Flexibele urenbank nu ook bij Daalderop

Onlangs werd bekend dat ook Daalderop, de bekende producent van cv-ketels en warmwaterapparatuur, op een flexibele urenbank is overgestapt. Waarom? Voorraden aanhouden is duur. Datzelfde geld voor onderbenutting van personeelscapaciteit. Het is daarom niet verwonderlijk dat arbeidstijdenmanagement steeds populairder wordt. Het principe is eenvoudig: mensen werken meer uren als er veel werk is, en nemen die uren vervolgens weer op als vrije tijd als het werk dat toelaat. Het lijkt simpel, maar het vergt een strakke planning en het overwinnen van '9 tot 5'-mentaliteit bij leiding én werknemers. Hoe hebben ze dat bij Daalderop opgelost?

Vooral in bedrijven met een variabele orderstroom, zoals productiebedrijven die op projectbasis werken en bedrijven in de agrofood maken gebruik van urenbanken om hun personeelsplanning aan te laten sluiten op het productievolume. Ook Daalderop wordt geconfronteerd met relatief sterke wisselingen in de vraag naar cv-apparatuur. Dat is niet vreemd in deze branche, maar vraagt wel om de nodige creativiteit in het plannen van de productie. Daalderop zet meerdere flexinstrumenten in om het vraagstuk van over- en onderbezetting op te lossen:

• Het aanleggen van voorraden is een voor de hand liggende oplossing voor veel bedrijven die te maken hebben met fluctuatie in de vraag. De voorraad van Daalderop werd echter zo groot, dat deze oplossing geen optie meer was en men besloot versneld te gaan werken aan meer flexibiliteit in het productieapparaat.
• In eerste instantie bood een 'collegiale uitleen' uitkomst. Daalderop zocht een bedrijf waar de werkenemers in de relatief minder drukke maanden september en oktober zonder omscholing aan de slag konden gaan. Dat werd het Centraal Boekhuis in Culemborg. Werknemers werden op vrijwillige basis voor een periode van maximaal twee weken uitgezonden. 
• Ondertussen zocht Daalderop naar een structurele oplossing. In overleg met de vakbonden en de OR werd gekozen voor een flexibel urenbanksysteem. De productiemedewerkers werden opgedeeld in vier identieke groepen. De urenroosters werden aangepast naar werktijden van 7.00 uur tot 16.30 uur, waardoor de productielijnen nu 9 uur per dag kunnen draaien, in plaats van 8 uur voorheen. Om te komen tot een werkweek van gemiddeld 40 uur, hebben de medewerkers om de week een dag vrij, op maandag ofwel op vrijdag. Bij een stijgende vraag is het mogelijk om van dit rooster af te wijken door de vrije dag te laten vervallen. Er onstaat dan een werkweek van 45 uur. De uren die dan meer worden gewerkt, worden op de urenbank gezet. Het opgebouwde plussaldo wordt in periodes van geringe vraag benut voor vrije dagen.
• Daalderop bekijkt aan de hand van markttrends en seizoenspatronen in welke richting de vraag zich beweegt. Op basis van deze kennis worden er per kwartaal afspraken gemaakt over de werktijden. In rustige periodes worden de vrije dagen aangekondigd met een aanzegtermijn van vijf werkdagen. Daardoor hebben medewerkers de gelegenheid om de invulling van hun vrije dagen beter te plannen. Aan de hand van evaluaties samen met de ondernemingsraad en de vakbonden wordt het urenbanksysteem waar nodig aangepast.

De werktijdenregeling van Daalderop is niet nieuw. Maar het is wel een mooi voorbeeld van de manier waarop een flexibele urenbank kan werken. Er zijn in mijn ervaring drie voorwaarden verbonden aan de invoering van een flexibele urenbank: (1) de leiding van het bedrijf moet met voldoende zekerheid en voldoende ver vooruit de toekomstige productievolumes kunnen plannen, (2) medewerkers moeten invloed hebben op het inroostering van diensten en vrije dagen (de flexibiliteit moet van twee kanten komen), (3) open overleg tussen werknemers, vakbonden, ondernemingsraad en bedrijfsleiding. Kort gezegd: Om flexibel te zijn moet je je ook flexibel opstellen.

Bron: de informatie over de flexurenbank bij Daalderop is overgenomen uit een artikel in De Stad Tiel, 2 januari 2008