Aon-topvrouw Marguerite Soeteman: ‘Ik mis de gezonde waardering voor Nederland’

Ze ontvangt me op de tiende verdieping van het hoofdgebouw aan de Rotterdamse Admiraliteitskade. Aon-topvrouw  Marguerite Soeteman-Reijnen (Chief Broking Officer voor Europa, het Midden Oosten en Afrika) doet zoiets met warmte. Ik krijg een boek cadeau en een goed verzorgde lunch. We praten eerst wat over het mooie panorama en daarna ontvouwt ze in een boeiend gesprek haar denkbeelden over onze samenleving, het bedrijfsleven, haar positie als vrouw in een “mensenwereld” en de toekomst.

‘Wat ik zie is dat we vijf generaties van economische groei hebben meegemaakt. De eerste generaties wisten nog wat tegenspoed was. Ze hadden de oorlog meegemaakt. Daarna zijn we allemaal geweldig verwend. En voor de komende generatie is dat lastig, want het gaat minder.  De kunst is natuurlijk voor mensen om flexibel te zijn, om zich aan te passen aan een veranderende omgeving. Maar dat zal niet makkelijk zijn.’

Het houdt haar bezig, want ze heeft twee kinderen. Alexander van 10 en Isabelle van 9. En die gaan het meemaken.

´We zijn verantwoordelijk voor de samenleving van onze kinderen, voor de erfenis die we ze nalaten. We moeten zorgen dat ze de uitdagingen van de toekomst aankunnen. Daarvoor moeten we ze immateriële waarden bij brengen. Ik noem er een paar: karakter, integriteit, en doorzettingsvermogen.’  Ons gesprek zal zich langs die drie thema’s bewegen.

Karakter

Ze wijst op haar horloge en zegt: ‘‘Ik heb ouders, bij wie we de kans kregen om ons te ontwikkelen, ook naast onze reguliere schoolopleiding. Dat heb ik zeer gewaardeerd. Op mijn 12^e had ik mijn steno- en typediploma al. Omdat mijn ouders dat soort zaken stimuleerden. Dit horloge is het eerste voorwerp dat ik zelf heb verdiend. Op mijn 17^e. Het heeft een symbolische waarde gekregen. Het staat voor hard werken, karakter en het zit heel diep.

Eigen verantwoordelijkheid nemen is voor mij een hoog goed. Je doet iets en daar ga je voor staan. Als mensen bijvoorbeeld zeggen: ik wil iets heel anders gaan doen, dan vind ik niet dat je ze moet tegenhouden. Als manager faciliteer je je mensen. En dan kan dat een gevolg zijn.

Wat ik verder mis is een gezonde waardering, maar ook een realistische kijk op Nederland. Ik kom veel in het Midden Oosten, Afrika, Amerika en het Verre Oosten. En ik ben altijd weer blij als ik terug ben in Nederland.  Ik waardeer ons land. Het is tolerant, er is internationaal ondernemerschap, zakelijk vermogen en we zijn goed in het slaan van bruggen tussen culturen.  Daarbij hebben we erg goede mensen in ons midden.  Denk aan Ben Verwaaijen, Marcel Smits  en Mark Bolland. En wat doen we met ze in Nederland? Geven we ze de waardering waar ze recht op hebben? Ik vind vaak van niet. En dat is typerend.

Je ziet het ook aan de uitverkoop van grote bedrijven in ons land. We laten het allemaal gewoon gebeuren. Het zou toch schitterend zijn als een bedrijf als Philips wederom met een opmerkelijk product de internationale markten bestormt.

Integriteit

‘Kijk ik naar de jongere generatie, dan vraag ik me wel eens af wat voor hun nou nog waarden zijn. Zie jij principes? Integriteit? Ik wil geen oude mopperaar lijken, en ik begrijp dat mijn generatie net zo verwend is als de jongere generatie, maar het is tegenwoordig wel erg vaak: ‘Ik wil iets’ in plaats van ‘Ik heb iets te bieden’. Respect is weg. De omgangsvormen worden grover.

Natuurlijk is dat een afspiegeling van de mentaliteit van de laatste jaren. Zelf heb ik niets met MT’s die zichzelf verrijken terwijl de medewerkers niet meeprofiteren.  Dat is een beetje Amerikaans. En dan is het jammer dat Nederland zijn posities verliest op de markt. Want dat had tegenwicht kunnen geven aan het korte termijn denken.

We zijn het zicht op de normen en waarden een beetje kwijt geraakt. Het gaat te vaak om het tevreden stellen van de aandeelhouders, en het op korte termijn boeken van successen.   Denk je op de langere termijn, dan gaan andere zaken een rol spelen. Ik ben een voorstander van een duurzaam model.

De politiek moet om te beginnen veel transparanter, er moet meer openheid komen. Nu is er de kloof tussen de politiek en de man in de straat. Bij de val van het kabinet werden er dingen gezegd waar geen burger iets van begrijpt. En vraag je mensen op wie ze gestemd hebben bij de gemeenteraadsverkiezingen, dan weten ze het niet. Er is geen connection.

Om ons land weer op de kaart te zetten, moeten we, om het maar eens zo te zeggen, met de poten in de modder. En de kwaliteit van ons onderwijs op peil houden. Kinderen leren niet meer lezen. Om de paar regels staat er een cartoon. Daar zie je die cultuur van brood en spelen terug.’

Doorzettingsvermogen

‘Ik ben een vechter, doe de dingen met passie. Dat is handig voor een vrouw in een mannenwereld. Kaatsen ze de bal, dan krijgen ze hem terug. Dat gaat bij mij op een heel natuurlijke manier.  Ik heb geleerd om dicht bij mezelf te blijven. Dat is mijn grootste kracht. Daarnaast maak ik graag grappen.

Zo blijf je als vrouw overeind in een mannenwereld, al ben ik daar eigenlijk nooit zo mee bezig. Ik leef en werk vooral in een mensenwereld.  Ik doe wat ik zeg, moet iedere dag een paar beslissingen nemen, en zie mensen als mensen. Ik geloof in de dingen die ik doe en ben een teamplayer. One for all, all for one;, de som der delen zijn meer dan de delen afzonderlijk.

Jonge vrouwelijke managers raad ik een paar dingen aan. Doorzettingsvermogen bijvoorbeeld. Anders kom je er niet. Een paar goede sparringpartners om over lastige dingen te praten zijn ook nuttig. Werk daarbij aan je netwerk. En verder zou ik Sir Matthew Busby willen citeren. Busby is een historische figuur van Manchester United, waar Aon  per 1 juni a.s. shirtsponsor van is. Hij zei: We strive for perfection. We settle for excellence.

Dat perfectionisme lijkt een vrouwelijk trekje. Dus vooral daarom zou ik jong vrouwelijk talent willen aanbevelen om ook te zorgen voor een leven naast je werk. Niet alleen werk en gezin, maar bijvoorbeeld ook eens lekker gaan lunchen of borrelen  of op welke wijze dan ook ontspannen . Dat relativeert. Net als humor.’