Innovatieparadoxen in de medische zorg

Innovatie in de medische zorg wordt beperkt door het nieuwe stelsel. Artsen zijn met administrateurs, kwaliteits-controleurs en de overheid aan het soebatten. Innovaties die aantoonbaar goedkoper en beter zijn voor de patient worden tegengehouden. De belangentegenstellingen in de zorg zijn te groot. Dit is een voorbeeld van een innovatieparadox. De assertieve patient, vaak moegesteden van gevechten tegen de bureaucratie, moet uitwijken naar het buitenland om de beste zorg te krijgen. 

In de radiodocumentaire van Argos van afgelopen vrijdagochtend komt professor de la Rosette van het AMC aan het woord die zich bijzonder ergert aan de gang van zaken. Hij is internationaal vermaard uroloog en is verbijsterd over de starheid van het nieuwe zorgstelsel. Voor innovatie is geen ruimte in het budget. Alles moet eerlijk worden verdeeld onder alle ziekenhuizen en er moet vooral veel onderzocht, geevalueerd en gerapporteerd worden, maar beslissingen blijven uit. De la Rosette is in Nederland de deskundige op het gebied van 'Green Light Laser' therapie. Hij mag van de fabrikant een laserapparaat lenen en 5 patienten dit jaar behandelen. Zelfs in Griekenland hebben ze 'Green Light Laser’!! roept hij uit. In Nederland zijn er maar een paar beschikbaar en die zijn betaald door vermogende patienten. Charitas als innovatiemotor.....

De bestuurskundige Kim Putters deed eind vorige jaar met collega Paul Frissen onderzoek naar de stelselwijziging in de zorg. Naast een inhoudelijk onderzoek deden ze ook een enquete bij consumenten en zorgverleners naar het draagvlak en de acceptatie van het nieuwe stelsel. De enquête liet al zien dat de consument het vertrouwen in de gezondheidszorg dreigt te verliezen en de artsen te hoop lopen tegen de bureaucratie. "Wat ons opviel, is dat de overheid de markt meer open maakt, maar tegelijkertijd niet de controle uit handen durft te geven. Ze creëert vrijheid aan de voorkant en maakt een enorm bouwwerk van controle achteraf. Wat schieten we er dan mee op? Je zou veel meer moeten afrekenen op resultaat en niet het hele proces ook weer willen controleren." Ook hier speelt weer het gebrek aan vertrouwen.

Deze paradox is wat dilemma doctors Trompenaars en Hampden Turner het dilemma denken noemen. Hier ligt een mooie kans om onze nieuwe minister Klink eens goed te adviseren, hoe we als progressief, rijk en ontwikkeld land de beste zorg voor de laagste kosten kunnen leveren. Het lijkt toch allemaal zo simpel, of moet de overheid ook wat innovatief gedrag gaan vertonen?