5 Redenen waarom Apple een religie is

Dit artikel schrijf ik op een MacBook. Dan weet u dat. Ik heb geen hekel aan godsdienst, daarentegen wel aan religie. Het eerste is iets persoonlijks, het tweede is mensenwerk dat met de oorspronkelijke heilsleer weinig tot niets meer van doen heeft. De ontstane religie rondom Apple is daar één van.

1. Voordat een religie uitgroeit tot wat het is, is er eerst een ideologie nodig. Uit de ontstaansgeschiedenis komen een aantal samenhangende denkbeelden voort. Apple staat voor topdesign, kundig personeel en weinig virussen. Het staat ook voor een prijs die kunstmatig hooggehouden wordt en een monopolisme waar zelfs Bill Gates zich voor zou schamen. Apple is het nieuwe Microsoft. Op jonge leeftijd worden de latere gelovigen blootgesteld aan de religieuze ideologie. Kinderen weten nog voor hun eerste melktandje wat een iPad is en werken ook met de betreffende apparatuur. Misschien dat het in die leeftijdsgroep overigens nog spelen heet, in mijn jongste jaren was dat nog zo. Niet iedereen is zo behoudend als ik. Maurice de Hond opperde om een Steve Jobs Academy op te richten, een aantrekkelijk idee voor wie wil dat RSI en obesitas binnenkort kinderziektes zijn. Wellicht kan iemand dan weer een App uitvinden die weer helpt bij het tegengaan ervan. Maar is voorkomen niet beter dan genezen? Laten we kinderen bijvoorbeeld elke dag laten sporten om ze een gezonde gewoonte aan te leren.
2. Apple is het eerste bedrijf dat zijn klanten fans noemt. Zonder bruisende geloofsgemeenschap is namelijk elke religie dood. Sinds kort kent ook onze hoofdstad een eigen Appliaans heiligdom. De fanatiekste onder de Apple fan boys (ook deze wereldgodsdienst stelt vrouwen achter) sliepen voor de deur om een gratis t-shirt en een high-five van het personeel te bemachtigen. Think different, waarna bleek dat velen op hetzelfde idee gekomen waren: eenzelfde kopen terwijl dat ook een week later kon. Bij de gemeente Amsterdam is met succes een groep orthodoxe gelovigen opgestaan. De stad werkte mee door aanpassingen aan het monumentale pand te laten varen. Bezwaren van de gemeentelijke welstands- en monumentencommissie en de minister van OCW mochten niet baten. Een andere miljardair, van eigen bodem, mocht op zijn beurt geen aanpassingen doen aan een vergelijkbaar gebouw toen hij het DeLaMar Theater liet bouwen.
3. Ideologieën kennen een belangrijk symbool. Vergeet de vruchten van Cezanne  of die ene die op het hoofd van sir Isaac Newton viel. De  iconische Appel is de nieuwe crucifix. Voor de opening van de Amsterdamse Apple store werd de komst van het gebedshuis aangekondigd door drie Appletjes die de Amsterdamse andreaskruizen vervingen. Hoe symbolisch kon het gemeentebeleid worden samengevat?
4. Nou houden religies het zelden bij een enkel symbool. Dat andere Apple-symbool is meteen een volgend kenmerk van een religie, namelijk een menselijke variant van het goddelijke. Een beetje zoals Jezus, maar vooral geen rebels gedoe. Neutrale blik, bruine ogen, rond brilmontuur. Deze verpletterend saaie foto stond wekenlang op Apples website na de Jobstijding omtrent het overlijden van de Grote Leider.
5. Laatste punt is het volgende kenmerk van een religie: een eigen retoriek. Het publiek wordt doodgegooid met losse citaten van Jobs, naast de levensgeschiedenis van deze profeet zoals verteld in zijn biografie. Er zijn echter ook andere evangeliën in omloop die angstvallig buiten de geschriften gehouden worden. Een toespraak afronden, van het podium lopen en terugkomen met ‘One more thing…’ is je reinste Columbo. Voor de Jongste Bazen: dat was een verlopen detective in een regenjas die zogenaamd een detail vergeten was en daarmee en passant een moordzaak oploste – week in week uit. Met een spijkerbroek en coltrui op een chique gelegenheid verschijnen en tussen neus en lippen door een nieuw product presenteren overstijgt dat niet. Een eigen retoriek moet deels over wonderen gaan. Legendarisch is het filmpje van 17 wereldverbeteraars waarmee Steve Jobs zichzelf vereenzelvigt. Heeft hij een baanbrekend medicijn uitgevonden of een andere innovatie bedacht? Nee. Hij bedacht een kwalitatief goed product dat stond of viel met design, en was daar erg succesvol in. Niets meer. Zijn onbedoeld meest briljante ingeving was dat hij onze tijdgeest wist samen te vatten in die ene letter i.