Ongelijkheid in de maatschappij en in organisaties, is dat een probleem?

De toenemende ongelijkheid in rijkdom is een maatschappelijk probleem. Maar ook in organisaties bestaat ongelijkheid. In deze column worden  twee boeken besproken die over ongelijkheid gaan, in de maatschappij en binnen organisaties.

De wind is nadrukkelijk aanwezig en doet de gevoelstemperatuur aanzienlijk dalen. Ik vlucht een boekenwinkel binnen waar het aangenaam vertoeven is. Niet alleen door de temperatuur, maar de winkel is ook goed gevuld met potentiële lezers. 'Today a reader, tomorrow a leader', las ik ooit ergens. Mijn oog valt op een grote stapel boeken waar veel mensen om heen staan. Ook ik pak één van de boeken; het is het bekende boek ‘Kapitaal in de 21^e eeuw’ van de hand van Thomas Piketty.

Mijn hand glijdt over de achterflap. Piketty schrijft dat financiële ongelijkheid in de toekomst problemen kan geven. Het vuistdikke boek ‘Kapitaal in de 21^e eeuw’ staat vol historisch onderzoek en statistieken. Op basis van zijn onderzoek komt Piketty tot de conclusie dat de bezitter van veel geld zonder moeite sneller rijk wordt dan de arbeider die zich voor een karig loon in het zweet werkt aan de lopende band. Op veel plekken in de wereld wordt die groeiende financiële ongelijkheid als een probleem beschouwd. Volgens velen heeft Piketty een belangrijk boek afgeleverd dat de toenemende ongelijkheid scherp aan de kaak stelt.

Het is toch een tijdje geleden dat ik een papieren exemplaar in mijn handen had. Het laatste papieren boek dat ik verslonden heb, is 'Turn the ship around, a true story about turning followers into leaders' (2013) van David Marquet. Marquet is kapitein op een onderzeeër van de Amerikaanse marine. Het is het verslag van een zoektocht naar verandering in een speciale omgeving. De auteur wil zijn medewerkers doen groeien en wil van een ‘Leader-Follower’ naar ‘Leader-Leader’ cultuur toe. Dit gaat niet zonder slag of stoot en levert een zeer interessant en leerzaam boek op.

Een gedeelte dat ik niet snel zal vergeten gaat over de ongeoorloofde afwezigheid van één van de bemanningsleden, Sled Dog. Ongeoorloofde afwezigheid is een ernstig vergrijp binnen de marine. De officieren staan al klaar met hun oordeel: straffen die hap. Marquet kent Sled Dog als een harde en toegewijde werker. Hij gaat op onderzoek uit. De matroos vindt hij slapend aan in een barak aan de kade. In plaats van hem gelijk te beschuldigen, gaat Marquet het gesprek aan met Sled Dog. Het blijkt dat de matroos zwaar oververmoeid is en niks anders kan doen dan naar zijn lichaam luisteren. De zware diensten die Sled Dog heeft gelopen, zijn de reden van zijn ongeoorloofde afwezigheid. De officieren hebben hier geen last van. Hun privileges maken dat zij veel minder vaak en minder zware wachtdiensten draaien. Dit zet de kapitein aan het denken en hij besluit deze onrechtvaardige ongelijkheid aan te pakken.

Ongelijkheid in de maatschappij leidt volgens Piketty tot problemen. In hoeverre kan ongelijkheid op de werkvloer ook problemen veroorzaken? En hoe staat het hiermee in uw organisatie?