Hou jij ook van blockers in je HNW project?

Bij iedere verandering in organisaties spelen belangen een rol. Bij Het Nieuwe Werken (HNW) is dat niet anders. Hoe om te gaan met al deze belangen was het thema tijdens de tweede bijeenkomst van de High Level Group HNW. Speciale gastspreker was Joris de Bie, organisatieadviseur bij Berenschot en expert op het gebied van cultuur en management. In dit eerste artikel: het belang van een helder doel en een goede analyse van het krachtenveld.

De High Level Group HNW is het netwerkplatform voor stuurgroepleden, programmamanagers en projectleiders voor Het Nieuwe Werken en soortgelijke initiatieven binnen bedrijven en publieke organisaties. Onderaan dit artikel vind je meer informatie over het platform.

Waarom stakeholdermanagement?

De drijfveren van waaruit een HNW verandering in organisaties ontstaat mogen dan heel divers zijn, het gaat het in verreweg de meeste gevallen om een geplande verandering met de bijbehorende dynamiek. Juist HNW trajecten kenmerken zich door een veelvoud aan belangen door de multidisciplinaire aard ervan. Stakeholdermanagement is een middel deze vraagstukken aan te pakken.

Wie zijn de belangrijkste stakeholders van mijn project, hoe ga ik om met ‘blockers’ die de samenwerking frustreren, wie zijn de ‘movers’ die samen met mij de beweging er in houden en hoe ga ik om me de ‘floaters’ die zich nog niet willen uitspreken? Welke invloed heeft een onduidelijk omschreven projectdoel op deze groepen, hoe zorg ik voor gelijkgestemden en wat als politieke druk voor kostenbezuiniging de enige drijfveer is? Dit is zomaar een greep uit de vragen die tijdens de sessie naar voren kwamen.

Het belang van de één is niet het belang van de ander

Adviseur Joris de Bie gaf tijdens zijn presentatie een duidelijk denkkader en randvoorwaarden welke helpen bij de ordening der dingen. Om te beginnen adviseert hij om heldere randvoorwaarden te stellen voor een goed HNW programma, waar het in veel projecten aan ontbreekt. Vooral een krachtige en ondubbelzinnige formulering van het doel, een overzichtelijke projectplanning en een multidisciplinair team zijn urgente voorwaarden. “Stakeholders interesseren zich niet voor het projecrt zelf, maar hebben wel eigen belang bij het resultaat van de verandering”, aldus Joris.

“ Een blocker heeft goede redenen om een verandering tegen te werken. De truc is om van blocker te gaan houden en ze niet uit de weg te gaan “

“ De praktijk leert dat de beste projecten ongeveer 9 maanden duren. Als het veel langer wordt dan hou je de aandacht niet vast en voelt niemand de urgentie. Hak uw HNW programma dus op in overzichtelijke deelprojecten of fasen”

Zonder helder doel is het niet duidelijk wie de stakeholders zijn en is het dus onduidelijk wie vroeg of laat het project zou kunnen steunen of juist blokkeren. Verder is een multidisciplinaire teamsamenstelling nodig om een draagvlak te bouwen, al kan het in het begin wel lastig zijn met als die ‘kikkers in de kruiwagen’. Een goede analyse van het krachtenveld waarbij de relevante stakeholders worden geselecteerd en hun belangen bij de uitkomst van het project in kaart worden gebracht maakt inzichtelijk wie het project steunt (movers), wie tegengestelde belangen hebben (blockers) en wie er belang bij hebben om nog geen partij te kiezen (floaters). Afhankelijk van de projectfase heeft een van deze typen specifieke aandacht nodig. Overigens is het krachtenveld dynamisch: blockers kunnen bijvoorbeeld gaandeweg movers worden en omgekeerd.

Bij veel HNW professionals zie ik de neiging om zich in eerste instantie weinig aan te trekken van de blockers of te doen alsof er geen tegenstanders van HNW zijn. Zij doen liever alleen zaken met de movers, want "dat schiet zo lekker op". Met als gevolg dat de blocker zich miskend voelen en later in het prorgamma 'wraak' nemen door extra dwars te gaan liggen. Vaak leidt dit tot teleurstelling en frustratie bij het programmateam, waarin de movers zich hebben verenigd.

De oplossing is om blockers al in het begin van het programma aandacht te geven en hun belangen te expliciteren. Je kunt ze in deze fase echter nog niet overtuigen, maar je kunt ze wel een plek geven in het proces. Uiteindelijk zijn het machtige blockers die de HNW verandering kunnen maken of breken, niet de movers.  Je moet dan ook rekening houden met hun belangen. Bijvoorbeeld door ze op te nemen in een klankbord- of gebruikersgroep. Pas als je samen met de movers een 'leidende coalitie' hebt gevormd kun je gefundeerd het gesprek met de blockers aan.  Daar zijn eensgezindheid, overtuiging en argumenten voor nodig. Het kost tijd om deze zaken op te bouwen.

In mijn volgende artikel over dit onderwerp ga ik in op de verschillende fasen in een HNW verandering en hoe je in dit fasen omgaat met de verschillende belanghebbenden.

High Level Group HNW

De High Level Group (HLG) is het platform waar programmamanagers, projectleiders en stuurgroepleden kennis en ervaring met elkaar uitwisselen over Het Nieuwe Werken. Het is hét professional netwerk waarmee u toegang heeft tot kennis over HNW, nieuwe vormen van samenwerking en allerhande veranderkundige vraagstukken. Het netwerk komt ongeveer vijf keer per jaar bijeen, bij voorkeur op steeds een andere inspirerende gastlocatie. Deelname is ‘on invitation only’. Berenschot is initatiefnemer en secretaris van het netwerk. Behoor je tot de doelgroep en wil je graag meedoen? Stuur dan een bericht met motivatie aan e.lambregts [at] berenschot.nl.