In Nederland ontstond nogal wat ophef over de bonussen voor ING medewerkers. Dat is echter nog niets vergeleken met de aanzwellende orkaan van protest die in de VS opstak na het uitkeren van bonussen aan topmensen van AIG. Van het organisatieonderdeel wat verantwoordelijk was voor het ontwikkelen van financiële produkten ontving een behoorlijk aantal medewerkers een bonus van minimaal $ 1.000.000. Dit terwijl deze afdeling verantwoordelijk was voor de bijna ondergang van de onderneming die alleen door miljardensteun van de overheid voorkomen werd. Wat zegt dit nu over P&O beleid? We kunnen nu wel vaststellen dat er iets behoorlijk fout ging in het vaststellen van de te leveren prestatie en het meten daarvan. Medewerkers voldoen aan de voorwaarden voor de bonus terwijl het bedrijf ten onder gaat, tja, leg dat maar eens uit. Van sommige beslissingen is het pas mogelijk om na enkele jaren het effect goed te kunnen overzien. Waarschijnlijk is dat bij complexe financiële produkten ook het geval. Dan kun je dus pas na enkele jaren een reële beslissing nemen over het al dan niet toekennen van een bonus. Maar wanneer je gewend bent om ondernemingen te beoordelen aan de hand van kwartaalcijfers slaat het natuurlijk nergens op om jaren op je bonus te moeten wachten. Medewerkers gaan uiteraard tot het uiterste om hun bonus (van bijvoorbeeld $ 1.000.000!) veilig te stellen, en wanneer de relatie tussen prestatie en beloning niet heel nauwkeurig is aangegeven, leidt dat al gauw tot ongewenst gedrag. Het bedrijf gaat ten onder, de medewerker naar een leuk Caribisch eiland. De moraal van het verhaal is dat wanneer het nog niet mogelijk is om een prestatie te meten, het ook niet mogelijk is om een extra beloning toe te kennen. Omdat het nogal lastig is om de randvoorwaarden voor prestatiebeloning rond te krijgen is het vaak beter er maar van af te zien.
Ik kan het niet anders formuleren dan dat er hier sprake is van onbenullig grote blunders op het gebied van een basisonderdeel van P&O beleid, namelijk beoordeling en (prestatie)beloning. Blijkbaar snapt de leiding van enkele grote ondernemingen bar weinig van de basisprincipes van menselijk gedrag. Dat is een onderdeel van de financiële crisis waar we ons wel wat meer zorgen over zouden mogen maken.
Verbeter je persoonlijke effectiviteit, scherp je managementvaardigheden en houd je vakkennis actueel
Neem een Pro-abonnement
Upgrade nu voor €200 en krijg onbeperkt toegang tot alle artikelen en kennisbankpagina’s >>
Daarnaast heb je gelijk: uit recent onderzoek blijkt <a href="http://www.managementpro.nl/strategie-bestuur/bonus-het-is-de-gedachte-die-telt/" rel="nofollow">dat (regelmatige) aandacht meer op prijs wordt gesteld dan een bonus</a>. Die bonus kan 'zo maar' de continuïteit van je organisatie in gevaar brengen & wat dan?
En als ik kijk wat Zalm nu doet bij AAB (baan of bonus, niet beide), dan lijkt hij dit basisprincipe (gedeeltelijk) te begrijpen. Een stap in de goede richting.