Praktijkcase: Wat maakt Gulpener Bierbrouwerij zo bijzonder?

Eind maart is de Gulpener Bierbrouwerij door het Nederlands Centrum voor Familiebedrijven gekozen tot beste familiebedrijf van Nederland en heeft daarmee de Familie Fundament Award gewonnen. Wat maakt Gulpener Bierbrouwerij zo bijzonder?

De Familie Fundament Award wordt georganiseerd door het Nederlands Centrum voor Familiebedrijven (NCFB). Een vierkoppige jury beoordeelt de deelnemende bedrijven op onder andere hun toekomstvisie, financiële prestaties, de mate waarin ze familie bij het bedrijf betrekken, hun mate van maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO), de tevredenheid van klanten en personeel en de manier waarop het bedrijf bestuurd word.

Familiebedrijven vormen een belangrijk, maar vaak onderbelicht segment in de Nederlandse economie. De 260.000 familiebedrijven in Nederland dragen 53% bij aan het BBP en zorgen voor 49% van de werkgelegenheid. Ook blijkt uit onderzoek dat familiebedrijven in veel gevallen verhoudingsgewijs winstgevender zijn dan andere bedrijven en bovendien genieten ze van een langer leven doordat ze stabiliteit combineren met vernieuwing. Met de Familie Fundament Award wil het NCFB de familiebedrijven in Nederland meer onder de aandacht brengen.

‘Gulpener Bierbrouwerij brouwt sinds 1825 bier. Begonnen met een bovengistend bier en vervolgens doorontwikkeld naar een onderneming met maar liefst 16 verschillenden bieren en pilzen en een productie van 100.000 hectoliter per jaar. Vanaf het begin is Gulpener een familiebedrijf. Stond destijds de familie Smeets aan het roer, nu geeft de familie Rutten al sinds jaar en dag kleur aan het bedrijf. Onze familie weet ondernemingslust en innovatiekracht van generatie op generatie door te geven.’ (bron: website www.gulpener.nl)

Volgens de jury onderscheidt Gulpener Bierbrouwerij zich vooral op het gebied van duurzaamheid. Gulpener heeft namelijk een grote regionale binding: ongeveer 50 boeren uit de directe omgeving leveren de gerst, tarwe, rogge en spelt voor de brouwerij. Daarnaast heeft de brouwerij haar eigen hopvelden en water uit eigen bronnen. Volgens het juryrapport onderscheidt de brouwerij zich verder door de professionele manier waarop de opvolging is geregeld, de maatschappelijke betrokkenheid en de uitstekende financiële positie.

Gulpener Bierbrouwerij legt al enkele jaren verantwoording af over haar duurzaamheidsbeleid in een zogenaamd ‘duurzaamheidsverslag’. Dat het niet gemakkelijk is voor Gulpener om vast te houden aan haar duurzaamheidsbeleid blijkt uit het Duurzaamheidsverslag 2012: ‘Juist in deze economisch mindere tijd staan de waarden behoorlijk onder druk. Je ziet dat bedrijven in zichzelf gekeerd raken en alleen nog oog hebben voor de eigen situatie en daar naar handelen. Dat leidt uiteindelijk tot kapitaalsvernietiging en niet tot meerwaarde’. Het korte termijn denken en focussen op geld en snelle kostenbesparingen, daar blijft Gulpener verre van. Niet alleen financiële winst is belangrijk, ook de winst voor mensen en omgeving: ‘Alleen maar toetsen aan profit, het geld dus, is voor ons echt te weinig. We moeten heel erg sterk gefocust blijven op rendement in brede zin. We kijken hoe we vanuit onze waarden onze organisatie zodanig kunnen optimaliseren dat we de enorme concurrentieslag die er heerst op de Nederlandse biermarkt kunnen aangaan’.

Als onderscheidend concurrentievoordeel heeft Gulpener bewust gekozen voor een natuurlijk en duurzaam brouwproces: ‘Om dit te benadrukken hebben we als brouwerij samen met onze medewerkers al in 2001 het Verbond met de Natuur ondertekend. In dit pittige ambitiestatement is onze centrale keuze voor maatschappelijk verantwoord ondernemen en duurzaamheid vastgelegd. Er gaat geen dag voorbij of we kijken kritisch naar ons productie- en bedrijfsproces. Gulpener neemt grondstoffen van de plaatselijke boeren af en bevordert dat er in Limburg hop wordt verbouwd. Dit zou anders nooit zijn gebeurd want dit belangrijke ingrediënt voor bier wordt normaliter alleen geïmporteerd uit Midden-Europa. Gulpener zorgt dus voor een diversiteit van het landschap en een inkomen voor de boeren’. Gulpener Bierbrouwerij is ook de eerste en enige brouwer in Nederland die het Milieukeur logo mag gebruiken.

Wat ik zelf het mooist vind, is dat Gulpener bewijst dat je met slechts 55 (!) mensen een volledig bedrijf, van inkoop tot verkoop en van logistieke uitvoering tot strategische visie, kunt voeren met een landelijk bekend merk dat voldoet aan de hoogste professionele standaards. En naast veel
aandacht voor de omgeving, heeft Gulpener ook aandacht voor de individuele medewerkers. Het is echt een onderneming ‘op menselijke maat’.

Waarom zitten veel grote organisaties dan nog vast in hun denken dat schaalgrootte zo belangrijk is? Ricardo Semler (‘Semco’) zag dat ook al: ‘Economy of scale is one of the most overrated concepts. It is overtaken by diseconomies of scale much sooner than people realize.’ Gulpener Bierbrouwerij is het levende bewijs voor de stelling: ‘klein is het nieuwe groot’.