Japanners organiseren innovatie en productie in eigen land

Japan heeft jarenlang voorop gelopen in het verplaatsen van productiecapaciteit van Japan naar lagelonenlanden in de Aziatische regio. Nu zijn er signalen dat deze trend aan het keren is en dat bedrijven er steeds vaker voor kiezen om in eigen land nieuwe producten te ontwikkelen en te produceren. Dat meldt het de Financiële Telegraaf gisteren op haar " The Wall Street Journal" pagina. Een voorbode voor Europa?

Toshiba maakte deze week bekend dat het elektronicaconcern een vierde fabriek voor flashgeheugenchips bouwt in Yokaichi (Japan). Andere voorbeelden van bedrijven die de productie in Japan opvoeren door nieuwe productiecapaciteit te bouwen zijn Toyota, Honda, Sharp en Canon. Vorig jaar dienden Japanse bedrijven voor 1782 fabrieken bouwplannen in, het hoogste aantal in 14 jaar en meer dan een verdubbeling ten opzichte van 8 jaar geleden.De redenen om deze stap te zetten heeft weinig met chauvinisme te maken.  Het is de toenemende druk om innovaties snel op de markt te brengen die Japanse bedrijven er toe brengt om de fabrieken dicht bij de technische staf, toeleveranciers, beslissers en hoogwaardige arbeidskrachten te positioneren. Ontwikkeling en productie gaan hand in hand. China is nog steeds een optie voor uitontwikkelde producten, maar hoogwaardige technologische kennis houden de Japanners liever veilig dicht bij huis.

De sterke groei van de verwerkende industrie is ook het gevolg van hervormingen in de arbeidsmarkt, zoals flexibilisering:  één op de drie Japanners werkt tegenwoordig op een tijdelijk contract. Daarnaast helpt de goedkope yen ook een stevig handje mee. Omgerekend in dollars is een arbeidsuur van een productiemedewerker in Japan gemiddeld $ 21,76, 7,3% minder dan tien jaar geleden. Ter vergelijking: in de Verenigde Staten is dit $ 23,65 (+38% t.o.v. tien jaar geleden) en in Duistland $ 33 (+ 9,6%).

Het is niet ondenkbaar dat het in Europa dezelfde kant opgaat als in Japan. Flexibilisering van de arbeidsmarkt en een groeiend besef dat voor innovatie persoonlijk contact en hoogwaardige kennis en arbeidssystemen noodzakelijk zijn kunnen de weg bereiden. Als de dollar nu maar eens wat van zijn oude kracht zou herwinnen...