneer dit veilig en open gebeurt, pluk je daarvan als organisatie onmiddellijk de vruchten. Doordat er meer gemak is in de communicatie, is de bereidheid om op een kwetsbaarder niveau te communiceren, ook sterker. Dit heb ik (en veel van mijn vakbroeders) regelmatig mogen ervaren in ons werk.
Remmerswaal leerde mij al heel veel over groepsdynamiek. Mensen bij wie ik mijn trainingen tot trainer, coach en mediator volgde breidden mijn kennis uit. En Belbin, MBTI, Roger Birkman en Leo de Caluwé hebben me ook verder geholpen. Recent ben ik me gaan verdiepen in Frans de Waal, wiens studies over mensapen je heel wat kunnen leren over mensen en teams.
Hoe dan ook, het idee dat een trainingstraject geen effect zou hebben op resultaat of samenwerking, is een hardnekkige mythe. Niet alle effecten zijn in één oogopslag zichtbaar. Dat weet iedere manager die iets verder durft te kijken dan de cijfers uit zijn excel sheet.
In de maanden juli, augustus en september traint Bert Overbeek managers en trainers in het onderwerp ‘Chemie in teams’. Hierin zullen recente breininzichten worden verwerkt. Informatie opvragen: pitcher.support@hetnet.nl (Overbeek doet veel in company trainingen) www.pitchersupport.jimdo.nl
Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen?
Probeer het Pro-abonnement een maand gratis
En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.
Word een PRO
Volgens mij begint het met tijd vrij maken om elkaar te leren kennen. Oprechte interesse in de medemens is belangrijker dan de vele taken zoals ze in je functieomschrijving staan.
Kwadrant 2 tijd zoals Covey dat noemt.
Het verrassende nu is dat we deze tijd wel maken als ons een training aangeboden wordt. Maar doen we dat ook uit eigen beweging? Wordt het wel geaccepteerd als we 'niet aan het werk zijn'? En waarom zouden we bij die vreemde collega gaan buurten? We zoeken toch liever mensen op waarbij we ons prettig voelen? Waar we direct een klik mee hebben?
Toch een training nodig of kunnen we het zelf?
En ja, het komt je als trainer/coach niet zomaar aanvliegen. Ik lees welke je stappen hebt gemaakt (en die ik grotendeels herken, zoals Remmerswaal en Roger Brikman). Net zoals het het team niet zomaar komt aanvliegen. Maarrrrr: 'Waar een wil is, is een weg."