Peter principle viert 40 jarig jubileum

In elke bureaucratie maken mensen promotie tot het niveau van hun eigen incompetentie. Deze observatie kennen we als het Peter principle, vernoemd naar de uitvinder dr. Laurence Peter die verschijnsel voor het eerst  beschreef in 1969 in zijn internationale bestseller The peter principle, why things always go wrong. En passant introduceert hij ook nog een nieuwe niche in het managementvak, namelijk hiërarchologie, die hij in het boek beschrijft. In het verlengde van het Peter principle ligt Parkinson Law, wat ik al eerder beschreef in de bijdrage over perverse HRM praktijken.Nauw verwant aan het Peter principle is het Dilbert principle, dat er vanuit gaat dat imcompetente medewerkers juist worden gepromoveerd om te voorkomen dat ze nog meer schade aanrichten op de werkvloer. Scott Adams, de geestelijk vader van Dilbert, laat Dogbert in een strip het als volgt formuleren “leadership is nature's way of removing morons from the productive flow.” In de Dilbert strips wordt deze incomptente figuur natuurlijk uitgebeeld door de Pointed Haired Boss (PHB).  Vaak proberen mensen die op het niveau van hun eigen incompetentie zijn beland zich te omringen met assistenten en adviseurs om nog enig gevoel van control en regie uit te kunnen voeren. Vaak door verdeel en heers tactieken. Iedereen kent voorbeelden van te hoog gepromoveerde mensen die eigenlijk boven hun eigen kunnen moeten werken. Na 40 jaar staat de observatie van Peter dus nog als een huis. Het succes van Peter principle is de herkenbaarheid. Aan de andere kant kun je je afvragen of Peter er niet een cynisch wereldbeeld op na houdt. Impliceert hij eigenlijk dat alle managers eigenlijk incompetent zijn? Ik denk het niet, maar soms zit opportunisme en bedrijfspolitiek het gezonde verstand in de weg en worden mensen letterlijk "weggepromoveerd". Is er iets aan te doen? Nauwelijks. Is het vervelend? Zeker, maar het is een fact of life.