‘Sociale innovatie is eerst je eigen organisatie verbeteren zodat je nieuwe producten en diensten kunt genereren’, aldus professor Henk Volberda. Sociale innovatie, ofwel innovatief organiseren, wordt steeds vaker een belangrijk en onderscheidend concurrentievoordeel. Maar hoe pak je innovatief organiseren aan? Hoe mobiliseer je de energie, het denkvermogen en het initiatief van alle medewerkers in de organisatie? En dat op een wijze die aantrekkelijk is voor alle stakeholders, dus voor aandeelhouders, management en medewerkers. En hoe zorg je ervoor dat het werkt op de korte termijn (presteren), maar ook op de lange termijn (leren)?
De zoektocht naar de theorie en praktijk van innovatief organiseren al veel inzichten opgeleverd. Deze heb ik de afgelopen jaren gepubliceerd op InnovatiefOrganiseren.nl en in 2014 gebundeld in een drietal e-books. De ontwikkelingen staan echter niet stil en regelmatig komen nieuwe inzichten beschikbaar. De belangrijkste nieuw inzichten heb ik nu gebundeld in ‘Innovatief Organiseren: Nieuwste inzichten en best practices'.
De komende jaren zullen we ongetwijfeld weer veel nieuwe start-ups zien met allerlei disruptieve technologieën en business modellen, net zoals de afgelopen jaren Uber en AirBnB. Dit soort startende organisaties is bijna altijd, van nature, georganiseerd volgens de innovatieve best-practices. Daarnaast zijn er tienduizenden bestaande organisaties die ook nieuwe technologie in gebruik zullen nemen. Ook voor hen geldt dat technologische innovatie alleen succesvol zal zijn met sociale innovatie.
Een voorbeeld hiervan hebben we de afgelopen jaren gezien bij organisaties die Het Nieuwe Werken (HNW) hebben ingevoerd. Vaak is dat beperkt gebleven tot thuiswerken en een nieuwe kantoorinrichting. De organisatiestructuur, de aansturing van de medewerkers, de onderlinge samenwerking en de verdeling van bevoegdheden & verantwoordelijkheden zijn ongewijzigd gebleven. Ook het functiehuis en het beoordelings- & beloningssysteem zijn niet aangepast. Hierdoor hebben deze organisaties niet de maximale voordelen behaald. De Wet van Iske zegt hierover:
Anders geformuleerd: Nieuwe Technologie + Oude Organisatie leidt tot minder resultaat dan Nieuwe technologie + Nieuwe Organisatie. Dat is ook wat professor Volberda zegt: ‘technologische innovatie alleen is niet voldoende, het moet altijd gepaard gaan met sociale innovatie’. Om de maximale voordelen te behalen uit de inzet van innovatieve technologie moet ook de organisatie innovatief ingericht worden.
Ook zonder nieuwe technologieën zullen organisaties wendbaarder moeten worden om alle toekomstige veranderingen flexibel op te kunnen vangen en om een nieuwe generatie medewerkers te kunnen binden en boeien. Eigenlijk is voor alle organisaties innovatief organiseren een noodzaak geworden om succesvol te blijven en misschien zelfs wel om te kunnen overleven …
‘De kwaliteit om als organisatie sneller te leren dan je concurrenten is je enige blijvende concurrentievoordeel.’ (Arie de Geus)
De rode draad in mijn e-books is dat we meer menselijke energie in organisaties kunnen krijgen door meer te vertrouwen op de kracht van zelfsturing en zelforganisatie. Menselijke energie is namelijk de belangrijkste factor die het succes of het falen van organisaties verklaart. Medewerkers maken het grootste verschil, niet de strategie, niet de processen en niet de systemen.
Hopelijk kan ik u met deze e-books inspireren tot verbeteringen in uw eigen organisatie of in uw eigen manier van samenwerken!
Het e-book 'Nieuwste inzichten en best practices van innovatief organiseren' kunt u kopen op Managementboek.nl en bij de uitgever op Eburon.nl.
Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen?
Probeer het Pro-abonnement een maand gratis
En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.
Word een PRO
Innovatie zou juist vragen moeten oproepen binnen de organisatie om beter en sneller aan te sluiten op de buitenwereld. Bijvoorbeeld het verkorten van de wachttijd voor klanten of het zorgvuldiger opvolgen van hun vragen. Niemand die beter weet hoe dit aan te pakken dan de mensen in de organisatie zelf; het is hun werkwijze! Door (onder andere) interne processen te herzien kan een organisatie productiever opereren dan wanneer het innovatie enkel inzet als een methode of aanpak om nieuwe producten of diensten te ontwikkelen. Zet de klant centraal! Ook bij de keuze voor en de inzet van technologie.
Goed punt! Mijn ervaring is dat innovatie begint doordat de omgeving, de klant, verandert en de organisatie daarop moet reageren of doordat de medewerkers, de organisatie, de wil heeft om te onderzoeken wat technologisch mogelijk is en hoe dat de klant een beter product/dienst kan opleveren. Dus innovatie kan van buiten naar binnen gaan, maar ook van binnen naar buiten. Ik heb ervoor gekozen om vooral deze laatste insteek te kiezen.
'Als je een chaos automatiseert krijg je een geautomatiseerde chaos'